III AUa 757/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Białymstoku z 2021-10-06

Nie jest to doręczenie w trybie art. 15 zzs 9 ust.2 i 3 ustawy z 2 marca 2020 r.

Sygn.akt III AUa 757/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 października 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Marek Szymanowski

Protokolant: Joanna Lebiedzińska

po rozpoznaniu na rozprawie 6 października 2021 r. w B.

sprawy z odwołania P. D. (1)

przy udziale zainteresowanych: M. H. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

na skutek apelacji wnioskodawcy P. D. (1)

od wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 11 marca 2021 r. sygn. akt III U 457/20

zmienia zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia 6 maja 2021 r. w ten sposób, że stwierdza iż umowa zlecenia z dnia 2 lipca 2019 r. zwarta z P. D. (1) ( (...) P. D. (1)) - nie stanowiła dla M. H. (1) odrębnego, od prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej – tytułu do podlegania ubezpieczeniem społecznym.

Sygn. akt III AUa 757/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 06.05.2020r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w B., wskazując na przepisy art. 83 ust. 1 pkt. 2, 3 w związku z art. 6
ust. 1 pkt. 4, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, art. 18 ust. 3, art. 20 ust. 1
ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych
(Dz. U. z 2019 r. poz. 300, z późn. zm.) oraz z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27.08.2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1373 ze zm.) stwierdził, że M. H. (1) z tytułu wykonywania umowy zlecenia na rzecz firmy (...) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym
i wypadkowemu od 8.07.2019r. do 29.09.2019r. Wskazał również, iż podstawa wymiaru składek wynosi:

a) na ubezpieczenia społeczne:

- lipiec 2019 r.- 8.328,13

- sierpień 2019 r. - 10.249,56

- wrzesień 2019 r. - 5.820,84

b) na ubezpieczenie zdrowotne:

- lipiec 2019 r.-7.390,38

- sierpień 2019 r. - 9.095,46

- wrzesień 2019 r. - 5.165,42.

W uzasadnieniu decyzji podniesiono, że postępowanie organu rentowego w niniejszej sprawie zapoczątkowało pismo Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowej w A. z dnia 06.02.2020r., która zwróciła się z prośbą o ustalenie okresu ubezpieczenia M. H. (1) z tytułu wykonywania umowy zlecenia na rzecz P. D. (1). W toku postępowania wyjaśniającego Zakład uzyskał oświadczenie M. H. (1), że od 8.07.2019 r. do 29.09.2019 r. usługę wykonywał w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Z pozyskanych dokumentów wynikało natomiast, że P. D. (1) w dniu 02.07.2019 r. zawarł umowę zlecenia z M. H. (1) na okres od 8.07.2019r. do 26.09.2019 r., w zakresie montażu instalacji wodnej. Fakt wykonania przez M. H. (1) prac zleconych na rzecz P. D. (1) był bezsporny. Sporny zaś był okres wykonywania prac zleconych, jak również fakt, czy były one wykonywane w ramach prowadzonej przez M. H. (1) działalności gospodarczej. W związku z tym organ rentowy wskazał, iż wpis do (...) M. H. (1) zawiera informację, że jego przeważająca działalność to: roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych. W żadnym z punktów, w których zawarty jest rodzaj wymienionych prac w ramach działalności, nie ma natomiast informacji o pracach w zakresie montażu instalacji wodnej. Wpis w rejestrze REGON nie zawiera również, ani w działalności przeważającej, ani w pozostałej numeru (...), pod którym sklasyfikowane jest wykonywanie instalacji wodno-kanalizacyjnej, tj. 43.22.

Organ rentowy też argumentował, iż konieczność wywiązania się z zadań przyjętych do wykonania w ramach prowadzenia działalności w danym zakresie wymusza na przedsiębiorcy posiadanie narzędzi, maszyn, sprzętu itp. Natomiast zapis w umowie zlecenia wskazuje, iż M. H. (1) nie posiada narzędzi do wykonywania robót we wskazanym zakresie, zatem nie mógł wykonywać pracy zleconej przez P. D. (1) w ramach prowadzonej własnej działalności gospodarczej.

Wobec powyższego, Zakład nie dał wiary złożonemu oświadczeniu przez M. H. (1), iż umowa zlecenia była wykonywana w ramach działalności gospodarczej. Powołał się w związku z tym, iż godnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2020r., poz. 266 z późn. zm.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług., do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej zleceniobiorcami. Na podstawie przepisu art. 12 ust. 1 ustawy ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Dalej organ rentowy wskazał, że umowa zawarta pomiędzy P. D. (1) a M. H. (1) zawiera wpis: „rozpoczęcie prac nastąpi 08.07.2019r. Zakończenie prac nastąpi nie później niż do dnia: 26.09.2019r.”. Natomiast, w oświadczeniu z 03.01.2020r. P. D. (1) poinformował, że M. H. (1) prace zlecone wykonywał od 09.07.2019r. do 27.07.2019r., od 5.08.2019r. do 27.08.2019r. i od 10.09.2019r. do 29.09.2019r. Oświadczenie M. H. (1) z 22.04.2020r. zawiera informację, iż usługa wykonywana była od 08.07.2019r. do 29.09.2019r. Sporne są zatem daty wykonywania prac w ramach zawartej umowy.

Zgodnie z art. 13 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązek ubezpieczeń zleceniobiorcy istnieje od dnia oznaczonego w umowie, jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy.

Dlatego wobec zgodnych oświadczeń co do daty zakończenia usługi i braku dodatkowych wyjaśnień, Zakład przyjął, że umowa zlecenia wykonywana była od 8.07.2019 r. do 29.09.2019 r. Podstawę wymiaru składek za ubezpieczenie zdrowotne Zakład ustalił pomniejszając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych - art. 81 ust.6 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

P. D. (1) złożył odwołanie od tej decyzji złożył, zaskarżając ją w całości i domagając się jej zmiany poprzez stwierdzenie, że w okresie od 08.07.2019r. do 29.09.2019r. podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności rolniczej. Nie zgodził się z oceną zgromadzonych przez organ rentowy dowodów, wskazując, iż jest ona błędna, gdyż prowadzi do nieuprawnionego wniosku, że tylko usługi zgłoszone do (...) podlegają przepisowi art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy. W literaturze przyjmuje się natomiast, że określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej zgodnie z kodami (...) ma znaczenie głównie ewidencyjne. W myśl bowiem ustawy Prawo przedsiębiorców, podmioty rozpoczynające działalność gospodarczą zobowiązane są do rejestracji działalności poprzez złożenie wniosku do (...). Warunki, jakie musi spełniać wniosek do (...), są określone ustawowo. Jednym z nich jest określenie przez przedsiębiorcę przedmiotów wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z (...). W sytuacji, gdy po rejestracji zmienią się dane zamieszczone we wniosku, w tym kody (...) dla wykonywanej działalności, przedsiębiorca ma obowiązek złożenia wniosku o zmianę wpisu w terminie 7 dni od dnia zmiany danych. Dane te są również wykorzystywane dla celów statystycznych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29.06.1995r. o statystyce publicznej (t. j. Dz. U. 2020 r. poz. 443 z późn. zm.). Wskazane dane powinny zatem odzwierciedlać stan faktyczny, a w przypadku ich zmiany należy dokonać ich modyfikacji składając stosowny wniosek. Oznacza to, że możliwe jest podjęcie określonych czynności przez przedsiębiorcę mimo, że nie zgłosił on danego rodzaju działalności do odpowiedniego rejestru, jednakże powinien on w stosownych terminach dokonać aktualizacji informacji zawartych w rejestrach.

Brak wpisu kodu (...) odpowiadającego rzeczywiście prowadzonej działalności gospodarczej stanowi zatem po stronie sprzedawcy uchybienie obowiązkom administracyjnym, jednakże co do zasady nie pociąga za sobą negatywnych konsekwencji podatkowych i w zakresie ubezpieczeń społecznych. Nie prowadzi do wniosku, że wykonywanie usług przez przedsiębiorcę pozbawione jest przymiotu prowadzenia działalności gospodarczej. Przedmiotem sporu jest, czy można uznać działalność niezgłoszoną do (...) jako działalność gospodarczą.

W odpowiedzi na odwołanie organ renty wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od odwołującego się zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.

W toku postępowania uczestnik postępowania – M. H. (1) – poparł stanowisko odwołującego się.

Wyrokiem z dnia 11 marca 2021r. Sąd Okręgowy w Suwałkach oddalił odwołanie i zasądził od P. D. (1) i M. H. (1) na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. kwoty po 180 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Zdaniem Sądu Okręgowego bezsporne było, że prowadzona przez odwołującego się P. D. (1) działalność gospodarcza, to działalność od 01.10.2018r. pod firmą – (...) Firma Usługowo-Handlowa (...). Natomiast uczestnik postępowania M. H. (1) prowadzi od 01.07.2016r. swoją działalność gospodarczą pod firmą (...) i zgodnie z wpisem w (...), jako przeważającą działalność ma wskazane roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych - kod (...) 41.20.Z. Natomiast jako wykonywaną działalność M. H. (1) wskazał też dziedziny z kodem (...): 43.11.Z, 43.12.Z, 43.31.Z, 43.32.Z, 43.33.Z, 43.34.Z, 43.91.Z, 43.99.Z i 45.11.Z.

Sporna w sprawie umowa dotyczyła wykonywania jednego ze zleceń, jakie P. D. (1) uzyskał na terenie Niemiec. Polegało ono na zamontowaniu instalacji wodnokanalizacyjnej i kanalizacyjnej na budowie marketu budowlanego.
W tej pracy P. D. (1) wspomagał się M. H. (1), z którym zawarł umowę o wykonanie tych konkretnych prac. Strony – jak wynikało z ich wyjaśnień - wcześniej się znały i współpracowały przy pracach ogólnobudowlanych. Jak też potwierdzili do wykonana prac montażowych przy kanalizacji M. H. (1) nie miał żadnych narzędzi. W tym zakresie bazował wyłącznie na tym, co dostarczył mu P. D. (1). Również P. D. (1) był osobą odpowiedzialna za wykonanie robót i nadzorowanie prac wykonywanych przez M. H. (1).

W trakcie postępowania sądowego M. H. (1) powoływał się na ustalenia, które czynił w Urzędzie Gminy i uzyskane tam zapewnienie, że wpisy w (...) są prawidłowe. Pozostawał w przekonaniu, że wpis o robotach ogólnobudowlanych dotyczy również prac przy montażu kanalizacji. Zdaniem Sądu I instancji takie twierdzenie nie dawały podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji. W sprawie oś sporu stanowiło, czy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej uczestnik postępowania mógł wykonywać prace przy montażu instalacji wodno-kanalizacyjnej. Prace te w (...) zostały sklasyfikowane pod odrębnym numerem tj. 43.22. Jak wynika z analizy wpisu do (...) uczestnika postepowania, takiego numery (...) nie podał nie tylko w zakresie działalności przeważającej, ale również przy pozostałych kodach. Należy zaś podkreślić, że ten kod (...) dotyczy wyłącznie wykonywania instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych. Podklasa (...) 43.22.Z obejmuje wykonywanie w budynkach i budowlach:

- instalacji systemów grzewczych (elektrycznych, gazowych i olejowych),

- instalacji pieców, wieży chłodniczej,

- instalacji nieelektrycznych kolektorów słonecznych,

- instalacji wodno-kanalizacyjnych i sanitarnych,

- instalacji wentylacyjnych, klimatyzacyjnych,

- instalacji gazowych,

- instalacji przewodów doprowadzających parę,

- instalacji przeciwpożarowych systemów zraszających,

- instalacji systemów zraszania trawników,

- instalacji przewodów.

Uczestnik postępowania w ramach prowadzonej działalności gospodarczej takich prac nie wykazał w rejestrze, a ustalenia w sprawie związane z przebiegiem realizacji umowy przemawiają i za tym, że ich ni wykonywał wcześniej. M. H. (1) nie miał żadnych bowiem narzędzi, żeby takie zlecenie w ramach działalności gospodarczej wykonać. W tym zakresie bazował na tym co dostarczył mu odwołujący się P. D. (1). Realizowane więc przez M. H. (1) prace
w ramach działalności gospodarczej sprowadzały się do prac ogólnobudowlanych, co jest zbieżne z profilem jego firmy wykazanym w (...). Wyłącznie zatem na potrzeby niniejszego postępowania wskazywał, że również posiadała umiejętności
i wiedzę w wykonywaniami instalacji wodnokanalizacyjnych. Bez wątpienia, gdyby takimi pracami rzeczywiście się parał i posiadał w tym zakresie odpowiednie doświadczenie i bazę narzędziową, takiego wpisu dokonałby, żeby dać możliwość potencjalnym klientom informacji, że jego firma świadczy również takie usługi. Taki wpis w (...) stanowi bowiem informację dla klientów, którzy poszukują wykonawcy danych prac. W przypadku uczestnika M. H. (1) takich zapisów nie było, gdyż takich prac po prostu nie wykonywał. Zlecenie uzyskane od odwołującego się P. D. (2) zostało wykonane, co jest w sprawie bezsporne, nie może jednak podlegać zaliczeniu, jako umowa wykonana w ramach działalności gospodarczej przez uczestnika M. H. (1), co powodowałoby zwolnienie jej
z oskładkowania ubezpieczeń społecznych.

Zdaniem Sądu Okręgowego o powyższym odwołujący się P. D. (1) winien wiedzieć skoro prowadzi działalność gospodarczą. Nie może zasłaniać się tym, iż uczestnik M. H. (1) upewnił go, że miał do czynienia z pracami wodno-kanalizacyjnymi i stąd bez sprawdzenia w ewidencji będzie zwolniony z opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne związane z wykonywaniem zlecenia. Fakt, że uczestnik M. H. (1) miał zarejestrowaną działalność gospodarczą nie powoduje od razu, że wszystkie wykonywane przez niego prace mogą być wykonywane w ramach działalności gospodarczej. Zdaniem Sądu pierwszej instancji po to są wpisy do (...) aby systematyzowały te kwestie. Prowadząc działalność gospodarczą mamy obowiązek nie tylko dokonywania odpowiednich wpisów w (...) ale i sprawdzania wpisów swoich kontrahentów
(art. 5 ust. 1 pkt 8, art. 7 ust. 1 pkt 1, art. 15 ust. 1 pkt 1 , art. 16 ust. 1 i 2 ustawy
z dnia 06.03.2018r. o centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej
i punkcie informacji dla przedsiębiorcy. Bezskuteczne zdaniem Sądu I instancji odwołujący się P. D. (1) powołuje się na to, że możliwe jest podjęcie określonych czynności przez przedsiębiorcę mimo, że nie zgłosił on danego rodzaju działalności do odpowiedniego rejestru. Z mocy jednak art. 15 ust 1 pkt 1a powołanej ustawy winien taki przedsiębiorca złożyć wniosek o zmianę wpisu
w terminie 7 dni od dnia zmiany danych. Odwołujący się P. D. (1) winien więc sprawdzić po rozpoczęciu prac przez uczestnika M. H. (1) jego wpis w (...) i w przypadku braku wpisu co do kodu (...) 43.22.Z oskładkować umowę zlecenia. Przepisy bowiem powołanej ustawy o centralnej ewidencji zostały ustanowione dla czystości i przejrzystości obrotu gospodarczego.

Niezależnie od tego wskazać należy, że nie można było uznać prac wykonywanych przez uczestnika postepowania M. H. (1) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, gdyż nie wykonywał ich we własnym imieniu. To odwołujący się – jak sam wyjaśnił – był odpowiedzialny przed inwestorem za wykonanie wskazanych prac i nadzorował prace uczestnika M. H. (1).
W takim zaś wypadku realizowana jest przez uczestnika M. H. (1) umowa zlecenia, a nie wykonywanie prac w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zwłaszcza, że prac dokonywał narzędziami zleceniodawcy P. D. (1), który ponosił w całości koszty całej realizacji umowy (Sąd odwołał się tu uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16.10.2019r. II UK 119/18).

Z tych przyczyn Sąd I instancji oddalił odwołanie w oparciu o art. 477 14 § 1 k.p.c. i orzekł o kosztach procesu na podstawie art. 98 §1, §1 1 i §3 k.p.c.
w zw. z art. 99 k.p.c. i w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018r. poz. 265 ze zm.).

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego wywiódł P. D. (1), który zaskarżył go w całości i zarzucił:

1.  naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 229 k.p.c. przez jego

niezastosowanie, polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów w postaci bezzasadnego pominięcia przyznania faktu przy jednoczesnym wykonania robót dodatkowych przez pozwanego;

2.  naruszenie art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 13

października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 300 ze zm.) poprzez przyjęcie, że M. H. (1) jest osobą wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia, zamiast stwierdzenia, że jest osobą, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 powoływanej ustawy, to jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność.

Wskazując na powyższe apelacja wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i ustalenie, że Pan M. H. (1) jest osobą, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 powoływanej ustawy, to jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność w okresie od 8 lipca 2019 r. do 29 września 2019 r.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja okazała się być zasadną

Na wstępie trzeba przesądzić, iż zawarta między stronami ,, umowa o wykonanie pracy usługowej” w ramach której M. H. otrzymał zlecenie montażu instalacji wodnej wg projektu przy użyciu narzędzi zlecającego – zgodnie z samą już nazwą powinna być traktowana jako umowa oświadczenie usług, do której stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c. w zw. z art. 734 §1 k.c.). Nomenklatura przyjęte w umowie, jej lakoniczność w opisie obowiązków stron i brak indywidualizacji i skonkretyzowania przedmiotu umowy, wyklucza dopatrywanie się w niej cech umów o dzieło, które to umowy co do zasady nie rodzą obowiązku ubezpieczanie społecznego, chyba że chodzi o umowy zawierane w okolicznościach opisanych w art. 8 ust. 2a. s.u.s. Oznacza to, że oskładkowanie przedmiotowej umowy zawartej między przedsiębiorcami będącymi stronami niniejszej sprawy zależne jest od przesądzenia, czy przedmiotowa umowa była wykonywana w ramach prowadzonej przez M. H. (1) pozarolniczej działalności gospodarczej czy też nie mieściła się w tych ramach. Poza sporem winno być, iż M. H. (1) zawarł tę umowy wedle oznaczenia stron w treści umowy jako firma (...) (k. 30 umowa), i na firmę też wystawiane były faktury z jej realizacji (k 8-10). Prowadzi to w sposób uprawniony do wniosku, iż jego wolą było zawarcie przedmiotowej umowy w ramach prowadzonej przez siebie działalności, co wprawdzie nie przesądza skuteczności takiego oświadczenia woli, bo w prawie ubezpieczeń społecznych skutek w postaci powstania obowiązku ubezpieczenia społecznego z ustawy powstaje nawet wbrew woli ubezpieczonego. Można jednak w sposób uprawniony twierdzić, że gdyby umowa miała być zawierana poza tą działalnością, to w ogóle by nie doszło do jej zawarcia. Wyraźną bowiem wolą stron było jej wykonywanie przez M. H. w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności. Okoliczność ta zatem choć sama przez się nie przesądza, że wykonanie umowy w ramach prowadzonej działalności, to nie jest jednak bez znaczenia. W niniejszej sprawie organ rentowy podniósł dwie okoliczności mające uzasadniać trafność decyzji traktującej przedmiotową umowę jako odrębny tytuł do ubezpieczenia. Pierwszą okolicznością podkreślaną przez organ było to, że wpisy do (...) oraz REGON nie wskazywały na prowadzenie przez M. H. działalności w zakresie montażu instalacji wodnej, wykonywania instalacji wodno-kanalizacyjnej ( (...) 43.22), a jako przeważającą działalność odwołujący miał ujawnioną działalność związaną z wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych. Drugim istotnym zdaniem organu argumentem podważającym wykonywanie umowy w ramach prowadzanej pozarolniczej działalności było to, że przy wykonywaniu tj działalności M. H. nie korzystał ze swojej bazy sprzętowo-maszynowej, lecz wykorzystywał do tego narzędzia i sprzęt zleceniodawcy P. D..

Co się tyczy pierwszej z tej kwestii, to wprawdzie co do wpisów w rejestrach to niewątpliwie pożądane jest, aby ich treść odpowiadała stanowi faktycznemu, bo tylko wtedy możliwie jest osiągnięcie jednej z ich celów jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa w obrocie. Z reguły jednak sam fakt istnienia wpisu tworzy pewne domniemanie, które nie wyklucza wykazania faktu sprzecznego z wpisem np. sam wpis prowadzenia działalności nie wklucza wykazania jej nieprowadzenia lub odwrotnie ( por. wyroki Sądu Najwyższego wpisu prowadzenia działalności: z dnia 10 grudnia 1997 r., II UKN 392/97, OSNAPiUS 1998 nr 19, poz. 584; z dnia 15 kwietnia 1998 r., II UKN 583/98, OSNAPiUS 1999 nr 7, poz. 247; z dnia 31 marca 2000 r., II UKN 457/99, OSNAPiUS 2001 nr 18, poz. 564; z dnia 3 sierpnia 2000 r., II UKN 659/99, niepublikowany; z dnia 16 maja 2006 r., I UK 289/05, OSNP 2007 nr 11-12, poz. 168 oraz z dnia 25 listopada 2005 r., I UK 80/06, OSNP 2006 nr 19-20, poz. 309). W zakresie rejestru REGON i ujawnionych w nim (...) Sąd Najwyższy także przyjmował pogląd, że informacja o rodzaju działalności wynikająca z rejestru REGON nie tworzy żadnego stanu prawnego, a jedynie ma potwierdzać stan faktyczny według oświadczenia wiedzy podmiotu prowadzącego taką działalność. Oświadczenia wiedzy mają charakter potwierdzenia faktów (por. wyrok SN z dnia 7 stycznia 2013 r., sygn. akt II UK 142/12 oraz z 23 listopada 2016 r., sygn. akt II UK 402/15). Podobne podejście co do znaczenia kodów (...) ukształtowało się na tle ustawy covidowej ( ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych - Dz. U. z 2020 r., poz. 1842 ze zm.) - w zakresie zwolnienia od składek (art. 31zo ust. 11 ustawy), czy nabycia prawa do świadczenia postojowego (art. 15 zs 2 ust. 8 ustawy). Orzecznictwo w tym zakresie przyjmuje, że (...) nie można traktować jako wyłącznego środka dowodowego służącego wykazaniu rodzaju prowadzonej działalności, a wnioskujący podmiot gospodarczy może te okoliczności wykazać także innymi środkami dowodowymi i podważyć formalne i statystyczne znaczenie wpisu w rejestrze podmiotów REGON (por. wyroki WSA : w B. z dnia 24 sierpnia 2021 r., LEX nr 3215478; w Ł. z dnia 18 sierpnia 2021 r. LEX nr 3216478 ; w Ł. z dnia 18 sierpnia 2021 r., LEX nr 3216478; - w G. z dnia 10 sierpnia 2021 r. LEX nr 3213042). Powyższe orzecznictwo dotyczy właśnie sytuacji, gdy przedsiębiorca nie zgłosił faktu prowadzenia lub zaprzestania prowadzenia działalności lub ujawnia właściwego (...), i przez wpis nie ujawniał prawdziwego stanu rzeczy. W okolicznościach niniejszej sprawy organ rentowy nie kwestionuje tego, że odwołujący był w stanie takową instalację wykonać i ją wykonał, a zatem że wykonywał również działalność, której kodu nie ujawnił. Przy szerokim lub potocznym podejściu można uznać za wiarygodne twierdzenia M. H., że uważał on że wykonanie instalacji wodnej i kanalizacyjnej mieściło się w ramach działalności prowadzonej przez niego (roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych). Konkludując sam zatem brak ujawnienia kodu właściwego do budowy instalacji wodno-kanalizacyjnych nie powinien pozbawiać przedsiębiorcy możliwości wykonywania określonej umowy w ramach prowadzonej działalności, gdy taką działalność faktycznie prowadzi, nawet jeżeli nie wprowadził zmian (...).

Zdaniem Sądu Apelacyjnego wtórne znaczenie w tym zakresie ma druga okoliczność podnoszona przez organ rentowy, że przy wykonywaniu umowy był on zdany całkowicie na sprzęt i maszyny swego kontrahent. Trzeba bowiem dostrzec, że prace wykonywane były w Niemczech, na którym to rynku aktywnie działa firma P. D., a zatem dysponuje stosownym sprzętem, adekwatnym do zlecanych pracy i chociażby już z przyczyn pragmatycznych i ekomicznych używanie innego sprzętu. Z wyjaśnień P. D. (1) złożonych na rozprawie wynika nawet (k.97v.), że on sam również korzystał w części ze sprzętu kontrahenta niemieckiego, który mu go udostępniał. Fakt zatem korzystania ze sprzętu własnego czy użyczonego nie ma istotnego znaczenia do oceny tego czy M. H. świadczył usługi na rzecz firmy P. D. w ramach działalności gospodarczej czy poza nią.

Reasumując rozważania wniesiona apelacja jest zasadna i dlatego na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c. dokonano stosownej zmiany zaskarżonego wyroku.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Romualda Stroczkowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Białymstoku
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Marek Szymanowski
Data wytworzenia informacji: