Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Białymstoku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 stycznia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Piotr Prusinowski (spr.)

Sędziowie: SA Bohdan Bieniek

SO del. Marzanna Rogowska

Protokolant: Magda Małgorzata Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 stycznia 2014 r. w B.

sprawy z odwołania J. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P.

o wysokość emerytury oraz ustalenie nieistnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek apelacji wnioskodawcy J. P.

od wyroków Sądu Okręgowego w Ostrołęce III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 4 kwietnia 2013 r. sygn. akt III U 937/11

z dnia 4 kwietnia 2013r. sygn. akt III U 182/12

oddala apelacje.

Sygn akt III AUa 695/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18.11.2011. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. zmniejszył wysokość pobieranej przez J. P. emerytury na skutek egzekucji kwoty 208,45zł z tytułu zaległych składek na ubezpieczenie społeczne. Następnie decyzją z dnia 02.12.2011r. ZUS przeliczył emeryturę J. P. od dnia 01.11.2011r. zwiększając jej wysokość o 14 groszy. Decyzją z dnia 09.02.2012r. Organ rentowy stwierdził, że wnioskodawca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.03.2003r.

J. P. wniósł odwołanie od wymienionych decyzji .

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wniósł o oddalenie odwołań.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce w dniu 4 kwietnia 2013 r. wydał dwa wyroki, w pierwszym oddalił odwołania wniesione od decyzji z dnia 18.11.2011 r. oraz z dnia 2 grudnia 2011 r. (sygnatura akt III U 937/11), w drugim oddalił odwołanie złożone od decyzji z dnia 9.02.2012 r. (sygn. akt III 182/12). Sąd ten ustalił, że J. P. jest radcą prawnym. W dniu 30.04.2003r. złożył wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury. W kwestionariuszu dotyczącym okresów składkowych i nieskładkowych wskazał jako ostatni okres składkowy zatrudnienie na ½ etatu na podstawie umowy o pracę w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w W.. Stosunek pracy trwał do dnia 31.01.2003r. Z tego tytułu podlegał ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym, a pracodawca odprowadzał za niego składki. W styczniu 2003 r. otrzymał wynagrodzenie w kwocie 670 zł. Decyzją z dnia 10.06.2003 r. ZUS przyznał J. P. prawo do emerytury począwszy od dnia 01.04.2003 r. Przy obliczaniu stażu pracy, ZUS uznał jako okres składkowy okres m.in. od dnia 01.01.2003 r. do dnia 31.03.2003 r. Wobec powyższego uznał, że J. P. zgromadził 39 lat i 3 miesiące okresów składkowych oraz 5 lat, 11 miesięcy i 17 dni okresów nieskładkowych. Na skutek odwołania wniesionego przez wnioskodawcę ZUS decyzją z dnia 09.07.2003r. podjął wypłatę emerytury od dnia jej przyznania, przy czym jednocześnie zweryfikował okres składkowy J. P., ustalając, że w 2003r. należy mu zaliczyć jedynie okres do dnia 31.01.2003r. Tym samym okres składkowy J. P. wyniósł 39 lat i 1 miesiąc. Dnia 28.04.2011r. ZUS zawiadomił o wszczęciu postępowania w sprawie ustalenia podlegania przez J. P. ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w formie kancelarii radcy prawnego w okresie od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.03.2003r. J. P. dnia 10.06.2011r. złożył dokumenty deklarujące prawidłowe podstawy wymiaru składek za styczeń, luty i marzec 2003r. z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Wnioskodawca dokonał też wpłaty kwoty, która w jego przekonaniu pokrywała wszystkie należności związane ze składkami z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej za luty i marzec 2003r. Uznał on, że nie ma obowiązku uiszczania składek za styczeń 2003r. z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, gdyż w tym okresie pozostawał jeszcze w stosunku pracy. W dniu 02.11.2011r. ZUS wystawił tytułu wykonawcze dotyczące składek za okresy: od dnia 11.01.2003r. do dnia 31.01.2003r., od dnia 16.02.2003r. do dnia 28.02.2003r. i od dnia 15.03.200r. do dnia 31.03.2003r. Wszczął postępowanie egzekucyjne. Konsekwencją wystawienia opisanych powyżej tytułów egzekucyjnych było zajęcie emerytury i wydanie zaskarżonej decyzji z dnia 18.11.2011r., którą ZUS pomniejszył wypłatę emerytury w grudniu 2011r. o kwotę 208,45zł tytułem zaległych składek. Natomiast w decyzji z dnia 13.12.2011r. ZUS, wobec zakończenia potrąceń ustalił, że od dnia 01.01.2012r. emerytura będzie wypłacana w dotychczasowej wysokości. J. P. zaskarżył także tę decyzję i sprawa zawisła przed Sądem Okręgowym w Ostrołęce pod sygn. akt IIIU 49/12, jednakże wobec cofnięcia odwołania, Sąd umorzył postępowanie w tej sprawie. Dnia 10.11.2011r. J. P. złożył wniosek o przeliczenie jego emerytury począwszy od dnia 01.04.2003r., przy uwzględnieniu, że podlegał obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.03.2003r. W konsekwencji ZUS wydał decyzję z dnia 02.12.2003r., w której nie uwzględnił wniosku J. P.. Wprawdzie ZUS doliczył dodatkowo do okresów składkowych okresy: od dnia 01.02.2003r. do dnia 15.02.2003r. i od dnia 01.03.2003r. do dnia 14.03.2003r., jednakże przy ich uwzględnieniu okres składkowy wyniósł 39 lat, 1 miesiąc i 29 dni, a zatem nadal emerytura obliczana była przy uwzględnieniu 39 lat i 1 miesiąca. Zwiększenie emerytury nastąpiło jedynie o 14 groszy, co jak wynika z wyjaśnień ZUS-u, było spowodowane sposobem obliczenia wysokości emerytury przez system komputerowy i może wynikać z zaokrąglenia kwot.

Uwzględniając dokonane ustalenia Sąd Okręgowy w Ostrołęce uznał, że w styczniu 2003r. nastąpił zbieg tytułów do obowiązkowego ubezpieczenia społecznego z tytułu stosunku pracy oraz pozarolniczej działalności gospodarczej. Wskazał, że J. P. w styczniu 2003r. uzyskał ze stosunku pracy wynagrodzenie niższe od minimalnego. Sąd odwołał się do treści przepisu art.9 ust.1a i art.12 ust.1 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2009r., Nr 205, poz.1585 ze zm.). Konstatował, że wnioskodawca zobowiązany był do odprowadzenia za siebie składek na ubezpieczenia społeczne za styczeń 2003r. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. W rezultacie zaakceptował stanowisko ZUS, że uiszczoną przez J. P. kwota tytułem zaległych składek za luty i marzec 2003r., powinna zostać zaliczona na poczet zaległości za okresy: od dnia 01.01.2003r. do dnia 10.01.2003r., od dnia 01.02.2003r. do dnia 15.02.2003r. i od dnia 01.03.2003r. do dnia 14.03.2003r. W konsekwencji Sąd pierwszej instancji uznał, że J. P. nie uiścił składek za następujące okresy: od dnia 11.01.2003r. do dnia 31.01.2003r., od dnia 16.02.2003r. do dnia 28.02.2003r. i od dnia 15.03.200r. do dnia 31.03.2003r. pomimo złożonych przez siebie deklaracji.

Odnosząc się do poszczególnych odwołań Sąd pierwszej instancji wskazał, że nie był uprawniony do badania, czy istniały podstawy do wystawienia tytułów wykonawczych, na podstawie których dokonano zajęcia emerytury odwołującego. W postępowaniu tym Sąd mógł jedynie analizować, czy potrącenie było dokonane w dozwolonej wysokości. W tym zakresie wskazał, że zgodnie z art. 139 ust.1 pkt 5 w zw. z art.141 ust.1 pkt 1 lit.c ustawy o emeryturach i rentach z FUS ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie podlegają potrąceniu sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne. Emerytury i renty są wolne od egzekucji i potrąceń w części odpowiadającej 50% kwoty najniższej emerytury lub renty przy potrąceniu należności innych niż świadczenia alimentacyjnie, wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi. W ocenie Sądu Okręgowego decyzja z dnia 18.11.2011 r. była prawidłowa, gdyż zmniejszenie emerytury nastąpiło na podstawie tytułów wykonawczych oraz w prawidłowej wysokości. Wysokość emerytury odwołującego wynosiła 2.960,94zł, natomiast egzekwowana kwota stanowiła kwotę 208,45zł.

W zakresie decyzji z dnia 2.12.2011 r. Sąd wskazał, że nie istniała możliwość przeliczenia emerytury wnioskodawcy z uwzględnieniem okresów luty – marzec 2003 r. W tym zakresie zauważył, że kwota uiszczona w 2011r. przez J. P. tytułem składek za luty i marzec 2003r. została prawidłowo zaliczona na okresy: od dnia 01.01.2003r. do dnia 10.01.2003r., od dnia 01.02.2003r. do dnia 15.02.2003r. i od dnia 01.03.2003r. do dnia 14.03.2003r. Okresy te ZUS zaliczył w oparciu o analizę stopnia opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne na koncie płatnika składek poprzez wyliczenie wskaźnika procentowego opłacenia składki na FUS. Wskaźnik procentowy pomnożony został przez liczbę dni podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom, dla którego dokonywane jest poświadczenie, a otrzymany wynik zaokrąglony został w dół do pełnych dni kalendarzowych. Okres od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.01.2003r. został zaliczony do stażu ubezpieczeniowego z tytułu stosunku pracy. Natomiast ZUS dodatkowo zaliczył do okresów składkowych J. P. okresy od dnia 01.02.2003r. do dnia 15.02.2003r. i od dnia 01.03.2003r. do dnia 14.03.2003r. Łącznie zwiększyło to okresy składkowe odwołującego o 29 dni. To spowodowało, że okresy składkowe wyniosły: 39 lat, 1 miesiąc i 29 dni. Zgodnie z art.53 ust.2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS przy obliczaniu emerytury okresy składkowe ustala się z uwzględnieniem pełnych miesięcy. Sąd na tej podstawie stwierdził, że doliczony okres składkowy nie wyniósł pełnego miesiąca, zatem prawidłowo ZUS nadal obliczał wysokość emerytury odwołującego przy uwzględnieniu 469 miesięcy. Odnosząc się do możliwości doliczenia do stażu okresów od dnia 16.02.2003 r. do dnia 28.02.2003 r. i od dnia 15.03.2003 r. do dnia 31.03.2003 r. Sąd wskazał na przepis art. 5 ust 4 ustawy emerytalnej, który przewidział regułę, że przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty dla płatników składek, zobowiązanych do opłacania składek na własne ubezpieczenia emerytalne i rentowe, nie uwzględnia się okresu, za który nie zostały opłacone składki, mimo podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w tym okresie. Ponieważ J. P. na dzień złożenia wniosku o przeliczenie emerytury nie uiścił składek za wskazane powyżej okresy, zatem prawidłowo ZUS nie uwzględnił ich przy obliczaniu stażu ubezpieczeniowego odwołującego.

Apelację od obu wyroków Sądu Okręgowego w Ostrołęce z dnia 4 kwietnia 2013 r. złożył wnioskodawca. Skarżący, zarzucił Sadowi pierwszej instancji naruszenie prawa materialnego i procesowego, to jest:

- art. 328 § 2 k.p.c. przez nienależyte uzasadnienie wyroku i nieomówienie , że ZUS dokonał w 2010 r. ustaleń sprzecznych z przepisami prawa,

- art. 145-163 k.p.a. przez nieuchylenie lub zmianę prawomocnej decyzji emerytalnej i naruszenie praw nabytych,

- art. 22 ⁶ ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, przez pominięcie, że składki na ubezpieczenie społeczne opłacają jednostki organizacyjne zatrudniające radcę prawnego,

- art. 6 ust 1 pkt 1 i 5 oraz art. 12 ust 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, przez stosowanie tych przepisów do miesiąca stycznia 2003 r., co doprowadziło do błędnego zaliczenia składek za ten miesiąc, w sytuacji gdy składki należało zaliczyć za miesiące luty i marzec 2003 r.

Wskazując na przedstawione zarzuty skarżący domagał się uchylenia zaskarżanych decyzji.

Sąd Apelacyjny zważył:

Apelacje nie są zasadne. W pierwszej kolejności należy odnieść się do zakresu zaskarżenia. Na podstawie treści obu apelacji można mieć wątpliwość, czy przedmiotem zaskarżenia objęta została decyzja z dnia 18 listopada 2011 r. Niepewność ta wynika z zestawienia treści wyroków i apelacji. W sprawie III U 937/11 Sąd Okręgowy w Ostrołęce odniósł się do decyzji z dnia 18 listopada 2011 r. i z dnia 2 grudnia 2011 r. W apelacji wniesionej od wyroku wydanego w tej sprawie wnioskodawca domaga się uchylenia wyłącznie decyzji z dnia 2 grudnia 2011 r. Z uzasadnienia środka zaskarżenia można się jedynie domyślać, że dotyczy on również decyzji z dnia 18 listopada 2011 r. Z kolei w sprawie III U 182/12 Sąd pierwszej instancji odniósł się wyłącznie do decyzji z dnia 9 lutego 2012 r., natomiast apelacja dotycząca tego wyroku postuluje uchylenie decyzji z dnia 18 listopada 2011 r. i dnia 2 grudnia 2011 r. Ponownie można się jedynie domyślać z treści uzasadnienia, że środek odwoławczy dotyczył podlegania ubezpieczeniu społecznemu z racji prowadzenia działalności gospodarczej w miesiącu styczniu 2003 r. Mimo wskazanych niedoskonałości i niespójności Sąd Apelacyjny uznał, że obie apelacje dotyczą wszystkich rozstrzygnięć organu rentowego, wskazanych w wyrokach Sądu Okręgowego w Ostrołęce. Stanowisko to oparte jest na założeniu, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, środkom odwoławczym należy nadać sens zbliżony do prawdziwej woli ubezpieczonego, z pominięciem formalnej treści apelacji (nawet w sytuacji, gdy jej autorem jest ubezpieczony będący zarazem radcą prawnym).

Odnosząc się do poszczególnych zarzutów konieczne jest poczynienie dwóch spostrzeżeń. Po pierwsze, daje się zauważyć, że zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego i procesowego nie są kompatybilne z argumentami podnoszonymi w uzasadnieniu apelacji. Po drugie, skarżący abstrahuje od podstawy prawnej, którą Sąd Okręgowy w Ostrołęce uczynił za decydująca w sprawie. W tych warunkach zachodzą trudności w merytorycznej polemice z zarzutami stawianymi przez wnioskodawcę.

Mając na uwadze wskazany pryzmat, wypada podkreślić, że zarzut naruszenia przepisu art. 328 § 2 k.p.c. nie jest zrozumiały. Można jedynie wnioskować, że wnioskodawca uważa za konieczne odniesienie się do decyzji z dnia 10 czerwca 2003 r., w której uznano jego staż składkowy w wymiarze 39 lat i 3 miesięcy (na potrzeby przyznanej emerytury). Skarżący stawiając taki zarzut pomija jednak co najmniej trzy okoliczności. Po pierwsze, nie zauważa, że organ rentowy kolejną decyzją z dnia 9 lipca 2003 r. ponownie obliczył staż składkowy, który wyniósł 39 lat i 1 miesiąc. Ubezpieczony nie zaskarżył tej decyzji, co doprowadziło do jej prawomocności. Po drugie, J. P. nie uwzględnia, że postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych ma charakter zindywidualizowany. Wymiar ten polega na tym, że możliwe jest wyłącznie procedowanie co do konkretnych rozstrzygnięć wydanych przez organ rentowy. Decyzja z dnia 10 czerwca 2003 r. i dnia 9 lipca 2003 r. nie była objęta zakresem zaskarżenia. Sąd pierwszej instancji nie miał potrzeby odnoszenia się do nich w uzasadnieniu, tym bardziej, że poza sporem pozostawało nieopłacenie przez wnioskodawcę do 2011 r. składek za luty i marzec 2003 r. Po trzecie, zachodzi konieczność przypomnienia, iż z reguły nawet wadliwe sporządzone uzasadnienie (co nie występuje w przedmiotowej sprawie )nie ma wpływu na treść wyroku, gdyż jest sporządzane po jego wydaniu (por. w tym zakresie : wyroki Sądu Najwyższego z dnia 1 lipca 1998 r., I PKN 220/98, OSNAPiUS 1999 nr 15, poz. 482; z dnia 9 lipca 1998 r., I PKN 234/98, OSNAPiUS 1999 nr 15, poz. 487; z dnia 7 kwietnia 1999 r., I PKN 653/98, OSNAPiUS 2000 nr 11, poz. 427 oraz z dnia 5 września 2001 r., I PKN 615/00, OSNP 2003 nr 15, poz. 352). Sumując wskazane tezy nie ma wątpliwości, że zarzut naruszenia przepisu art. 328 § 2 k.p.c. nie jest trafny. Sąd Okręgowy podał prawne motywy rozstrzygnięcia i wskazał dowody na których się oparł, a uzasadnienie jest logiczne i spójne.

Sąd pierwszej instancji nie mógł również uchybić przepisom art. 145 – 163 k.p.a., gdyż nie miał potrzeby i możliwości ich zastosowania. Skarżący również w tym wypadku nie dostrzegł, że przedmiotem sprawy nie było odwołanie od decyzji ZUS z dnia 10 czerwca 2003 r. Wyłącznie w celach informacyjnych konieczne jest przybliżenie zastanej przez Sąd Okręgowy w Ostrołęce sytuacji prawnej. Decyzją z dnia 10.06.2003 r. ZUS przyznał J. P. prawo do emerytury począwszy od dnia 01.04.2003 r. Przy obliczaniu stażu pracy, ZUS uznał jako składkowy okres m.in. od dnia 01.01.2003 r. do dnia 31.03.2003 r. Wobec powyższego ZUS uznał, że J. P. zgromadził 39 lat i 3 miesiące okresów składkowych oraz 5 lat, 11 miesięcy i 17 dni okresów nieskładkowych. Na skutek odwołania wniesionego przez wnioskodawcę ZUS decyzją z dnia 09.07.2003r. podjął wypłatę emerytury od dnia jej przyznania, przy czym jednocześnie zweryfikował okres składkowy J. P., ustalając, że w 2003r. należy mu zaliczyć jedynie okres do dnia 31.01.2003r. Uwzględniając przytoczone zdarzenia prawne, konieczne jest wskazanie, że ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS przewidziała w art. 114 autonomiczny względem procedury administracyjnej tryb weryfikowania prawomocnych decyzji. Ma to znaczenie, jeżeli weźmie się pod uwagę przepis art. 124 tej ustawy. Wynika z niego, że w postępowaniu w sprawach o świadczenia emerytalne stosuje się przepisy k.p.a., chyba że ustawa emerytalna stanowi inaczej. Znaczy to tyle, że Sąd pierwszej instancji, już z tej przyczyny, nie mógł naruszyć przepisów art. 154-163 k.p.a., dotyczących uchylenia, zmiany lub stwierdzenia nieważności decyzji. Identycznie jest co do przepisów art. 145 – 153 k.p.a. regulujących wznowienie postępowania administracyjnego. Decydujące znaczenie ma jednak to, że Sąd ten nie rozpoznawał odwołania od decyzji ZUS z dnia 10 czerwca i 9 lipca 2003 r., nie było zatem możliwe weryfikowanie poprawności wskazanych rozstrzygnięć. Oznacza to, że również ten zarzut nie może doprowadzić do zmiany lub uchylenia zaskarżanych wyroków.

Za abstrakcyjny, zważywszy na niekwestionowany stan faktyczny sprawy, należało uznać zarzut uchybienia przepisowi art. 22 ⁶ ustawy o radcach prawnych. Ubezpieczony nie przytacza całej treści przepisu. Stanowi on, że składki na ubezpieczenie społeczne radcy prawnego opłacają jednostki organizacyjne zatrudniające radcę prawnego, spółki, o których mowa w art. 8 ust. 1, lub osobiście radcowie prawni wykonujący zawód w kancelarii radcy prawnego lub w spółkach określonych w art. 8 ust. 1. Brak w sprawie jakichkolwiek dowodów, że w okresie styczeń – marzec 2003 r. wnioskodawca był zatrudniony (na podstawie umowy o pracę lub umowie cywilnoprawnej) w jednostce organizacyjnej lub funkcjonował w ramach spółki. Konieczne jest przy tym uwzględnienie dwóch okoliczności. Po pierwsze, z wypisu z listy radców prawnych z dnia 18 września 2002 r. (k.7 akt rentowych) wynika, że od dnia 24 marca 2001 r. ubezpieczony wykonywał zawód w ramach Kancelarii Radców Prawnych B. M., J. P.. Po drugie, zgodnie brzmieniem przepisu art. 8 ust 1 ustawy o radcach prawnych, obowiązującym w spornym okresie, radca prawny mógł wykonywać zawód w ramach stosunku pracy, na podstawie umowy cywilnoprawnej, w kancelarii radcy prawnego oraz w spółce cywilnej, jawnej lub partnerskiej z wyłącznym udziałem radców prawnych lub radców prawnych i adwokatów, albo w spółce komandytowej, w której komplementariuszami są wyłącznie radcowie prawni lub radcowie prawni i adwokaci. W konsekwencji brak podstaw do twierdzenia, że skarżący w spornym okresie funkcjonował w ramach spółki. Treść wypisu z listy radców prawnych wskazuje wyłącznie na istnienie wspólnej (dwuosobowej) kancelarii radców prawnych. Zestawiając tą konkluzję z przepisem art. 22 ⁶ ustawy staje się jasne, że ubezpieczony był zobowiązany do osobistego opłacania składek.

Przepis art. 22 ⁶ ustawy o radcach prawnych nie ma również znaczenia w zakresie obowiązku opłacenia składki za miesiąc styczeń 2003 r. Okazuje się to zrozumiałe, jeżeli uwzględni się, pomijany przez wnioskodawcę przepis art. 9 ust 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Sąd pierwszej instancji celnie wskazał, że w miesiącu styczniu 2003 r. wnioskodawca podlegał ubezpieczeniom społecznym równolegle z dwóch tytułów – z racji pozostawania w stosunku pracy i prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Od dnia 1 stycznia przepis art. 9 ust 1a ustawy systemowej przewidywał, że ubezpieczeni posiadający status pracownika, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od najniższego wynagrodzenia, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, czyli również z racji prowadzenia pozarolniczej działalności. W sprawie poza sporem było, że w przypadku skarżącego podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie w miesiącu styczniu 2003 r, wyniosła 670 zł, zaś najniższe wynagrodzenie obowiązujące w tym okresie to kwota 800 zł (zgodnie z przepisem art. 4 ust 1 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za prace Dz. U. Nr 200, poz. 1679). Oznacza to, że należną składkę z tytułu zatrudnienia pracowniczego za miesiąc styczeń 2003 r. powinien odprowadzić podmiot zatrudniający wnioskodawcę, zaś niezależnie od tego, składkę wynikająca z prowadzenia działalności pozarolniczej wnioskodawca był obowiązany odprowadzić osobiście. Twierdzenie to koresponduje z treścią przepisu art. 22 ⁶ ustawy o radcach prawnych. W rezultacie konieczne jest podkreślenie, że Sąd pierwszej instancji nie naruszył tej normy prawnej.

Ostatni z wyartykułowanych w apelacji zarzutów dotyczył przepisu art. 6 ust 1 pkt 1 i 5 oraz art. 12 ust 1 ustawy o systemie społecznym. Skarżący zarzuca, że Sąd pierwszej instancji zastosował go według wersji obowiązującej od 2009, gdy okres sporny dotyczył początku 2003 r. Sąd pierwszej instancji określając miejsce publikacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych faktycznie wskazał na tekst jednolity z 2009 r. Dz. U. Nr 205, poz. 1598, z późn zm. Zabieg ten jest jednak bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Do wniosku takiego można dojść, gdy porówna się wersję wskazanych przepisów obowiązującą w okresie styczeń – marzec 2003 r. i w roku 2009 r. W obu wypadkach (okresach), zgodnie z przepisem art. 6 ust 1 pkt 1 i 5 ustawy, obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegali pracownicy oraz osoby prowadzące pozarolnicza działalność. Podobnie identyczna była treść literalna przepisu art. 12 ust 1 ustawy. Zgodnie z nią obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają, z zastrzeżeniem ust 2 i3, osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Wprawdzie w obu okresach zmieniła się regulacja zawarta w art. 12 ust 2 i 3 ustawy, jednak nie miała ona zastosowania do wnioskodawcy. Suma tych rozważań zmusza do zignorowania zarzutu apelacyjnego postawionego przez ubezpieczonego.

Reasumując, nie można zgodzić się z wnioskodawcą, że „Sąd pierwszej instancji zaakceptował typowy urzędniczy bełkot zusowski”. Pomijając styl przekazu, jakim posługuje się ubezpieczony, wypada zauważyć, że wyroki Sądu Okręgowego w Ostrołęce, odnoszące się do trzech zaskarżonych decyzji odpowiadają prawu. Stan faktyczny i prawny upoważniał do podzielenia stanowiska ZUS, wyrażonego w decyzji z dnia 9.02.2012 r., że skarżący w okresie od dnia 01.01.2003r. do dnia 31.03.2003r. podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Konstatacja ta ma znaczenie, przy ocenie zasadności potracenia należnej i nieopłaconej składki w kwocie 208,45 zł (decyzja z dnia 18.11.2011 r.). Niespełnienie obowiązku składkowego za miesiące luty – marzec 2003 r., zgodnie z przepisem art. 5 ust 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ma to znaczenie, że okres ten nie może służyć do ustalania prawa do emerytury. Okazuje się, że nie można go doliczyć do stażu warunkującego wysokość pobieranego przez wnioskodawcę świadczenia, o czym prawidłowo rozstrzygnięto w decyzji z dnia 2.12.2011 r.

W rezultacie zgodnie z przepisem art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.