Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Białymstoku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 listopada 2013r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Alicja Sołowińska (spr.)

Sędziowie: SA Bożena Szponar - Jarocka

SO del. Danuta Poniatowska

Protokolant: Agnieszka Charkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 listopada 2013 r. w B.

sprawy z odwołania S. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji wnioskodawcy S. S.

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 13 lutego 2013 r. sygn. akt IV U 155/13

oddala apelację.

Sygn. akt: III AUa 548/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 grudnia 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. przyznał S. S. prawo do emerytury od dnia 1 listopada 2012 roku, zawieszając jej wypłatę do czasu złożenia przez niego oświadczenia o wyborze świadczenia.

S. S. złożył odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o zwiększenie świadczenia emerytalnego z FUS o kwotę odpowiadającą części składkowej emerytury z KRUS z uwzględnieniem okresu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Wnosił też o skierowanie do Trybunału Konstytucyjnego zapytania prawnego w sprawie zgodności przepisów, w oparciu o które została wydana decyzja z Konstytucją RP oraz wskazywał, że rozstrzygnięcie organu rentowego narusza istotę systemu zabezpieczeń społecznych, godzi w zasadę zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz dyskryminuje osoby, mające ustalone prawo do świadczenia na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Wyrokiem z dnia 13 lutego 2013 r. Sąd Okręgowy w Olsztynie odwołanie wnioskodawcy oddalił.

Sąd Okręgowy ustalił, że urodzony w dniu (...) S. S. w dniu 5 listopada 2012 roku wniósł o przyznanie mu prawa do emerytury. Do wniosku dołączył świadectwa pracy i dokumentację płacową z lat 1970-1980 oraz oświadczenie i zeznania świadków potwierdzające, że w okresach od dnia 13.08.1950 roku do dnia 3.06.1964 roku i od 21.04.1967 roku do 19.01.1970 roku pracował w gospodarstwie rolnym rodziców. Wskazał również, iż pobiera emeryturę z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Do prawa do emerytury rolniczej wnioskodawcy KRUS uwzględnił okresy pracy w gospodarstwie rolnym od 4.11.1967 roku do 1.09.1975 roku i od 12.09.1980 roku do 12.12.1995 roku. Natomiast do prawa do emerytury pracowniczej ZUS przyjął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat (skarżący udowodnił 26 lat 2 miesiące i 5 dni), przy ustaleniu którego uwzględniono pracę S. S. na gospodarstwie rolnym rodziców w okresach od 13.08.1950 roku do 31.01.1954 roku, od 1.02.1956 roku do 3.06.1964 roku i od 21.04.1967 roku do 3.11.1967 roku. ZUS uznał, że emerytura przysługuje w najniższej wysokości i od dnia 1 stycznia 2013 roku wynosi 799,18 zł. Do świadczenia doliczony został dodatek pielęgnacyjny w kwocie 195,67 zł. Wypłata przedmiotowego świadczenia została jednak zawieszona, ponieważ decyzją z dnia 26 października 1995 roku KRUS przyznał wnioskodawcy emeryturę rolniczą od dnia 9 października 1995 roku, która ostatnio wynosiła 1.069,59 zł. Sąd Okręgowy ustalił również, że wraz z odwołaniem wnioskodawca nie przedłożył żadnych nowych dowodów dotyczących osiągniętego w czasie zatrudnienia wynagrodzenia.

Wnioskodawca podnosił, że powinien otrzymywać emeryturę rolniczą i emeryturę pracowniczą, gdyż w stosunku do niego nie ma zastosowania przepis art.25 ust. 2b ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Sąd Okręgowy uznał jednak, że odwołanie wnioskodawcy jest niezasadne i nie zasługuje na uwzględnienie. Przeanalizował sprawę pod kątem przepisu art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, uznał, że z uwzględnionym okresem pracy na gospodarstwie rolnym rodziców od 13.08.1950 roku do 31.01.1954 roku, od 1.02.1956 roku do 3.06.1964 roku i od 21.04.1967 roku do 3.11.1967 roku łączny staż pracy wnioskodawcy wyniósł 26 lat 2 miesiące i 5 dni, zatem spełniał wymóg 25 lat pracy. Z uwagi na to, w ocenie Sądu I instancji nie było potrzeby doliczania innego okresu pracy S. S. na gospodarstwie rolnym rodziców do ogólnego okresu składkowego i nieskładkowego, w szczególności okresu uwzględnionego przy ustalaniu prawa skarżącego do emerytury rolniczej. Sąd Okręgowy zauważył, że wprawdzie przy ustalaniu prawa do świadczenia pracowniczego i obliczaniu jego wysokości uwzględnia się okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane składki, to jednak okresów tych nie uwzględnia się, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty, na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników (art. 10 ust. 3 cytowanej ustawy). Oznacza to, że okresy, które zostały zaliczone do nabycia prawa do emerytury rolniczej nie mogą zostać zaliczone do okresu, od którego zależy nabycie prawa do emerytury pracowniczej.

Sąd Okręgowy zauważył, że wnioskodawca kwestionował wyliczenie wysokości świadczenia przysługującego mu z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w najniższej wysokości. Wnioskodawca do wniosku o przyznanie prawa do emerytury dołączył dokumentację płacową wskazującą na osiągane przez niego wynagrodzenie w Spółdzielni Pracy i (...) w O., ale dokumentacja ta dotyczyła jedynie okresu 1970-1980, a zatem zaledwie 11 lat z okresu sprzed ostatnich 20 lat poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę, co uniemożliwiało wyliczenie wysokości świadczenia. Sąd Okręgowy uznał, że ani w postępowaniu przed organem rentowym, ani w trakcie postępowania sądowego wnioskodawca nie przedstawił żadnych nowych dowodów mających wpływ na wysokość jego emerytury, zatem organ rentowy prawidłowo ustalił wysokość świadczenia w najniższej wysokości powołując się w szczególności na przepis art.15 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Powołując się na przepis art. 95 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz będący jego odpowiednikiem art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników Sąd I instancji stwierdził również, że w razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno z tych świadczeń - wyższe lub wybrane przez zainteresowanego. Wnioskodawcy uprawnionemu do świadczenia z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przysługiwało tylko jedno wybrane przez niego świadczenie, zatem zgłoszone przez niego roszczenie o wypłatę dwóch świadczeń nie zasługiwało na uwzględnienie. Z uwagi na to, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.

Apelację od przedmiotowego orzeczenia wniósł S. S. .

W szczególności kwestionował wyrok Sądu I instancji w części dotyczącej zawieszenia wypłaty emerytury pracowniczej do czasu złożenia oświadczenia o wyborze świadczenia. Wyrokowi zarzucał naruszenie przepisu art.25 ust.2a ustawy z 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, który wszedł w życie 8 stycznia 2009r., a który w ocenie skarżącego pozwala na wypłatę obu świadczeń w całości.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

W rozpoznanej sprawie bezsporny jest, wynikający z akt emerytalnych KRUS i ZUS, następujący stan faktyczny. Od 9 października 1995r. tj. od zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej S. S. jest uprawniony do emerytury rolniczej. Do ustalenia prawa do tego świadczenia Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego uwzględniła okresy ubezpieczenia rolniczego.

Natomiast w dniu 5 listopada 2012r. S. S. złożył w Oddziale ZUS wniosek o przyznanie mu emerytury w oparciu o przepisy ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Uwzględniając okresy pracy potwierdzone świadectwami pracy oraz okresy pracy w gospodarstwie rolnym po 16 roku życia, które nie zostały uwzględnione przy ustalaniu prawa do emerytury rolnej Oddział ZUS ustalił ponad 26 letni okres ubezpieczenia i decyzją zaskarżoną w rozpoznawanej sprawie przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury pracowniczej od 1 listopada 2012r.

W tych okolicznościach stwierdzić należy, iż S. S. ma ustalone prawo do dwóch świadczeń. W tej sytuacji zgodnie z art. 96 ust 2 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS, w razie zbiegu u jednej osoby prawa do emerytury lub renty z prawem do emerytury lub renty z ubezpieczenia społecznego rolników zasady pobierania świadczeń określają odrębne przepisy. Takie przepisy zawiera ustawa z dnia 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, a konkretnie art. 33 ust 2 i zgodnie z którym w razie zbiegu prawa do emerytury lub renty przysługującej na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników z prawem do emerytury lub renty z innego ubezpieczenia społecznego uprawnionemu wypłaca się jedno wybrane przez niego świadczenie.

Z powyższego wynika, że wnioskodawcy jako uprawnionemu do dwóch świadczeń: emerytury z powszechnego systemu ubezpieczeń i emerytury rolniczej przysługuje prawo do wypłaty jednego z tych świadczeń tj. wybranego przez wnioskodawcę. Zasadnie zatem w zaskarżonej decyzji, przyznając prawo do emerytury, Oddział ZUS zawiesił wypłatę tego świadczenia do czasu określenia przez wnioskodawcę którą z przyznanych emerytur chce pobierać.

Podkreślić przy tym należy, iż na mocy art. 10 ust 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, okresów podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników, za które zostały opłacone składki na takie ubezpieczenie i które zostały uwzględnione przy ustalaniu prawa do emerytury rolniczej nie można uwzględnić przy ustalaniu prawa i wysokości emerytury z powszechnego systemu ubezpieczeń (emerytury pracowniczej).

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie jest decyzja ZUS przyznająca wnioskodawcy emeryturę na podstawie ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS. Tym samym powoływany przez skarżącego w apelacji przepis art. 25 ust 2a ustawy z dnia 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników nie ma w sprawie zastosowania. Przepis ten bowiem określa zasady ustalania wysokości świadczenia rolniczego, a to świadczenie przyznane wnioskodawcy w 1995r., nie jest przedmiotem niniejszego postępowania. Wysokość emerytury pracowniczej ustalona S. S. w zaskarżonej decyzji odpowiada przepisom ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS.

Mają na względzie przytoczone wyżej okoliczności na mocy art. 385 kpc Sąd Apelacyjny orzekł jak wyżej.