Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Białymstoku

Przewodniczący

Janusz Sulima (spr.)

Sędziowie

Jerzy Szczurewski

Tomasz Uściłko

Protokolant

Marek Bychowski

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 141/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

3

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 6 kwietnia 2023 r., sygn. akt II K 74/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

N. S., Z. M. (1),

brak uszkodzenia budynku nr (...) przy ulicy (...) w O. ujętego w gminnej ewidencji Zabytków Miasta O. przez pracowników Przedsiębiorstwa (...) z siedzibą w M.

uzupełniająca, ustna opinie biegłego z zakresu ochrony zabytków

k. 2.370 odwr.. – 2.371 odwr.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Opinia biegłego z zakresu ochrony zabytków M. C.

Opinia biegłego jest jasna, rzeczowa, brak w niej jakichkolwiek wewnętrznych sprzeczności, wyjaśniająca wszelkie wątpliwości.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

2

3.

Apelacja obrońcy oskarżonego N. S.:

I. W odniesieniu do czynu opisanego w pkt IA zaskarżonego wyrokowi obraza przepisów postępowania mająca wpływ na treść wyroku tj.:

1)  art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. polegającą na wybiórczej, jednostronnej i dowolnej ocenie materiału dowodowego sprawy przy pominięciu dowodów przeciwnych i w konsekwencji wyciągnięcie wniosków nie wynikających z tych dowodów i błędnym przyjęciu, że oskarżony N. S. działając z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził Komendanta (...) (...) Oddziału (...) w O. (dalej jako Zamawiający lub (...)) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 284.642,55 zł poprzez wprowadzenie w błąd co do zakończenia prac budowlanych w terminie, poświadczył nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne w protokole odbioru końcowego robót budowlanych potwierdzając, że roboty budowlane zostały wykonane w całości, zgodnie z umową i w terminie do 2.09.2017 r., o czym N. S. wiedział, czym działał na szkodę interesu publicznego wyrażającego się w prawidłowym wydatkowaniu środków publicznych, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego tj. wyjaśnień oskarżonych N. S., Z. M. (1), M. G. (1), a także zeznań świadków m.in.: S. M., K. N., P. M., D. S. (1), D. S. (2), A. Ł., J. J., wynika, że roboty budowlane zostały wykonane w terminie określonym w protokole odbioru końcowego z dnia 15.09.2017 r., zaś dalsze prace oskarżonego i jego pracowników związane były wyłącznie z wykonaniem prac stwierdzonych w protokole usterek z dnia 15.09.2017 r., który to protokół zobowiązywał oskarżonego N. S. do usunięcia usterek do dnia 29.09.2017 r.,

2)  art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. polegającą na wybiórczej, jednostronnej i dowolnej ocenie materiału dowodowego sprawy i oparcie ustaleń stanu faktycznego wyłącznie o dowody niekorzystne dla oskarżonego tj. zeznania świadków: P. P. (1), W. P., S. P. i przedłożonej przez P. P. (1) dokumentacji fotograficznej mającej wykazać, że roboty budowlane nie zostały wykonane przez oskarżonego w terminie, podczas gdy zeznania w/w świadków są wewnętrznie sprzeczne co do zakresu prac będących przedmiotem umowy nr (...) z dnia 19.07.2017 r. aneksowanej w dniu 29.08.2017 r., a zakresem prac wykonywanych przez oskarżonego w ramach prac usterkowych ujętych w protokole usterek z dnia 15.09.2017 r., zaś przedłożona przez w/w świadka dokumentacja fotograficzna nie wskazuje na niezakończenie prac budowlanych w terminie tylko na wykonywanie prac usterkowych, a nadto zeznania w/w świadków należało ocenić jako pozbawione obiektywizmu z uwagi na fakt, iż świadkowie ci pozostają w konflikcie z oskarżonym i z (...) w O. polegającym na nieterminowym wykonaniu robót budowlanych z umowy nr (...) z dnia 04.10.2016 r. i w konsekwencji tego naliczenia przez (...) kar umownych dla P. P. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) oraz że w okresie składania zeznań toczyli postępowania sądowe przeciwko (...) o zapłatę wynagrodzenia potrąconego w wyniku naliczonych kar umownych za nieterminowe wykonanie umowy, które to niewykonanie miało być związane z obecnością (...) na placu budowy, jak również, że w/w świadkowie nie uczestniczyli w procesie odbioru i nie byli w tym czasie na budowie,

3) art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. polegającą na wybiórczej, jednostronnej i dowolnej ocenie zeznań (a wcześniej wyjaśnień) J. B. oraz przyznanie im wiarygodności i mocy dowodowej jedynie w zakresie zgodnym z ustalonym w sprawie stanem faktycznym, który przy pierwszych swoich zeznaniach powiedział, że: ..w czasie wykonywania prac przy budynku nr (...) przy ul. (...) w O. nikt nie monitował że prace wykonywane są niezgodnie z umową czy w jakiekolwiek inny nieprawidłowy sposób. Nadto, świadek zeznał, że „prace te zakończyły się jesienią 2017 r" (168-169). Natomiast za niewiarygodne należy uznać zeznania ww. świadka złożone podczas kolejnych przesłuchań, które miały miejsce po przedstawieniu zarzutów oskarżonym, podczas których świadek zeznaje zupełnie odmiennie (k.387-388, 1614-1615) i mimo znacznego upływu czasu od pierwszego przesłuchania, a tym samym od zdarzeń będących jego przedmiotem, świadek pamięta znacznie więcej szczegółów odnośnie sposobu wykonania prac jak i terminu ich zakończenia, zeznając tym razem na niekorzyść pozostałych oskarżonych. Tym bardziej, że na rozprawie w dniu 24.02.2023 r. Świadek zeznał: kojarzę w jakim stanie był ten budynek w momencie odbioru. Nie jestem obecnie w stanie na 100 % powiedzieć, że te prace na ten dzień nie zostały zakończone. Moje wtedy- wyjaśnienia, że te prace na dzień 15 września nie były zakończone, to podczas przesłuchania okazano mi zdjęcia. Ja nie wiem czy bvłv to prace poprawkowe czv remontowe. Przesłuchujący wtedy pokazał mi zięcia. nie informował mnie czv to były prace poprawkowe czy remontowe.” I dalej: „Ja nie wiem czy toczyły się normalne prace czy usterkowe”. A zatem świadek ten przyznał, że swoje zeznania w zakresie tego, że prace nie zostały wykonane w terminie opierał wyłącznie na podstawie okazywanych w trakcie przesłuchania zdjęć, nie wiedząc wówczas, czy są to prace poprawkowe czy remontowe,

4)  art 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. polegającą na wybiórczej i dowolnej ocenie wyjaśnień L. G. oraz przyznanie im wiarygodności i mocy dowodowej jedynie w zakresie zgodnym z ustalonym w sprawie stanem faktycznym, podczas gdy prawidłowa ocena wyjaśnień oskarżonego powinna prowadzić do wniosku, że oskarżony nie zaprzeczył w sposób stanowczy, że roboty budowlane nie zostały wykonane w całości zgodnie z umową i w terminie do 2.09.2017 r., bowiem oskarżony wyjaśnił, że: „w minimalnym zakresie roboty nie były zakończone, co nie miało wpływu na funkcjonowanie budynku”, co mogło mieścić się w zakresie prac usterkowych, które wykonawca miał usunąć w terminie do 29.09.2017 r.,

5)  poprzez nieuzasadnione odmówienie wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego N. S. w zakresie w jakim oskarżony wskazał, że nie dopuścił się poświadczenia nieprawdy w protokole odbioru końcowego robót budowlanych co do okoliczności wykonania robót budowlanych zgodnie z umową, przepisami budowlanymi i sztuką budowlaną oraz w określonym terminie, albowiem zdaniem oskarżonego tak właśnie było, zatem nie sposób jest przypisywać oskarżonemu zamiaru bezpośredniego w typie kwalifikowanym z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 271 § 3 k.k.,

6)  art. 410 k.p.k. poprzez pominięcie istotnych okoliczności mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy wynikających z dowodów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości, tj. porównania wartości wykonania robót budowlanych w kosztorysie z dnia 4 lipca 2017 r. stanowiącym załącznik do umowy nr (...) z dnia 19 lipca 2017 r. względem kosztorysu ofertowego zamiennego z dnia 5 sierpnia 2017r.- załącznika do aneksu nr (...) do umowy nr (...) z dnia 19 lipca 2017r., z którego wynika, że wartość kosztorysowa robót zamiennych wykonanych z zastosowaniem materiałów R. wg. kosztorysu robót sporządzonego przez oskarżonego N. S. jest tańsze o 31.481,45 zł, zatem oskarżony nie działał z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz nie doprowadził Komendanta (...) w O. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości poprzez wprowadzenie w błąd, wręcz przeciwnie oskarżony zgodził się wykonać roboty budowlane inną metodą niżeli pierwotnie wynikała ze S., pomniejszając tym samym swoje wynagrodzenie za wykonanie przedmiotowego zadania,

7)  art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zeznań świadka S. M. i bezpodstawne uznanie przez Sąd I instancji, że świadek nie uczestniczył przy dokonywaniu odbioru końcowego i nie widział prac dokonanych po tej dacie, zatem nie ma wiedzy, jakie prace były dokonane na dzień 15.09.2017 r., podczas gdy S. M. - Kierownik Infrastruktury (...) - główny przedstawiciel zamawiającego wskazany na umowie reprezentujący(...) i upoważniony do rozstrzygania spornych kwestii dot. wykonania umowy nr (...) i aneksu nr (...), w czasie zeznań złożonych na etapie postępowania przygotowawczego w dniu 11.12.2018 r. (k. 114-116, 1483) jednoznacznie wskazał, że wizytował plac budowy w czasie wykonywanych przez oskarżonego robót budowlanych oraz że prace te zostały wykonane w sposób prawidłowy. Wskazał nadto, iż na początku września 2017 r. prace były już na ukończeniu oraz że prace wykonywane przez N. zostały odebrane dnia 15.09.2017 r. Świadek zeznał również, że były tam drobne usterki, które nie miały wpływu na użytkowanie obiektu oraz że usterki te zostały usunięte we wskazanym terminie. Na rozprawie w dniu 20.10.2021 r. świadek ten zeznał z całą stanowczością, iż „Prace wykonywane przez firmę (...) zostały wykonane w terminie wskazanym w protokole odbioru końcowego i w protokole usterek" oraz dalej „ nie czuję się wprowadzony przez Pana S. w błąd. Wszystkie dalsze kroki były uzasadnione ekonomicznie. Kosztorys sporządzony na nowy zakres robót nie ma żadnego przekłamania, roboty zostały wykonane, nie ma żadnych podstaw, żeby podważyć działanie firmy (...)”

8)  art. 410 k.p.k. poprzez pomięcie dowodu z zeznań świadka S. M. w zakresie w jakim świadek zeznał, że roboty budowlane wykonane przez oskarżonego

N. S. w ramach przedmiotowej umowy zostały wykonane w całości zgodnie z umową oraz w terminie określonym w protokole odbioru końcowego i w protokole usterek podczas, gdy zeznania tego świadka prezentują wysoki walor wiarygodności i moc dowodową albowiem w/w świadek w czasie popełnienia czynu był Kierownikiem Infrastruktury (...) w O. i występował jak przedstawiciel zamawiającego w kontakcie z oskarżonym N. S., co również wynika z dokumentów - zakresu obowiązków stanowiska zajmowanego przez S. M. oraz kosztorysu z dnia 4 lipca 2017 r. dot. „Robót budowlanych związanych z częściową wymianą osłonowej ścianki elewacyjnej z cegły klinkierowej o grubości cegły istniejących ścian budynku magazynowego nr (...) przy ul. (...) w O.",

9)  art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dziennika budowy wewnętrznego nr (...) wydanego dnia 20.07.2017 r. i niezasadne przyjęcie, iż dokument ten został sporządzony, lecz nie odzwierciedlał prawdy, podczas gdy znajdujące się w nim wpisy odpowiadają chronologii zdarzeń opisanych przez świadków i oskarżonych w trakcie przesłuchań, zaś sam fakt, iż w/w dziennik budowy prowadzony był przez kierownika budowy, który na placu budowy był kilka razy nie daje podstaw samo przez się do odmówienia wiarygodności dowodowi z tego dokumentu,

10)  art. 410 k.p.k. poprzez pomięcie dowodu z dokumentów przedłożonych przez obrońcę N. S. wraz z odpowiedzią na akt oskarżenia z dnia 19 lipca 2021 r., tj.: wydruk normy (...) bez stawek roboczogodziny i ceny materiałów oraz kosztów pośrednich i zysku, wydruk normy(...) ze stawkami z kosztorysu ofertowego pierwotnego zadania, celem wykazania faktu, iż kosztorys robót zamiennych sporządzony w dnia 03.08.2017 r. przez Z. M. (1) pełniącego funkcje inspektora nadzoru budowlanego z ramienia(...) w O. został przez ww. zaniżony na korzyść zamawiającego ze szkodą dla N. S., co jednocześnie wyklucza działanie wspólnie i w porozumieniu z N. S. celem uzyskania przez niego korzyści majątkowej, jak również pominięcie przez Sąd I instancji dowodu z zeznań K. N. złożonych na rozprawie dnia 20.10.2021 r. w/w zakresie tj. w jakim świadek zeznał, że normy roboczogodzin w kosztorysie ofertowym zamiennym są zaniżone o połowę względem kosztorysu (...), a także pominięcie wyjaśnień oskarżonego N. S. potwierdzających w/w okoliczności,

11)  art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. polegające na wybiórczej, jednostronnej i dowolnej ocenie materiału dowodowego sprawy przy pominięciu istotnych dla sprawy okoliczności wynikających z wyjaśnień oskarżonych oraz zeznań świadków w zakresie w jakim wszyscy zeznali, że (...) w O. jako zamawiający jest zadowolony ze sposobu i jakości wykonanych przez oskarżonego N. S. robót budowlanych oraz że zamawiający nie zgłaszał żadnych roszczeń z tytułu pięcioletniej gwarancji i rękojmi oraz zwrócił oskarżonemu kaucję zabezpieczenia należytego wykonania umowy, co stanowi potwierdzenie, że pokrzywdzony nie poniósł szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w pkt IA zaskarżonego wyroku, co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia przepisu art. 46 § 1 k.k. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i zasądzenie odszkodowania mimo braku szkody wyrządzonej przestępstwem,

12)  art. 424 k.p.k. poprzez niewskazanie w treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku okoliczności uzasadniających nałożenie na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody w zw. ze skazaniem za czyn z pkt IA wyroku poprzez zapłatę kwoty 284.642,55 zł, a mianowicie jaki jest związek przyczynowo-skutkowy między rzekomym poświadczeniem nieprawdy na dokumencie protokole odbioru końcowego, a zwrotem w całości otrzymanego wynagrodzenia za roboty budowlane, które, jak Sąd I instancji ustalił - zostały wykonane zgodnie z zawartym dnia 29.08.2017 r. aneksem nr (...) do umowy nr (...) z dnia 19.07.2017 r. i zgodnie z załączonym kosztorysem robót zamiennych, co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia przepisu art. 46 § 1 k.k. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i zasądzenie odszkodowania mimo braku szkody wyrządzonej przestępstwem,

13)  art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. polegające na wybiórczej, jednostronnej i dowolnej ocenie materiału dowodowego sprawy poprzez przyjęcie, że oskarżony doprowadził Komendanta (...) w O. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości poprzez wprowadzenie w błąd co do zakończenia prac budowlanych w terminie, podczas gdy Sąd I instancji pominął istotne dla sprawy okoliczności wynikające z dowodów- pisma N. S. z dnia 01.09.2017 r. dot. zgłoszenia gotowości do obioru prac budowlanych, rozkazu dziennego nr 179 z dnia 15.09.2017 r. dot. powołania komisji odbiorowej, zeznań świadka J. J. z dnia 22.10.2020 r., z których jednoznacznie wynika, że między dniem zgłoszenia, a dniem powołania komisji upłynęły dwa tygodnie i w tym czasie Inspektor Nadzoru Budowlanego oraz Kierownik Infrastruktury (...) dokonali sprawdzenia zasadności zgłoszenia poprzez skontrolowanie wykonania prac objętych zgłoszeniem, powyższe znajduje potwierdzenie także w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie tj. zeznaniach świadków - pracowników(...) oraz wyj aśnieniach oskarżonych,

14)  pominięciu wyjaśnień oskarżonego N. S. i przyjęciu a priori działania przez oskarżonego w zamiarze bezpośrednim wprowadzenia w błąd w celu z góry powziętego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, w sytuacji gdy żaden ze zgromadzonych w sprawie dowodów nie wskazuje wprost na w/w zamiar oskarżonego, nie wynika również ażeby oskarżony cokolwiek zataił przed zamawiającym, wręcz przeciwnie z dowodów zgromadzonych w sprawie wynika, że stan wykonania prac na dzień podpisania protokołu odbioru był zamawiającemu dobrze znany i spełniał jego oczekiwania, co doprowadziło do błędnego w realiach sprawy przypisania oskarżonemu sprawstwa w zakresie zarzucanego mu czynu z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 271 § 3 k.k.,

II. W konsekwencji obrazy ww. przepisów postępowania, dopuszczenie się błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegającego na bezpodstawnym przyjęciu, że:

1)  oskarżony N. S. działając z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził Komendanta (...) w O. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 284.642,55 zł poprzez wprowadzenie w błąd co do zakończenia prac budowlanych w terminie, poświadczył nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne w protokole odbioru końcowego robót budowlanych potwierdzając, że roboty budowlane zostały wykonane w całości zgodnie z umową i w terminie do 2.09.2017 r., o czym N. S. wiedział, czym działał na szkodę interesu publicznego wyrażającego się w prawidłowym wydatkowaniu środków publicznych, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego tj. wyjaśnień oskarżonych N. S., Z. M. (1), M. G. (1), a także zeznań świadków m.in.: S. M., K. N., P. M., D. S. (1), D. S. (2), A. Ł., J. J. wynika, że roboty budowlane zostały wykonane w terminie określonym w protokole odbioru końcowego z dnia 15.09.2017 r., zaś dalsze prace oskarżonego i jego pracowników związane były wyłącznie z wykonaniem prac stwierdzonych w protokole usterek z dnia 15.09.2017 r., który to protokół zobowiązywał oskarżonego N. S. do usunięcia usterek do dnia 29.09.2017 r.,

2)  protokół usterek miał tylko uzasadniać dalszą obecność firmy oskarżonego na budowie, podczas gdy takich ustaleń nie można stwierdzić na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego,

3)  oskarżony N. S. działając z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził Komendanta (...) w O. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 284.642,55 zł poprzez wprowadzenie w błąd co do zakończenia prac budowlanych w terminie, podczas gdy:

— świadek S. M. - Kierownik Infrastruktury (...) i główny przedstawiciel zamawiającego wskazany na umowie, w czasie zeznań złożonych na etapie postępowania przygotowawczego dnia 11.12.2018 r. (k. 114-116, 1483) jednoznacznie wskazał, - że wizytował plac budowy w czasie wykonywanych przez oskarżonego robót budowlanych oraz, że prace te zostały wykonane w sposób prawidłowy. Wskazał nadto, iż na początku września 2017 r. prace były już na ukończeniu oraz że prace wykonywane przez N. zostały odebrane dnia 15.09.2017 r. Świadek zeznał również, że były tam drobne usterki, które nie miały wpływu na użytkowanie obiektu oraz że usterki te zostały usunięte we wskazanym terminie. Na rozprawie w dniu 20.10.2021 r. świadek ten zeznał z całą stanowczością, iż „Prace wykonywane przez firmę (...) zostały wykonane w terminie wskazanym w protokole odbioru końcowego i w protokole usterek oraz dalej „nie czuje się wprowadzony przez Pana S. w błąd. Wszystkie dalsze kroki były uzasadnione ekonomicznie. Kosztorys sporządzony na nowy zakres robót nie ma żadnego przekłamania, roboty zostały wykonane, nie ma żadnych podstaw, żeby podważyć działanie firmy (...)",

—

oskarżony nie doprowadził Komendanta (...) w O. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 284.642,55 zł, albowiem bezsporne w niniejszej sprawie jest to, że prace zostały wykonane zgodnie z umową nr (...) z dnia 19.07.2017 r. aneksowanej w dniu 29.08.2017 r. i co do zakresu oraz jakości wykonanych prac pokrzywdzony nie wnosił żadnych zastrzeżeń. Tym samym skoro roboty budowlane zostały wykonane przez N. S. i odebrane przez zamawiającego, a także skoro zamawiający nie złożył reklamacji na wykonane prace oraz nie skorzystał z prawa do gwarancyjnego usunięcia usterek i rękojmi z tytułu wykonanych prac, to należy przyjąć, że wynagrodzenie w kwocie 284.642,55 zł brutto zostało zasadnie wypłacone oskarżonemu za wykonaną przez niego pracę,

—

zamawiający przed wydaniem rozkazu dziennego nr (...) z dnia 15.09.2017 r. dot. powołania komisji odbiorowej, sprawdził stopień zaawansowania wykonanych prac i nie wnosił żadnych zastrzeżeń, między dniem zgłoszenia, a dniem powołania komisji upłynęły dwa tygodnie i w tym czasie Inspektor Nadzoru Budowlanego oraz Kierownik Infrastruktury (...) dokonali sprawdzenia zasadności zgłoszenia przez skontrolowanie wykonania prac objętych zgłoszeniem i zgodnie przekazali do dalszego procedowania końcowej formuły odbioru,

—

aneks do umowy, o którym mowa powyżej, został podpisany w momencie gdy roboty budowlane były już na ukończeniu, o czym świadczy data podpisania ww. aneksu (29.08.2017 r.) i data zgłoszenia przez wykonawcę odbioru robót (01.09.2017 r.). Zamawiający przed podpisaniem ww. aneksu sprawdził jakość wykonania tychże prac i nie wnosił żadnych zastrzeżeń. Obowiązek inwestora w tym zakresie nie jest przecież bezwzględny i bezwarunkowy. Miał on bowiem prawo odmówić dokonania odbioru w przypadku, gdy przedmiot zamówienia został wykonany niezgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej lub wady są na tyle istotne, że obiekt nie nadaje się do użytkowania.

III. W odniesieniu do czynu opisanego w pkt IB zaskarżonego wyroku obraza przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, tj.:

• 1)  art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. poprzez pominięcie istotnych okoliczności mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy wynikających z dowodów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości, tj. opinii uzupełniającej biegłego z zakresu budownictwa mgr. inż. A. S. (k. 1061 -1070), w której biegły stwierdził, iż wykonawca (którym pierwotnie była firma (...)) skuł istniejący tynk oraz skuł cegły na grubość wyprawy tynkarskiej. Poprzez takie działanie, jak skucie młotem udarowym tynku z cegieł, a w późniejszej kolejności samych cegieł bez odtworzenia ich pierwotnego wyglądu dokonał zniszczenia elewacji w sposób uniemożliwiający iei przywrócenie z okresu, w którym ten budynek bvł wykonany. Wykute fragmenty cegieł na powierzchni ok. 500 m2 zostały zniszczone bez możliwości odtworzenia (str. 5 opinii uzupełniającej, k. 1061-1070), a także zeznań biegłego w trakcie jego przesłuchania w dniu 24 sierpnia 2018 r., w których biegły podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w pisemnej opinii uzupełniającej w w/w zakresie (k.1156-1159),

  2)  art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. poprzez pominięcie istotnych okoliczności mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy wynikających z dowodów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości, tj. opinii biegłego z zakresu ochrony zabytków w zakresie w jakim biegły stwierdził, że:

• na dzień 19.07.2017 r. tj. dzień przekazania placu budowy oskarżonemu N. S. na ścianach budynku nr (...) na terenie kompleksu wojskowego przy ul. (...) w

O. ..lico ceglane uszkodzone praktycznie w 10ft%" (pkt 4 ad. 1 opinii, k.1408), a zatem na elewacji przedmiotowego budynku lico ceglane było uszkodzone praktycznie w 100% zanim jeszcze oskarżony przystąpił do rozpoczęcia swoich prac, nie sposób tym samym twierdzić, że to działania oskarżonego doprowadziły do uszkodzenia elewacji budynku, którego lico ceglane zostało zniszczone wcześniej w wyniku inwazyjnego skucia tynku i cegieł elektronarzędziami przez poprzedniego wykonawcę tj. (...) Przedsiębiorstwo (...), co zostało stwierdzone w opinii uzupełniającej biegłego z zakresu budownictwa (str. 5 opinii uzupełniającej, k. 1061-1070),

—zmianę metody renowacji ścian budynku nr (...) na terenie kompleksu wojskowego przy ul. (...) w O. powyżej 2,5 m. od powierzchni gruntu - z częściowej wymiany osłonowej ścianki elewacyjnej z cegły klinkierowej na metodę R. - czyli zmiana technologii wykonania prac, należało rozpatrywać jako istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu i innych warunków pozwolenia i wymagała wprowadzenia zmiany do projektu, czego w niniejszej sprawie pokrzywdzony jako zamawiający nie uczynił i nie wystąpił do (...)- (...) Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o wydanie pisemnych zaleceń konserwatora zabytków dotyczącej zamiennego sposobu wykonania prac,

3) art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. poprzez pomięcie dowodu z zeznań świadków w zakresie w jakim zeznali, że lico cegły elewacji budynku zostało zniszczone przez poprzedniego wykonawcę tj. (...) Przedsiębiorstwo (...), a mianowicie: S. M. (Kierownika Infrastruktury (...)) złożonych na rozprawie w dniu 20.10.2021 r. w zakresie w jakim świadek zeznał: JFirma (...), pomimo wpisu i braku zgody, dalej skuwała ten tynk niszcząc cegłę praktycznie do połowy jej grubości. Byli przekonani, że zostanie z nimi podpisany aneks i wartość robót zostanie zwiększona o te roboty dodatkowe tzn. o położenie płytek elewacyjnych", W. B. złożonych na rozprawie w dniu 17.11.2021 r.: „ przy skuwaniu tynku okazało się, że jest tynk mocno przytwierdzony do cegły. Ścianki cegły skuwały się z tynkiem i trzeba było podjąć decyzję. Przy skuwaniu tynku ścianka cegły co przylegał tynk się odrywała razem z tynkiem " i dalej: „ ja nie wiem dlaczego firma (...) dokonywała dalszego skucia tynku choć nie było decyzji zamawiającego (...) Ja na miejscu wykonawcy bym przerwał, nie wiem czy on miał taki obowiązek. Ja jako inspektor nie wyrażałem zgody na kłucie cegły na głębokość 3-4 cm", zeznania J. J. (Komendanta (...)) na rozprawie dnia 17.11.2021 r.: „ W momencie skucia tynku ze słów specjalistów i moich bo tyle lat pracuję w koszarach, okazało się, że te cegły są w bardzo złym stanie a w szczególności 2,5 metra powyżej poziomu ziemi. Połowa elewacji była w dobrym stanie, a połowa w górę w bardzo złym stanie”. Dalej: „ Pierwsza firma odsłoniła tynk i się okazało jak wygląda ełewacja, jest dużo ubytków w cegłach bo to kiedyś była stajnia. Olbrzymie drzwi były wymurowane białą cegłą.” zeznania P. P. (1) (pracownika i brata właściciela firmy (...)) na rozprawie dnia 10.03.2022 r.: „ Ten przetarg drugi wyszedł dlatego, że jak skuliśmy tą górną warstwę to się okazało, że są cegły z różnych materiałów, jest niespójny mur, cegły się rozpadają i przez to jakby wyszedł ten przetarg na kolejne zamówienie. Ten inny materiał to czerwona cegła, która bardziej kruszeje, cegła nieklinkierowa, część cegieł było już zużytych” Dalej: „ Gdy się okazało, że cegła jest zniszczona to moja firma kuła to dalej, bo takie były ustalenia" „ Elektronarzędzia jakie były wykorzystywane do kłucia elewacji to były to młoty elektryczne, szlifierki kątowe, tarcze specjalne ścierne do murów.", zeznania W. P. na rozprawie dnia 10.03.2022 r. (pracownika i ojca właściciela firmy (...)): „po skuciu tynku okazało się, że to są różne elementy, że nie ma cegieł, że są różne materiały, (...) że cegła jest zdegradowana", S. P. na rozprawie dnia 10.03.2022 r.: „ przed 15 lipca 2017 roku zostały skute tynki na całej wysokości budynku i w części elewacji zostało skute powyżej 2,5 metra na około skute 3- 4 cm ta cegła, która była zlasowana z tynkiem. S. dokonał skucia tynku i okazało się, że na wysokości powyżej 2.5 metra była zwykła cegła, nieklinkierowa, ten tynk połączył się z tą cegłą, w trakcie skuwania tynku odpadała cześć wierzchnia cegły." Dalej: „ To były prace dodatkowe, które nie były przewidziane w pierwszym przetargu, który wygraliśmy. Mimo, że nie został podpisany aneks do umowy to Firma (...) kontynuowała skucie bo jak wystąpił problem powyżej 2,5 metra z cegłą lasowaną to stwierdzono, że najtańszym rozwiązaniem będzie przyklejenie płytki klinkierowej. Mimo braku aneksu my robiliśmy te prace ." P. M. (pracownika (...) firmy oskarżonego N. S.) na rozprawie dnia 20.10.2021 r. „ Jestem na budowie od roku osiemdziesiątego, to ja w momencie wejścia na budowę nie widziałem tak kiepskiej elewacji. Budynek był na konstrukcji szkieletowej czyli żelbetonowej. Budynek był pokuty, jak zobaczyłem ten budynek to się załamałem. Ten budynek był tak zniszczony przez poprzednią firmę. W tej konstrukcji nie było przemurowań, tam było wszystko rozwalone, tam praktycznie nic nie było. Tam była jedna ogólna katastrofa. K. N. na rozprawie dnia 20.10.2021 r.: „ Elewacja była bardzo mocno zniszczona w momencie wejścia na teren budowy firmy (...). Było widać duże ubytki cegieł, generalnie była mocno zniszczona i to było zniszczenie mechaniczne. Dowiedziałem się później, te to stało się przez poprzedniego wykonawcę”.

4) art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny opinii biegłego z zakresu ochrony zabytków i uznanie, iż opinia jest rzetelnie sporządzona, wnioski należycie umotywowane, zawarto precyzyjne stanowisko odnośnie zadanych pytań, nie zawiera sprzeczności i nie posłużono się nielogicznymi argumentami, oraz że opinia jest pełna, jasna i niesprzeczna, podczas gdy opinia w/w biegłego jest:

a)  wewnętrznie sprzeczna, bowiem biegły w opinii pkt 4 ad. 1 stwierdza, że lico ceglane na elewacji przedmiotowego budynku było uszkodzone praktycznie w 100 % zanim oskarżony N. S. wszedł na plac budowy, a jednocześnie w ad. 11 opinii biegły stwierdza, że położenie tynku cementowo-wapiennego doprowadziło do uszkodzenia zabytku, zatem nielogiczne i sprzeczne z zasadami prawidłowego rozumowania jest twierdzenie, że oskarżony doprowadził do uszkodzenia czegoś co zostało zniszczone znacznie wcześniej,

b)  sprzeczna z treścią opinii uzupełniającej biegłego z zakresu budownictwa mgr. inż. A. S. (k. 1061-1070), w której biegły stwierdził, iż wykonawca (którym pierwotnie była firma (...)) skuł istniejący tynk oraz skuł cegły na grubość wyprawy tynkarskiej. Poprzez takie działanie, jak skucie młotem udarowym tynku z cegieł, a w późniejszej kolejności samych cegieł bez odtworzenia ich pierwotnego wyglądu dokonał zniszczenia elewacji w sposób uniemożliwiający jej przywrócenie z okresu. w którym ten budynek był wykonany. Wykute fragmenty cegieł na powierzchni ok, 500 m2 zostały zniszczone bez możliwości odtworzenia (str. 5 opinii uzupełniającej, k.1061-1070), a także zeznań biegłego w trakcie jego przesłuchania w dniu 24 sierpnia 2018 r., w których biegły podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w pisemnej opinii uzupełniającej w w/w zakresie (k.1156-1159),

c) sprzeczna z materiałem dowodowym zebranym w sprawie, w szczególności z dowodami z dokumentów: umową nr (...) z dnia 19.07.2017 r. wraz z aneksem nr (...) do umowy i załącznikami, wnioskiem Komendanta (...) z dnia 08.01.2017 r., odpowiedzią Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w O. (dalej jako (...) WKZ) z dnia 13.01.2017 r., albowiem w pkt 4 ad. 1 i ad. 2 opinii biegły stwierdził, że stan zachowania ścian budynku przy ul. (...) w partii powyżej 2,5 m. od poziomu terenu uzasadniał renowację metodą wymiany lica na grubości 1/2 cegły zgodnie z treścią wniosku Komendanta (...) z dnia 08.01.2017 r. w świetle odpowiedzi Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w O. z dnia 13.01.2017 r., podczas gdy Pismo Komendanta (...) w O. nr (...) z dnia 08.01.2017 r. skierowane do (...) Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w O. dotyczyło wyłącznie pierwotnego zamierzenia wykonania robót budowlanych polegających na skuciu lica muru (tynku) na ścianach elewacji budynku wzniesionych z cegły budowlanej na głębokość 4 cm. na zaprawie cementowo-wapiennej na wysokości około 2m. mierząc od połowy wysokości ścian do żelbetonowego wieńca w ilości 654,34 m3, licowanie ścian elewacji budynku płytkami klinkierowymi wraz z fugowaniem, naprawą powierzchni istniejących murów na ścianach elewacji przez skucie wierzchniej warstwy na głębokości 1/2 cegły i wstawienie nowych cegieł z powiązaniem powierzchni, naprawą pęknięć w murach cegły klinkierowej przez wykucie uszkodzonych cegieł i wstawienie nowych w ilości cegieł zgodnie z wnioskiem (k.243-244, akt oskarżenia str. 11). Uzyskane w ten sposób uzgodnienia konserwatorskie nie obejmują zatem całego przedmiotu prac określonego w umowie nr (...) z dnia 19.07.2017 r. zawartej z N. S., jak również nie dotyczą pełnego zakresu prac uzgodnionego przez strony w Aneksie nr (...) do Umowy nr (...) z dnia 19.07.2017 r. Wniosek Komendanta (...) w O. skierowany do (...) Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w O. obejmował prace wykonywane na całej elewacji budynku z podziałem na dwie części: pierwsza od poziomu gruntu do 1/2 wysokości budynku oraz na drugą część obejmującą obszar od 1/2 wysokości tego budynku w kierunku wieńca. Zgodność dokumentacji projektowej z wydanymi zaleceniami konserwatorskimi dotyczy jedynie dolnej części, elewacji budynku tj. do 1/2 wysokości, natomiast niezgodność wniosku Komendanta (...) dotyczy zakresu prac wykonywanych od poziomu 1/2 wysokości tego budynku wzwyż. Okoliczność ta została pominięta przez biegłego, który w swojej opinii ad. 2, wysuwa błędny wniosek twierdząc, że cały przedmiot umowy nr (...) z dnia 19.07.2017 r. jest zgodny z dokumentacją projektową powstałą na podstawie wniosku Komendanta (...) z dnia 08.01.2017 r. o wydanie zaleceń konserwatorskich (k. 1407),

d)  nielogiczna i wewnętrznie sprzeczna oraz sprzeczna z dowodami z dokumentów, o których mowa powyżej, a nadto biegły swoich wniosków należycie nie umotywował i nie uzasadnił dlaczego wątek ceglany o którym rozpisuje się biegły w opinii miał w świetle umowy nr (...) z dnia 19.07.2017 r. istotne znaczenie dla zamawiającego skoro zamawiający chciał tę elewację pierwotnie zburzyć i zutylizować gruz ceglany w ten sposób powstały (zakres prac umowy nr (...) z dnia 19.07.2017 r. ujęty w przedmiarze i specyfikacji technicznej wykonania robót),

e)  nielogiczna i wewnętrznie sprzeczna oraz sprzeczna z dowodami z dokumentów, o których mowa powyżej, a nadto biegły swoich wniosków należycie nie umotywował i nie uzasadnił, dlaczego biegły stwierdził w opinii, że prace określone w p.8.d.l „Wyrównanie ścian wraz z systemową warstwą szczepną" było niewłaściwe, podczas gdy we wniosku Komendanta (...) w O. nr (...) z dnia 08.01.2017 r. skierowanym do (...) Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w O. zostały wskazane jako zamierzone prace polegające m.in. na skuciu lica muru elewacji budynku na gł. 4 cm na zaprawie cementowo-wapiennej i uzupełnienie ubytków podkładów tynkarskich pod lico z płytek klinkierowych na podłożu cegły wraz z gruntowaniem. Przeczy to tym samym zaleceniom konserwatorskim wyrażonym w odpowiedzi na wniosek, gdyż (...) WKZ nie wniósł uwag natury konserwatorskiej do zakresu działań przedstawionego we wniosku. Zatem skoro (...)WKZ wyraził zgodę względem tego budynku na wykonanie robót budowlanych na zaprawie cementowo-wapiennej i uzupełnienie ubytków podkładami tynkarskimi pod lico płytek to nie sposób twierdzić, że w wyniku położenia na ściany budynku tynku cementowo- wapiennego doszło do uszkodzenia zabytku,

f)  sprzeczna z materiałem dowodowym zebranym w sprawie, w szczególności z dowodami z dokumentów: umową nr (...) z dnia 19.07.2017 r. wraz z aneksem nr (...) do umowy i załącznikami, albowiem w ad. 7 opinii biegły wskazuje, iż nie wykonano następujących prac: 1) licowanie ścian płytkami klinkierowymi z fugowaniem, 2) naprawa powierzchni murów przez skucie wierzchniej warstwy i wstawienie nowych cegieł z powiązaniem oraz naprawa pęknięć w murach z cegły klinkierowej przez wykucie uszkodzonych cegieł i wstawienie nowych, podczas gdy w świetle aneksu nr (...) do umowy nr (...) z dnia 19.07.2017 r. wykonawca nie był zobowiązany do wykonania prac z pkt. 1 oraz prac wymienionych w pkt 2 na części elewacji powyżej 2,5 m. od poziomu gruntu,

g)  . sprzeczna z materiałem dowodowym zebranym w sprawie, w szczególności z dowodami z dokumentów: umową nr (...) z dnia 19.07.2017 r. wraz z aneksem nr (...) do umowy i załącznikami, wnioskiem Komendanta (...) z dnia 08.01.2017 r., odpowiedzią Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w O. z dnia 13.01.2017 r., albowiem biegły w ad. 9 opinii wskazuje, że zapraw tynkarskich nie używa się do konserwacji wątku ceglanego w charakterze materiałów do uzupełnienia ubytków w cegle i spoinie oraz że służy wyłącznie do naprawy tynków, zaś w ad. 11 opinii biegły przyjął, że w wyniku położenia na ściany budynku nr (...) tynku cementowo-wapiennego" doszło do uszkodzenia w rozumieniu art. 108 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Jak to jest zatem możliwie, że (...)Wojewódzki Konserwator Zabytków w O. nie wniósł uwag natury konserwatorskiej do zakresu działań przedstawionego we wniosku Komendanta (...), w którym wskazał On na wykonanie robót budowlanych na zaprawie cementowo-wapiennej i uzupełnienie ubytków podkładów tynkarskich pod lico z płytek klinkierowych na podłożu cegły wraz z gruntowaniem? Czy w takim razie ww. zalecenia konserwatorskie są nieprawidłowe, ponieważ zezwalają na uzupełnienie ubytków zaprawą tynkarską i w ten sposób określają zakres prac renowacyjnych i materiały do stosowania na elewacji bud. nr (...)?

h)  sprzeczna z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego są twierdzenia biegłego w zakresie w jakim twierdzi, że położenie tynku cementowo-wapiennego jest szkodliwie z racji wprowadzenia materiału z zawartością szarego cementu, podczas gdy elewacja przedmiotowego budynku od 2,5 m. od poziomu gruntu w kierunku wieńca była pierwotnie otynkowana, zatem jak oskarżony mógł uszkodzić budynek skoro rys historyczny przedstawia, że tak było już wcześniej,

i)  sprzeczna z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego są twierdzenia biegłego w zakresie w jakim twierdzi, że położenie tynku cementowo-wapiennego jest szkodliwie z racji wprowadzenia materiału z zawartością szarego cementu, podczas gdy elewacja przedmiotowego budynku od 2,5 m. od poziomu gruntu w kierunku wieńca była pierwotnie otynkowana, zatem jak oskarżony mógł uszkodzić budynek skoro rys historyczny przedstawia, że tak było już wcześniej,

5)  art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny opinii biegłego z zakresu ochrony zabytków i pominięcie istotnych dla sprawy okoliczności wynikających z opinii tj. w ad. 10 opinii biegły wskazał prawidłową metodę usuwania tynku z wątku ceglanego: - „Tynk nacina się szlifierką kątową na odpowiednią głębokość, tak aby nie naruszać powierzchni ceglanej, w formie pasów lub kratki, -skuwanie tynku wykonuje się ręcznie lub przy użyciu najwyżej lekkich elektronarzędzi, - wstępnie skuty tynk doczyszcza się metodą piaskowania lub stosuje się preparaty chemiczne np. produkcji R., usuwające pozostałości zapraw cementowych" oraz nieskonfrontowanie w/w twierdzeń biegłego z pozostałym materiałem dowodowym (min. z zeznaniami P. P. (1), W. P., S. P. i A. K. oraz dokumentacją fotograficzną po powtórnym skuciu w głąb cegły na dzień przekazania placu budowy firmie (...)) i w konsekwencji tego nie ustalenie faktu, że powyżej wymieniony zakres prac był przedmiotem umowy nr (...) z dnia 04.10.2016 r. zawartej przez (...) z (...) Przedsiębiorstwem (...), który dokonał podwójnego inwazyjnego skucia elewacji w głąb cegieł oraz nie wykonał piaskowania czyli działał niezgodnie z umową, specyfikacją technicznego wykonania robót, przedmiarem, projektem i decyzją pozwolenia na budowę,

6)  art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k., art. 201 k.p.k. polegający na oddaleniu przez Sąd I instancji dowodu na rozprawie dnia 24.08.2022 r. z uzupełniającej opinii biegłego z zakresu ochrony zabytków, mimo iż obrońca oskarżonego N. S. i pozostali obrońcy o to wnosili składając na piśmie swoje zastrzeżenia do opinii, podczas gdy opinia w/w biegłego jest niepełna, niejasna, wewnętrznie sprzeczna oraz sprzeczna miedzy wnioskami zawartymi w opinii, a materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, na którym biegły oparł swoją opinię, a nadto pozbawiona uzasadnienia lub podania wiarygodnych źródeł wiedzy, na podstawie których biegły (z poza listy biegłych Sądu Okręgowego w Olsztynie) wyciąga takie, a nie inne wnioski, w konsekwencji powyższego, oskarżony został pozbawiony prawa do obrony (art. 6 k.p.k.) i możliwości dowodzenia tego, iż położenie tynku cementowo- wapiennego na elewację przedmiotowego budynku nie doprowadziło do jego uszkodzenia i było to działanie aprobowane przez (...) WKZ zgodnie z treścią wniosku Komendanta (...) z dnia 08.01.2017 r. i odpowiedzią(...) WKZ z dnia 13.01.2017 r., jak również zgodne ze sztuką budowlaną, zaś pokrzywdzony nie poniósł żadnej szkody w wyniku wykonanych przez oskarżonego prac,

7)  art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny opinii biegłego z zakresu budownictwa i przyjęcie, że „w zakresie kosztów naprawy zabytku w sposób wskazany w opinii biegłego z zakresu ochrony zabytków, jest pełna, jasna i logiczna i wydana przez osobę, która ma wiedzę co do kosztów naprawy zabytków" (str. 49 uzasadnienia wyroku), podczas gdy biegły z zakresu budownictwa mgr. inż. A. S. nie posiada uprawnień konserwatorskich oraz nie jest biegłym z zakresu konserwacji i ochrony zabytków, dlatego też niezasadnie zostało mu zlecone przez Sąd I instancji wydanie opinii uzupełniającej poprzez wskazanie jaki byłby całkowity koszt brutto usunięcia tynku cementowo- wapiennego bez naruszenia struktury cegieł metodą skucia ręcznego i doczyszczenia chemią i wodą pod wysokim ciśnieniem, np. myjką typu K. według cen na październik 2017 r. na budynku nr (...) przy ul. (...) w O. w zakresie prac wykonanych na tym budynku przez firmę (...), co stanowiło wyjście poza kompetencje tego biegłego, zaś wyliczenia wynikające z tejże opinii należy ocenić jako pozbawione wiarygodności i mocy dowodowej,

8)  art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny publikacji naukowej (...) „Badania nad konserwacją murów ceglanych" (przedłożonej do akt wraz z wnioskiem dowodowym obrońcy z dnia 16.01.2020 r.) i błędne uznanie, iż jest to opracowanie teoretyczne, nieodnoszące się do konkretnego budynku w konkretnych okolicznościach, a w konsekwencji tego nieuzasadnione pominięcie w/w dowodu przy ustalaniu stanu faktycznego w sprawie, podczas gdy dowód ten ma istotne znacznie dla oceny, czy sposób wykonania prac remontowo-budowlanych przez firmę (...) był zgodny ze sztuką budowlaną,

9)  art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. poprzez pominięcie dowodów z dokumentacji fotograficznej elewacji budynku nr (...) przy ul. (...) w O., stanowiącej załączniki do zawiadomienia o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa z dnia 08.10.2020 r. (k.483-541): obrazującej stan elewacji: -przed skuciem dokonanym przez firmę (...), tj. z okresu poprzedzającego przekazanie placu budowy w/w firmie (dok. fotograficzna nr 1); - po pierwszym skuciu tynków dokonanym przez w/w firmę (dok. fotograficzna nr 2); po powtórnym skuciu tynków dokonanym przez w/w firmę na dzień przekazania budowy firmie Przedsiębiorstwo (...) N. S., tj. 15.07.2017 r. (dok fotograficzna nr 3), z której jednoznacznie wynika, że:

a)  przedmiotowy budynek pierwotnie również był otynkowany, a zatem nielogiczne i sprzeczne z zasadami logicznego rozumowania są ustalenia Sądu I instancji, iż położenie na ściany tynku cementowo-wapiennego spowodowało uszkodzenie zabytku,

b)  dokonania przez (...) Przedsiębiorstwo (...) inwazyjnego skucia starego tynku elewacji (potwierdzonego wpisem z dnia 30.11.2016 r. w dzienniku budowy nr (...) prowadzonym przez A. K.), a następnie dokonania powtórnego skucia elewacji na wysokości powyżej 2,5 m. od poziomu gruntu w głąb cegły na głębokość powyżej 4 cm., które to prace zostały wykonane przy pomocy młotów udarowych oraz nacięć elewacji z użyciem szlifierek kątowych, natomiast prace przy oczyszczaniu muru poprzez piaskowanie w ogóle nie zostały wykonane. Powyższe okoliczności zostały potwierdzone w opinii uzupełniającej biegłego z zakresu budownictwa mgr. inż. A. S. (k. 1061-1070).

IV. W konsekwencji obrazy ww. przepisów postępowania, dopuszczenie się błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegającego na bezpodstawnym przyjęciu, że:

— w okresie od 20 lipca 2017 r. do dnia 29 września 2017 r. w O., prowadząc działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo (...) z siedzibą w M. wykonując prace budowlane w ramach umowy nr (...) zawartej w dniu 19 lipca 2017 r. w przedmiocie częściowej wymiany osłonowej ścianki elewacyjnej z cegły klinkierowej o grubości 1/2 cegły budynku nr (...) przy ul. (...) w O. ujętego w Gminnej ewidencji Zabytków Miasta O. pod poz. (...) jako elementu zespołu koszar kawalerii przy ul. (...) w O., a następnie aneksowanej w dniu 29 sierpnia 2017r. poprzez przyjęcie zamiennego sposobu wykonania przedmiotu Umowy tj. renowacji w systemie R. elewacji wspomnianego budynku, poprzez położenie na ściany budynku nr (...) tynku cementowo-wapiennego nieumyślnie uszkodził zabytek powodując szkodę w kwocie 51.059,38 zł, tj. czyn z art. 108 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 840), podczas gdy oskarżony nie dopuścił się popełnienia zarzucanego czynu, bowiem wykonał swoje pracę zgodnie z umową i wolą zamawiającego oraz w świetle dowodów z dokumentów zgromadzonych w sprawie tj. wniosku Komendanta (...) z dnia 08.01.2017 r., odpowiedzi (...) WKZ z dnia 13.01.2017 r., publikacji naukowej autorstwa W.D., M. K.-L., J.W. Ł. pt. „Badania nad konserwacją murów ceglanych", zeznań świadków m.in. S. M., K. N., A. K., W. B., P. M. i innych, którzy mają doświadczenie w branży budowlanej oraz wyjaśnień samego oskarżonego N. S., wynika, iż oskarżony wykonał prace zgodnie ze sztuką budowlaną i z zaleceniami konserwatorskimi (o których oskarżony dowiedział się dopiero gdy uzyskał status osoby podejrzanej z akt niniejszej sprawy), które również dopuszczały możliwość położenia tynku mimo, iż w całości nie odpowiadały zakresowi prac będących przedmiotem umowy nr (...) z dnia 19.07.2017 r. oraz nie odnosiły się do prac wymienionych w kosztorysie ofertowym zamiennym stanowiącym załącznik do aneksu nr (...) do ww. Umowy, na które to pracę zamawiający zaleceń konserwatorskich w ogóle nie uzyskał,

— oskarżony N. S. nieumyślnie uszkodził zabytek powodując szkodę w kwocie 51.059,38 zł, podczas gdy po pierwsze z opinii uzupełniającej biegłego z zakresu budownictwa mgr. inż. A. S., wynika, że to przedni wykonawca - (...) Przedsiębiorstwo (...) dokonał zniszczenia elewacji w sposób uniemożliwiający jej przywrócenie z okresu, w którym ten budynek był wykonany. Z opinii biegłego z zakresu ochrony zabytków również wynika, że na elewacji przedmiotowego budynku lico ceglane było uszkodzone praktycznie w 100% zanim jeszcze oskarżony przystąpił do rozpoczęcia swoich prac. Po drugie, Sąd I instancji oparł rozstrzygnięcie w zakresie rozmiaru szkody na zabytku na podstawie wyliczeń biegłego, który nie jest biegłym z zakresu konserwacji i ochrony zabytków, a jedynie biegłym z zakresu budownictwa o specjalności drogowej. Po trzecie - pokrzywdzony nie poniósł żadnej szkody z tytułu zastosowanej metody, bowiem wszyscy świadkowie z ramienia zamawiającego (Komendant (...), Kierownik Infrastruktury i pozostali pracownicy) zeznali, że prace zostały wykonane zgodnie z umową i oczekiwaniami zamawiającego oraz że zamawiający jest bardzo zadowolony po dziś dzień z wyglądu elewacji przedmiotowego budynku,

— oskarżony N. S. - „z uwagi na doświadczenie w branży budowlanej i wygląd budynku - musiał wiedzieć, że budynek jest zabytkiem" (str. 51 wyroku), podczas gdy takich ustaleń nie można stwierdzić na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, z którego wynikają wnioski wręcz przeciwne, a mianowicie oskarżony w chwili zawierania umowy nr (...) z dnia 19.07.2017 r. jak również w dacie zawarcia aneksu nr (...) z dnia 29.08.2017 r. oraz w czasie wykonywania prac nie był informowany przez zamawiającego, że remontowany budynek ujęty jest w gminnej ewidencji zabytków miasta O., a tym samym objęty ochroną konserwatorską, o czym bezsprzecznie świadczy szereg dowodów:

1)  Załącznikiem do Umowy nr (...) z dnia 19.07.2017 r. było zgłoszenie robót budowlanych nie wymagających pozwolenia na budowę,

2)  Do w/w umowy nie zostały również załączone zalecenia konserwatorskie, a w treści samej umowy nie ma żadnej informacji o tym, że wydano takie zalecenia względem tego obiektu,

3)  Z dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót wynika, że autorem sporządzającym ww. dokumenty jest W. B. czyli ówczesny Inspektor Nadzoru Budowlanego (...) w O.,

4)  Na wewnętrznym dzienniku budowy (k. 101 -107), napisane jest zgłoszenie budowy na pierwszej stronie, główny dziennik budowy prowadzony przez A. K. był niedostępny dla zamawiającego i dla N. S. co jednoznacznie wynika z akt niniejszej sprawy,

5)  Nie było nadzoru konserwatorskiego dot. zakresu prac umowy nr (...) z dnia . 19.07.2017 r. i aneksu nr (...) z dnia 29.08.2017 r., a Inspektor Nadzoru Budowlanego z

ramienia (...) takich uprawnień nie posiadał, jak również nie było wymogu dla wykonawcy żeby ustanowiony kierownik budowy posiadał takie uprawnienia,

6)  zeznania świadków:

— K. N. z dnia 20.10.2021 r.: „ C. W., a to jest katalog ogólnobudowlany a nie konserwatorski. Ja byłem przekonany; ze to normalny remont elewacji i w procesie budowlany jeden z prostszych elementów”,

—A. K. z dnia 15.03.2022 r. „Te informacje miałem od S. M. i zakres prac, które wykonywała N. mógł być wykonany poza pozwoleniem na budowę, czyli jest to remont elewacji, a nie zakres przebudowy, zmiany użytkowania”

7)  Z treści kosztorysu robót zamiennych, a dokładnie z podanych w nim numerów KNR (Katalogów Nakładów Rzeczowych) jednoznacznie wynika, że są tą „Roboty Budowlane" oraz „Roboty remontowe ogólnobudowlane", co tylko potwierdza jaki był zamiar stron i zgodny cel umowy. Gdyby bowiem strony umówiły się na wykonanie prac w technologii właściwej dla renowacji zabytków i prac konserwatorskich, wówczas normy KNR byłyby zupełnie inne.

Apelacja obrońcy oskarżonego Z. M. (1):

I szereg błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, a rzutujących na treść zapadłego rozstrzygnięcia polegających na:

a.  chybionym uznaniu, iż oskarżony Z. M. (1) w ramach sprawowanych obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego działał z góry powziętym zamiarem (dolus directus coloratus), a także w celu osiągnięcia korzyści dla siebie bądź N. S. oraz, że ułatwił wykonawcy wprowadzenie w błąd inwestora co do terminowości wykonania zleconych prac budowlanych, podczas gdy wnikliwa analiza materiału dowodowego w sprawie nie pozwalała na wyciągnięcie takich wniosków;

b.  wadliwym założeniu, że oskarżony Z. M. (1) w związku z pełnioną funkcją inspektora nadzoru inwestorskiego dopuścił się poświadczenia nieprawdy w protokole odbioru robót budowalnych w celu osiągnięcia korzyści majątkowej podczas gdy wymieniony od początku inwestycji nie przyjmował postawy aprobującej wszelkie działania wykonawcy czego dowodem było sporządzenie przez Z. M. (1) inwestorskiego kosztorysu zamiennego na potrzebę aneksowania umowy (...), w treści której oskarżony Z. M. (1) przyjął wartości do kosztorysu korzystne dla Skarbu Państwa, tj. inwestora, a nie wykonawcy co stało się przedmiotem korekty na zlecenie przełożonych Z. M. (1), a niezbicie dowodzi uczciwości wymienionego w toku realizacji umowy i braku jakiegokolwiek porozumienia z oskarżonym N. S.;

c.  błędnym ustaleniu, że prace budowlane na budynku nr (...) przy ul. (...) w O., w dniu ich protokolarnego odbioru wciąż trwały i nie były ukończone, podczas gdy oparcie takiego założenia wyłącznie na wątpliwej wiarygodności zeznaniach przedstawicieli firmy (...) oraz przedstawionej przez nich dokumentacji zdjęciowej uwieczniającej jedną ścianę budynku z różnych ujęć nie pozwalają na wyciągnięcie takich wniosków, bowiem ujawnione na zdjęciach rusztowanie oraz różnice w barwie części elewacji były efektem dokonywanych przez firmę oskarżonego N. S. poprawek ujawnionych w protokole odbioru usterek, na co Sąd meriti uwagi nie zwrócił, a powyższe wręcz obligowało oskarżonego Z. M. (1) do poczynienia stosownych wpisów w wewnętrznym dzienniku budowy wymuszających konieczność odbioru przedmiotu umowy;

d.  całkowitym wadliwym uznaniu, iż wykonawcę N. S. oraz inspektora nadzoru inwestorskiego Z. M. (1) łączyło działanie wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez wykonawcę podczas gdy materiał dowodowy w sprawie w ogóle nie wykazał jakie konkretne zachowania inspektora nadzoru inwestorskiego realizowane były jako pomocnictwo do oszustwa, podczas gdy Sąd Okręgowy nie podaje jaki konkretny dowód i jakie konkretne zachowanie potwierdza, że Z. M. (1) obejmował swoim zamiarem świadomość, że w określony sposób ułatwia komukolwiek realizowanie przestępczego działania, zaś decyzje oskarżonego Z. M. (1) jako inspektora nadzoru inwestorskiego podejmowane były zgodnie z wolą inwestora i jego wiedzą co potwierdziły zeznania S. M.;

e.  chybionym uznaniu, że Z. M. (1) jako inspektor nadzoru inwestorskiego nieumyślnie uszkodził budynek nr (...) przy ul. (...) w O. poprzez nie zapobiegnięcie położeniu przez wykonawcę tynku cementowo-wapiennego podczas gdy ustalenia Sądu meriti vi tym zakresie nie znajdują odzwierciedlenia w materiale dowodowym, a także stoją w oczywistej sprzeczności z okolicznościami natury faktycznej, iż budynek po dziś dzień nie nosi znamion żadnego zniszczenia, jest użytkowany przez (...) O., nigdy nie był naprawiany, jego stan techniczny dla inwestora nie budził po odbiorze żadnych zastrzeżeń czego wyrazem jest brak jakichkolwiek roszczeń choćby natury cywilnej po wykonanych pracach, zaś podstawą powyższych ustaleń nie mogą być opinię biegłych kwestionowane przez obronę, a nie uzupełnione na skutek licznych zastrzeżeń obrońców;

f. błędnym uznaniu, że Z. M. (1) jako inspektor nadzoru inwestorskiego w ramach realizowanych przez siebie zadań, a także przy odbiorze robót był funkcjonariuszem publicznym w rozumieniu kodeksu karnego, podczas gdy Sąd meriti nie odniósł się do uwag obrony w tym zakresie, zaś kwestia ta ma zasadnicze znaczenie w kontekście stawiania oskarżonemu zarzutu nadużycia funkcji z art. 231 k.k.

II obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na jego treść, a mianowicie art. 7 k.p.k. polegające na:

a.  na nieuprawnionej odmowie wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego Z. M. (1), podczas gdy były one logiczne, spójne korespondujące z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym oraz wyjaśnieniami pozostałych oskarżonych, a przede wszystkim zeznaniom S. M. zaś rzeczony brak wiarygodności nie może powstać w związku z odniesieniem wyjaśnień oskarżonego do świadków Państwa P., którzy odgrażali się pracownikom (...) za brak wyłonienia ich jako zwycięzców przetargu na remont całej elewacji budynku nr (...) przy ul. (...) w O.;

b.  bezkrytycznym obdarzeniu walorem wiarygodności wyjaśnień L. G. oraz zeznań J. B., podczas gdy depozycje tych osób, w ustalonej w postępowaniu przygotowawczym treści uzyskane zostały przez oskarżyciela publicznego w wyniku łagodnego potraktowania wymienionych osób, czego wyrazem jest fakt, iż prokurator w stosunku do J. B. mającego tożsamy zarzut jak pozostali oskarżeni (członkowie komisji odbioru prac budowlanych) złożył do sądu wniosek o warunkowe umorzenie postępowania karnego modyfikując kwalifikacje prawną zarzucanego czynu, eliminując działanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej zarówno w odniesieniu do czynu z art. 231 k.k. jak i art. 271 k.k., co zostało poprzedzone uzyskaniem obciążających wyjaśnień pozostałych oskarżonych;

c.  niedostrzeżeniu koniecznych do uzupełnienia wniosków płynących z opinii biegłych z zakresu budownictwa oraz z zakresu ochrony zabytków, które zrodziły się na skutek podnoszonych przez obrońców w pismach konkretnych zastrzeżeń, które jako takie oddalone przez Sąd a quo pogłębiły te wątpliwości, przez co opinie w sprawie należy traktować jako niepełne i niepozwalające na czynienie ustaleń faktycznych w sprawie.

Apelacja obrońcy oskarżonych M. G. (1)::

1. Błędy w ustaleniach w ustaleniach faktycznych, rzutujące na treść rozstrzygnięcia polegające na:

- uznaniu, że M. G. (1) w ramach czynności odbioru końcowego prac budowlanych w ramach umowy (...) był funkcjonariuszem publicznym w rozumieniu kodeksu karnego, choć Sąd I instancji nie pochylił się nad wątpliwościami podnoszonymi przez obronę w tym względzie, a precyzyjna analiza stanu prawnego w odniesieniu do sprawowanej funkcji przez M. G. nie pozwala na takie przyjęcie;

- wadliwym ustaleniu, że w dniu 15 września 2017 r. nie były ukończone prace budowlane na budynku (...) przy ul. (...) wykonywane przez Firmę (...), choć Sąd Okręgowy ustalenia w przedmiotowej materii oparł na dokumentacji zdjęciowej z października i listopada 2017 r., co nie pozwala na kategoryczne ustalenia w zakresie stopnia zaawansowania prac budowlanych, ustalenia czy prowadzone prace po odbiorze stanowiły usunięcie ujawnionych usterek, co Sąd I instancji zupełnie zbagatelizował. Nadto Sąd Okręgowy nie zwrócił uwagi, że Z. M. (1) – Inspektor Nadzoru Inwestorskiego dokonał wpisu w dzienniku budowy o zakończeniu budowy, wskazując zarazem, że prace zostały wykonane zgodnie z umową. Powyższe stanowi niepodważalny dokument dla członków komisji odbiorowej;

- błędnym uznaniu, że M. G. (1) działał wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, w tym z N. S. celem osiągnięcia przez niego korzyści majątkowej, choć oskarżenie w żaden sposób nie wykazało istnienie jakichkolwiek powiązań między członkami komisji odbiorowej poza służbowymi, nie ustalono, na czym miało polegać porozumienie z N. S., albowiem niewątpliwym jest, że M. G. (1) nie utrzymywał kontaktów towarzyskich z wymieniony, a służbowo ów kontakt był wręcz minimalny. Poza tym M. G. nie miał żadnego interesu w „pomocy” N. S., nie znając wymienionego, dbając o interes (...);

2.  naruszenie art. 7 k.p.k. poprzez:

- odmówienie wiary wyjaśnieniom M. G. (1), choć były one konsekwentne, logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym, w tym z wyjaśnieniami pozostałych współoskarżonych, korespondowały z wpisami do dziennika budowy,

- bezkrytyczne odnoszenie się do wyjaśnień L. G. i zeznań J. B. w powiązaniu z wyjaśnieniami pozostałych współoskarżonych, choć uszło uwadze Sądowi I instancji, że depozycje wymienionych motywowane były osiągnięciem określonego celu procesowego, tj. łagodnego potraktowania ich przez Urząd Prokuratorski w zakresie złagodzenia kwalifikacji prawnej czynu,

- niewyciągnięcie koniecznych wniosków z elementarnych braków opinii biegłego S. mimo podniesienia szeregu zarzutów co do przedmiotowej opinii i zaniechaniu ostatecznie jej uzupełnienia o konieczne elementy, co nie pozwalało na oparcie ustaleń faktycznych na stanowisku biegłego;

3. naruszenie art. 424 §1 punkt 1 i 2 k.p.k. poprzez zaniechanie przez Sąd Okręgowy wskazania podstawy faktycznej i prawnej skazania, albowiem Sąd nie przeprowadził koniecznych rozważań w aspekcie kwalifikacji prawnej czynu tj. ustalenia czy M. G. (1) był funkcjonariuszem publicznym w ramach wykonywania obowiązków członka komisji odbiorowej, czy też ustalenia z czego wynikać miało rzekome działanie wspólnie i w porozumieniu z N. S. celem osiągnięcia korzyści majątkowej.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odnośnie zarzutów z apelacji wszystkich trzech obrońców dotyczących czynów polegających między innymi na poświadczeniu nieprawdy w protokole odbioru prac budowlanych:

Wszystkie zarzuty z trzech apelacji dotyczące do tego zagadnienia sprowadzają się w istocie do kwestionowania dokonanej przez Sąd pierwszej instancji oceny dowodów i do poczynionych przez niego ustaleń faktycznych. Tymczasem Sąd Okręgowy oceniając dowody nie wyszedł poza ramy nakreślone przez art. 7 k.p.k. Ocena ta została poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy, stanowiła wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonych oraz jest zgodna ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k.).

W niniejszej sprawie zostało zebranych szereg dowodów wskazujących jednoznacznie, że w dniu sporządzenia protokołu odbioru robót przedmiot umowy (...) nie został całkowicie wykonany. Nieprawdą jest zatem, że prace budowlane objęte tą umową zostały wykonane w całości w okresie do 20 lipca 2017 roku do 2 września 2017 roku. Faktycznie firma (...) zakończyła prace dopiero 9 listopada 2017 roku

Nie jest prawdą to, co podniósł obrońca oskarżonego Z. M. (1), że Sąd Okręgowy ustalenie, że prace w dniu 15 września 2017 roku nie były wykonane oparł wyłącznie na zeznaniach przedstawicieli firmy (...). Okoliczność ta wynika jednoznacznie z wyjaśnień L. G. oraz zeznań J. B.. Żadną miarą nie można zgodzić się z zarzutami obrońców, że depozycje tych osób były podyktowane chęcią „łagodniejszego potraktowania” w postępowaniu karnym.

L. G. wyjaśnił stanowczo, że w dniu 15 września 2017 roku, to jest w dniu odbioru końcowego prac budowlanych, wykonywanych przez firmę (...) prace ciągle trwały na elewacji budynku. L. G. w sposób szczegółowy opisał, jak wyglądał stan budowy, między innymi to, że przy ścianach stały wtedy rusztowania. Nie sposób uznać, że wszystko to, co wyjaśnił, zostało przez niego wymyślone. Jeżeli prace budowlane w dniu sporządzenia protokołu byłyby zakończone, to L. G., wbrew twierdzeniom obrońców, nie miałby żadnego interesu w tym, żeby twierdzić, iż było inaczej i przyznawać się do poświadczenia nieprawdy. Dla L. G. korzystniejsze od łagodnego skazania byłoby przecież całkowite uwolnienie go od winy. Jeżeli zaś wiedziałby, że prace budowlane zostały zakończone w umownym terminie, to miałby poważne podstawy do uznania, że albo prokurator umorzy wobec niego postępowanie, albo sąd wyda wyrok uniewinniający. Byłby wtedy przekonany, że nie ma innych dowodów, z których mogłoby wynikać, że prace budowlane nie zostały zakończone.

Również J. B. twierdził stanowczo, że w dniu podpisania protokołu odbiorczego prace budowalne wciąż trwały. Kiedy po raz pierwszy składał wyjaśnienia, nie mógł jeszcze liczyć na to, że zostanie wobec niego postępowanie warunkowo umorzone. Absurdem byłoby twierdzić, że wymyślił, że we wrześniu prace budowlane nie zostały wykonane, a rusztowania stały przy ścianach jeszcze w październiku 2017 roku. Wiedział, że gdyby tak faktycznie nie było, to nie byłoby żadnych podstaw o oskarżenie go o przestępstwo. Całkowicie zatem wykluczyć należy, że obciążył siebie niepopełnionym przestępstwem, żeby zostać „łagodniej potraktowanym”. Zarówno J. B., jak i L. G. są ludźmi inteligentnymi i nie obciążaliby się popełnieniem przestępstw, jeżeli byliby świadomi, że brak jest jakichkolwiek podstaw do skazania ich, nawet „łagodnego”.

Poza tym depozycje L. G. i J. B. znajdują pełne potwierdzenie w znajdujących się w aktach sprawy zdjęciach z 21 września 2017 roku budynku, na którym firma (...) wykonywała prace budowlane. To, że zdjęcia te były wykonane tego dnia, czyli już po podpisaniu protokołu odbioru, wynika z tego, że na zdjęciach widoczny jest mężczyzna trzymający w ręku gazetę wydaną 21 września 2017 roku (k. 258 – 275). Na zdjęciach ewidentnie widoczne jest, że na całej długości ściany budynku elewacja nie jest zakończona. Wszędzie też poustawiane były rusztowania. Nie trzeba być biegłym z zakresu budownictwa, żeby można było stwierdzić, że stan budynku w dniu 21 września 2017 roku nie był taki, że zostały jedynie do poprawienia pewne usterki. Wyraźnie widać na nich, że elewacja tak naprawdę została wykonana jedynie częściowo. Z kolei zdjęcia wykonane w dniu 25 października 2017 roku (k. 277 – 279) obrazują, że również tego dnia prace nadal trwały. Wciąż przy budynku stały rusztowania. Dopiero zdjęcie wykonane 10 listopada 2017 roku wskazuje na zakończenie prac.

Tak więc oskarżeni N. S., Z. M. (1) oraz M. G. (1) kłamią w swoich wyjaśnieniach, że na dzień 2 września 2017 roku wszystkie prace objęte umową zostały wykonane i zostały jedynie do usunięcia usterki. Tym samym wszyscy ci oskarżeni potwierdzili nieprawdę w protokole odbioru robót w dniu 15 września 2017 roku.

Wbrew też twierdzeniom obrońców nie ulega najmniejszej wątpliwości, że wszyscy oskarżeni działali wspólnie i w porozumieniu. Razem przecież podpisali protokół odbioru, wiedząc że nie odzwierciedla on prawdy. Łączyło ich zatem porozumienie co do tego, że podpiszą protokół, pomimo że objęte umową prace budowlane nie zostały zakończone. Każdy z nich musiał też wiedzieć, że nieterminowe wykonanie tych prac skutkuje naliczeniem kar umownych. Podpisany przez nich protokół stanowił podstawę do nienaliczania kar umownych, co się wiąże z uzyskaniem przez N. S. wymiernej korzyści finansowej.

Nie można też zgodzić się z obrońcami, że Z. M. (1) i M. G. (1) w dacie sporządzania protokołu nie działali jako funkcjonariusze publiczni. M. G. (1) zajmował wówczas stanowisko kierownika infrastruktury (...) w O., zaś Z. M. (1) pełnił funkcję inspektora nadzoru inwestorskiego. Podpisanie przez nich protokołu odbioru robót budowalnych było bezpośrednio związane z pełnionymi przez nich funkcjami. Było to niejako podjęcie przez nich decyzji o akceptacji wykonania robót. Faktem jest, że w doktrynie można spotkać się z poglądem, wyrażanym między innymi przez Oktawię Górniok (Z problematyki przestępstw przeciwko działalności instytucji państwowych i samorządu terytorialnego, Prok. i PR. 2000 r., z 5), że pojęcie instytucji państwowej obejmuje wyłącznie struktury państwowe, których zadaniem jest podejmowanie decyzji władczych, ale jest to stanowisko raczej odosobnione. Nie ma dostatecznych podstaw interpretacja zawężająca zakresu pojęcia instytucji państwowej wyłącznie do takich struktur państwowych, których zadaniem jest podejmowania decyzji władczych (por. Jarosław Majewski (red) Kodeks karny. Komentarz, WKP 2024).

Napomknąć też należy, że gdyby nawet uznać, że Z. M. (1) i M. G. (1) nie byli funkcjonariuszami publicznymi, to i tak nie zwalniałoby ich od odpowiedzialności za przestępstwo poświadczenia nieprawdy w protokole odbioru robót budowlanych. Obaj bowiem jako członkowie Komisji zwołanej przez Komendanta (...) byli osobami uprawnionymi do sporządzenia podpisania protokołu odbioru końcowego i przekazania do użytkowania.

Z kolei Z. M. (1) nie mógł nie znać zapisów umowy zawartej w dniu 19 lipca 2017 roku pomiędzy (...) w O. a N. S. o wykonanie robót budowlanych. Zresztą powszechną praktyką jest w przypadku tego rodzaju umów zastrzeganie przez zamawiającego kar umownych w razie niewykonania robót w terminie. Tym samym wiedział, że (...) w O. nie będzie mógł naliczyć kar umownych w przypadku wskazania w protokole odbioru robót, że zostały one wykonane w zakreślonym w umowie terminie. Gdyby taki protokół został sporządzony później i wskazywał faktyczną datę wykonania zamówionych robót, to wówczas (...) w O. mógłby należność z tytuły kar umownych potrącić z należności za wykonanie przedmiotu umowy nr (...). Tym samym Z. M. (1) stwierdzając w protokole odbioru, że roboty budowlane zostały wykonane w całości, umożliwił N. S. doprowadzenie (...) w O. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy stanowiących równowartość kar umownych za niewykonanie robót w umówionym terminie. Dlatego też nie może być żadnych wątpliwości, że pomógł N. S. w dokonaniu przestępstwa oszustwa na szkodę Skarbu Państwa (...) w O..

Dla oskarżonego N. S. było niezwykle istotne to, żeby protokół odbioru stwierdzał, że roboty budowlane zostały wykonane w terminie. Dzięki temu zamawiający nie naliczył mu kar umownych. Nie można zatem nie uznać, że poświadczenie w protokole odbioru wykonania umowy w terminie, posłużyło mu do wprowadzenia w błąd Komendanta (...) w O. odnośnie daty zakończenia prac. Tym samym jego działanie było nakierowane na osiągnięcie korzyści majątkowej. W wyniku poświadczenia nieprawdziwej daty wykonania robót w protokole otrzymał on całe określone w umowie wynagrodzenie. Gdyby nie doszło do poświadczenia nieprawdy, nie otrzymałby całego wynagrodzenia. Jak już wcześniej wspomniano, zostałoby ono pomniejszone o kary umowny. To jednoznacznie wskazuje, że przyświecał mu bezpośredni zamiar doprowadzenia(...) w O. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy stanowiących równowartość kar umownych za niedotrzymanie terminu wykonania umowy.

Nie można tym samym zgodzić się obrońcą N. S., że zamawiający (...) w O. nie poniósł żadnej szkody w wyniku popełnienia przez tego oskarżonego przestępstwa. Przestępcze działanie N. S. spowodowało w mieniu pokrzywdzonego stratę finansową w wysokości równowartości kar umownych, jakie mogłyby być naliczone, gdyby odebranie robót nastąpiło w dacie ich faktycznego wykonania.

Podnieść też należy, że zupełnie niezasadny jest podniesiony przez obrońców oskarżonych N. S. i Z. M. (1) zarzut obrazy art. 424 §1 k.p.k. Faktem jest, że uzasadnienie Sądu Okręgowego dotknięte jest pewnymi mankamentami, jednakże stawiając tego rodzaju zarzut należy mieć na względzie, że naruszenie przepisu procesowego może stanowić skuteczną podstawę zarzutu odwoławczego tylko wtedy, gdy zostanie przez skarżącego wykazane, że uchybienie mogło mieć wpływ na treść wyroku, a dokument w postaci uzasadnienia sporządzany jest po wydaniu wyroku i tym samym nie może nie może mieć wpływu na jego treść. Poza tym, zgodnie z art. 455a k.p.k. nie można uchylić wyroku z tego powodu, że jego uzasadnienie nie spełnia wymogów określonych w art. 424 k.p.k.

Zarzuty z apelacji obrońcy N. S., a także ich uzasadnienie wskazywały również na naruszenie przez Sąd pierwszej instancji art. 46 §1 k.k. Chociaż nie zostało to wyraźnie wyartykułowane obrońca zarzucił też błędne ustalenie wysokości odszkodowania zasądzonego na rzecz (...) w O.. W uzasadnieniu wskazał bowiem, że jeżeli nawet sąd doszedł do przekonania, że prace remontowe zostały zakończone w terminie późniejszym, to wysokością należnego odszkodowania mogłaby być co najwyżej kara umowna za czas opóźnienia wyliczona zgodnie z treścią łączącej strony umowy.

Ustosunkowując się do tej kwestii wskazać przede wszystkim należy, że N. S. zostało przypisane przestępstwo oszustwa polegające wyłącznie na wprowadzeniu w błąd co do zakończenia prac budowlanych w terminie, wykonywanych w ramach umowy nr (...). Nie zostało mu w każdym razie przypisane wprowadzenie w błąd zamawiającego co do zamiaru wykonania prac renowacyjnych zgodnie z zawartą umową. Kwestia niewykonania prac zgodnie z umową została całkowicie pominięta w opisie przypisanego mu czynu. Zostało to też pominięte w opisie czynu przypisanego oskarżonemu Z. M. (1). To, czy Sąd pierwszej instancji słusznie pominął tę kwestię w opisach przypisanych oskarżonym czynów, nie mogła być w ogóle badana przez Sąd odwoławczy, gdyż wyrok nie został zaskarżony na niekorzyść oskarżonych i tym samym obowiązywał go wyrażony w art. 434 §1 k.p.k. zakaz reformationis in peius. Wyrok nie mógł być zmieniony na niekorzyść oskarżonych również w zakresie wszelkich ustaleń faktycznych.

Wprowadzenie zaś w błąd co do terminowego zakończenia prac budowlanych skutkowało jedynie tym, że pokrzywdzony nie naliczył kar umownych i nie potrącił wynikającej z tego tytułu należności z wynagrodzenia wykonawcy. Umowa nie przewidywała, że w razie opóźnienia z wykonaniem prac renowacyjnych firmie (...) nie będzie przysługiwało jakiekolwiek wynagrodzenie.

Tak więc N. S. na skutek wprowadzenia w błąd Komendanta (...) w O. co do terminu zakończenia prac budowlanych doprowadził pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie stanowiącej równowartość kar umownych za opóźnienie w wykonaniu umowy nr (...). Wskutek popełnienia przypisanego oskarżonemu przestępstwa nie powstała większa szkoda.

Kary umowne zostały określone w §10 rzeczonej umowy. Karę umowną z tytułu niedotrzymania terminu końcowego wykonania przedmiotu umowy ustalono w wysokości 0,5% wynagrodzenia netto za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia. Za jeden dzień opóźnienia kara wynosiła więc 1.157,084 złotych. Należało przyjąć, że firma (...) wykonała całkowicie prace budowlane w dniu 10 listopada 2017 roku. Tym samym suma kar umownych z tytułu opóźnienia wynosi 78.681,68 złotych. Stąd też nałożony na oskarżonego obowiązek naprawienia szkody należało obniżyć do tej kwoty.

Odnośnie zarzutów z apelacji obrońców N. S. i Z. M. (1) w zakresie czynów przypisanych im w punktach I B i IV B:

Skazanie oskarżonych N. S. i Z. M. (1) opierało się głównie na opinii biegłego z zakresu ochrony zabytków M. C.. Rację miał obrońca N. S. wskazując na pewne nieścisłości w tej opinii. Przeprowadzenie jednakże dowodu z opinii tego biegłego na rozprawie odwoławczej pozwoliło jednakże na rozwiązanie wszelkich wątpliwości. Wynika zaś z niej jednoznacznie, że N. S. w ogóle nie uszkodził zabytku.

Biegły stwierdził jednoznacznie, że nie można mówić o uszkodzeniu zabytku przez firmę (...), ponieważ firma ta na lico ceglane narzuciła ponownie tynk i go pomalowała w imitację cegły. Tynk ten w odpowiedni sposób da się usunąć i oczyścić podłoże. Biegły też podkreślił, że tynk został wcześniej skuty nie przez firmę (...). W trakcie zaś usuwania tynku dochodzi często do uszkodzenia cegieł, bo usuwając tynk usuwa się go w jakimś stopniu z podłożem.

Zwrócić jednocześnie należy uwagę, że biegły z zakresu budownictwa A. S. upatrywał uszkodzenie zabytku właśnie w skuciu cegieł na grubość wyprawy tynkarskiej. Stwierdził on, że poprzez takie działanie, jak skucie młotem udarowym tynku z cegieł, a w późniejszej kolejności samych cegieł bez odtwarzania ich pierwotnego wyglądu wykonawca dokonał zniszczenia elewacji w sposób uniemożliwiający jej przywrócenia z okresu, w którym budynek był wykonany. Z kolei biegły M. C. stwierdził w swojej opinii (k. 1.405 – 1.412), że w dacie rozpoczęcia robót przez firmę (...) 19 lipca 2017 roju lico ceglane było uszkodzone praktycznie w 100 %, a poza tym po skuciu tynków uwidoczniły się liczne nieestetyczne wtórne uzupełnienia ścian, między innymi w partiach pomniejszenia lub zamurowywania okien i drzwi, wykonane z cegieł współczesnych – tzw. maszynowych, bloczków ceramicznych oraz silikatowych. Z kolei świadek S. M., który pełnił wówczas funkcję Kierownika Infrastruktury (...) w O. zeznał na rozprawie, że firma (...) dokonywała skucia przy użyciu młota udarowego i szlifierek kątowych i nie robiła tego metodą ostrożnego skuwania, ale metodą inwazyjną wbrew umowie. Dalej świadek zeznał, że cegła na elewacji budynku została bardzo zniszczona, ponieważ skuwano zimą i wiosną, wskutek czego warstwa odkuta zaczęła się łuszczyć jeszcze bardziej, w wyniku czego cegła była zniszczona do połowy swojej szerokości więcej nawet niż 4 cm. S. M. stwierdził również, że firma (...), pomimo wpisu i braku zgody, dalej skuwała tynk niszcząc cegłę praktycznie do połowy jej grubości (k. 1.949 – 1952). W ocenie biegłego M. C. tynki wykonywano różnej jakości, często silne, cementowe i w związku z tym usuwanie tynku należało poprzedzić próbami po to, aby wybrać metodę najskuteczniejszą, to jest taką, która nie powoduje zniszczenia substancji zabytkowej i aby prawidłowo usunąć taki silnie przytwierdzony wtórny tynk wykonuje się zabiegi wspomagające samo skuwanie po to, aby zminimalizować uszkodzenia oryginalnych cegieł i spoin.

Skoro skucia tynku dokonywała w sposób nieprawidłowy firma (...), to nie można obarczać odpowiedzialnością oskarżonego N. S. za uszkodzenie lica ceglanego.

Poza tym N. S. i Z. M. (1) przypisano uszkodzenie zabytku poprzez przyjęcie zamiennego sposobu wykonania przedmiotu umowy, to jest renowacji w systemie R. elewacji zabytkowego budynku polegające na położeniu na ściany budynku tynku cementowo – wapiennego. Wyrok zaś został zaskarżony wyłącznie na korzyść oskarżonych. Sąd odwoławczy nie mógłby zmienić opisu przypisanego im czynu poprzez przyjęcie, że w sposób nieprawidłowy został skuty tynk ze ścian budynku zabytkowego. Obowiązujący w postępowaniu odwoławczym zakaz reformationis in peius powodował, że wyrok nie mógł być zmieniony na niekorzyść oskarżonych, również w zakresie ustaleń faktycznych. Tymczasem w świetle opinii biegłego z zakresu ochrony zabytków na skutek położenia tynku cementowo – wapiennego nie doszło do uszkodzenia zabytku. Mało tego biegły stwierdził, że zalecenia konserwatora zabytków zezwalały na remont elewacji z użyciem tynków cementowo – wapiennych. Owszem biegły M. C. stwierdził również, że przez wykonawcę zostały zamienione technologie wykonywania prac, które zostały ustalone z urzędem konserwatorskim i zamawiającym. Należało bowiem naprawić elewację poprzez wymianę cegieł warstwy wierzchniej lica, ponieważ cegły, które pokazały się po odsłonięciu starych tynków okazały się bardzo zniszczone. Wykonawca w kosztorysie zawarł inne materiały i inną technologię wykonania robót, aniżeli w umowie.

Tak więc firma oskarżonego błędnie wykonała renowację budynku zabytkowego. Dokonanie jednakże nieprawidłowej renowacji budynku po skuciu warstwy wierzchniej lica nie można jednakże utożsamiać z uszkodzeniem zabytku. Jeżeli zaś umowa o roboty budowlane nie została wykonana zgodnie z jej zapisami, to rodzi to po stronie wykonawcy odpowiedzialność cywilną.

Z tych też względów należało oskarżonych N. S. i Z. M. (1) uniewinnić od czynów kwalifikowanych z art. 108 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków.

Wniosek

Apelacja obrońcy oskarżonego N. S.:

- o uniewinnienie N. S. od wszystkich zarzucanych mu czynów, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Apelacja obrońcy oskarżonego Z. M. (1):

zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od stawianego mu zarzutu, ewentualnie uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Apelacja obrońcy oskarżonego M. G. (1):

- zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie M. G. (1) od stawianego mu zarzutu, ewentualnie uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Odnośnie wniosku z apelacji obrońcy oskarżonego N. S.:

Jak wcześniej wyjaśniono zebrany w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że oskarżony poświadczając nieprawdę w protokole odbioru robót budowlanych doprowadził Komendanta (...) w O. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Brak było tym samym podstaw do uwolnienia oskarżonego od winy co do tego czynu.

Jak też wyżej wskazano brak było podstaw do przypisania oskarżonemu przestępstwa z art. 108 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków. Dlatego należało uwzględnić wniosek apelacyjny i uniewinnić oskarżonego od popełnienia tego czynu.

Odnośnie wniosku z apelacji obrońcy oskarżonego Z. M. (2):

Ponieważ wszystkie zarzuty z apelacji co do czynu przypisanego w punkcie IVA były niezasadne, brak było podstaw do zmiany wyroku w tym zakresie poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia tego czynu.

Brak zaś był podstaw do skazania Z. M. (2) za czyn z art. 108 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i dlatego w tym zakresie należało uwzględnić wniosek apelacyjny.

Odnośnie wniosku z apelacji obrońcy M. G. (1):

Niezasadność zarzutów determinowała nieuwzględnienie wniosku apelacyjnego.

Dodać należy, że nie ujawniły się żadne okoliczności, o których mowa w art. 437 §2 zd. 2 k.p.k. i dlatego wnioski z apelacji obrońców o uchylenie wyroku żadną miarą nie mogły być uwzględnione.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Wysokość jednej stawki dziennej grzywny orzeczonej wobec oskarżonego M. G. (1) (art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Ustalenie wysokości jednej stawki dziennej grzywny wymierzonej wobec oskarżonego M. G. (1) na kwotę 70 złotych powoduje, że wyrok jest wewnętrznie niesprawiedliwy. Kary grzywny zostały także orzeczone wobec M. G. (3) i L. G.. W ich przypadku stawki dzienne zostały ustalone odpowiednio na 35 i 30 złotych. Tymczasem ich sytuacja materialna nie odbiega znacząco od sytuacji M. G. (1). Nie było zatem racjonalnych podstaw do ustalenia wysokości stawki dziennej grzywny orzeczonej wobec M. G. (1) w kwocie dwukrotnie wyższej niż w przypadku pozostałych osób skazanych.

Wprawdzie stopień zawinienia nie ma znaczenia przy ustalaniu wysokości stawki dziennej grzywny, ale nie sposób nie zauważyć, że jeżeli w przypadku M. G. (1) zostanie pozostawiona stawka dzienna na poziomie 70 złotych, to ze wszystkich pięciu osób, wobec których toczyło się niniejsze postępowanie, największą dolegliwość w związku ze skazaniem za czyn polegający na poświadczeniu nieprawdy w protokole odbioru robót budowlanych odczuje właśnie oskarżony M. G. (1). Oskarżeni N. S. oraz Z. M. (2) z uwagi na uniewinnienie od czynów, za które wymierzone im kary grzywny, poza poniesieniem kosztów postępowania i wyrównania wyrządzonej szkody (oskarżony N. S.), nie odczują dolegliwości finansowych. Za przestępstwa oszustwa i pomocnictwa do oszustwa zostały wymierzone im jedynie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania.

4.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Uniewinniono oskarżonych N. S. i Z. M. (2) od czynów kwalifikowanych z art. 108 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków. Zmieniono opis czynów przypisanych tym oskarżonych w punktach IA i IVB, ustalając, że doprowadzono pokrzywdzonego do rozporządzenia mieniem, które nie było znaczne w kwocie 78.681,68 złotych i w konsekwencji wyeliminowano z kwalifikacji tych czynów art. 294 §1 k.k. Obniżono orzeczoną wobec N. S. kwotę tytułem obowiązku naprawienia szkody do 78.681,68 złotych,

Zmniejszono o połowę wysokość jednej stawki dziennej grzywny wymierzonej wobec oskarżonego M. G. (1).

Zwięźle o powodach zmiany

Przyczyny zmiany wyroku zostały wyjaśnione w części uzasadnienia odnoszącej się do zarzutów apelacyjnych oraz w części odnoszącej się do okoliczności podlegającej uwzględnieniu z urzędu.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III i IV

O jednej opłacie za obie instancje orzeczono na podstawie art. 10, 2 ust. 1 i 3ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. (t. j. Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223 z późn. zm.).

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu w części uniewinniającej opiera się przepisie art. 632 pkt 1 k.p.k.

Ponieważ wyrok w pozostałej części został zmieniony na korzyść oskarżonych, względy słusznościowe, o których mowa w art. 624 §1 k.p.k., przemawiały za zwolnieniem oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

6.  PODPIS