Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Białymstoku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w II Wydziale Karnym w składzie

Przewodniczący	SSA Leszek Kulik (spr.)
Sędziowie	SSA Alina Kamińska SSA Janusz Sulima
Protokolant	Anna Kuklińska

przy udziale prokuratora Bartłomieja Żakowskiego

po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2019 r.

sprawy A. K. s. C.

oskarżonego z art. 286§1 kk w zw. z art. 294§1 kk w zb. z art. 270§1 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 12 kk, art. 297§1 kk w zb. z art. 270§1 kk w zw. z art. 11§2 kk oraz art. 270§1 kk

z powodu apelacji prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie

z dnia 28 lutego 2019 r. sygn. akt II K 191/18

I.  zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że za podstawę wymiaru kary łącznej orzeczonej wobec A. K. w pkt. VIII części dyspozytywnej, przyjmuje art. 85 § 1 k.k., art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k.;

II.  w pozostałym zakresie wyrok w zaskarżonej części utrzymuje w mocy;

III.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

A. K. został oskarżony o to, że:

I.  w okresie od 9 września 2013 roku do 27 września 2013 roku w G. i w G., działając wspólnie i w porozumieniu z T. T. oraz w celu osiągnięcia korzyści polegającej na uzyskaniu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pod nazwą (...) T. T. z siedzibą w P. 4B/6 gm. G. kredytu obrotowego w rachunku bieżącym za pośrednictwem (...) Banku Spółdzielczego (...) Finanse S.A. Oddział w G., w celu użycia za autentyczne A. K. podrobił dokumenty w postaci wniosku kredytowego – procedura uproszczona, informacji wnioskodawcy z dnia 09.09.2013 r., wniosku o udzielenie przez (...) gwarancji spłaty kredytu w ramach portfelowej linii gwarancyjnej „de minimis”, formularza informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc „de minimis” i oświadczenia wnioskodawcy ( (...)) z dnia 19 września 2013 roku oraz pisma z dnia 23 września 2013 roku w zakresie braku zastawu rejestrowego na towarze poprzez nakreślenie ich treści oraz złożenie podpisów za T. T., które następnie zostały przedłożone w celu użycia jako autentyczne przez T. T. wraz z innymi nierzetelnymi dokumentami i poświadczającymi nieprawdę w zakresie stanu rzeczowego i ilościowego towaru jako stanu magazynowego sklepu w postaci wydruku stanu magazynu z dnia 31 sierpnia 2013 roku stanowiącego załącznik nr 1 do umowy kredytu mających istotne znaczenie dla uzyskania wymienionego kredytu, a następnie na tej podstawie w dniu 27 września 2013 roku T. T. zawarł umowę nr (...)z (...) Bankiem Spółdzielczym z siedzibą w S. o kredyt obrotowy w rachunku bieżącym, w następstwie czego uzyskali kredyt w wysokości 500.000 zł,

tj. o czyn z art. 297 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

II.  w okresie od 08 września 2014 roku do 30 września 2014 roku w G. i w G., działając w krótkich odstępach czasu oraz wspólnie i w porozumieniu z T. T. a także z góry powziętym zamiarem i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, po uprzednim wprowadzeniu w błąd pracowników (...) Banku Spółdzielczego (...) Finanse S.A. Oddział w G. co do autentyczności przedkładanych dokumentów oraz rzeczywistej kondycji finansowej i zobowiązań wobec banków prowadzonej przez T. T. działalności gospodarczej pod nazwą (...) T. T. z siedzibą w P. (...) gm. G. w trakcie ubiegania się po odnowienie kredytu obrotowego w rachunku bieżącym w (...) Banku Spółdzielczym z siedzibą w S. udzielonego w dniu 27 września 2013 roku zgodnie z umową nr (...), w celu użycia za autentyczne A. K. podrobił dokumenty w postaci wniosku kredytowego – procedura uproszczona, informacji wnioskodawcy z dnia 08 września 2014 roku, oświadczenia wnioskodawcy (poręczyciela), oświadczenia poręczyciela, rachunku zysków i strat – bilans: aktywa i pasywa – stan na dzień 30 czerwca 2014 roku poprzez nakreślenie ich treści i złożenie podpisów za T. T., które następnie zostały przedłożone w celu użycia jako autentyczne przez T. T. wraz z innymi nierzetelnymi i poświadczającymi nieprawdę dokumentami w postaci wydruku stanu magazynu z dnia 31 sierpnia 2014 roku, a następnie na tej podstawie w dniu 30 września 2014 roku T. T. zawarł umowę nr (...) z (...) Bankiem Spółdzielczym z siedzibą w S. o kredyt obrotowy w rachunku bieżącym, w następstwie czego uzyskali kredyt w wysokości 500.000 zł, po czym nie wywiązali się z warunków umowy i nie dokonali jego spłaty, działając tym samym na szkodę wymienionego banku i doprowadzając do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości udzielonego kredytu,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

III.  w dniu 30 lipca 2014 r. w G., w związku z realizacją umowy o kredyt obrotowy w rachunku bieżącym nr (...) z dnia 27 września 2013 roku w (...) Banku Spółdzielczym z siedzibą w S. zawartej z T. T. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) T. T. z siedzibą w P. (...) gm. G., w celu użycia za autentyczny podrobił dokument w postaci „Umowy zastawu rejestrowego nr (...) na zbiorze rzeczy ruchomych lub praw stanowiących całość gospodarczą” poprzez złożenie na nim podpisów za T. T. w miejscu podpisu zastawcy,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k.

IV.  w bliżej nieustalonej dacie do dnia 31 grudnia 2014 roku oraz w nieustalonym miejscu, działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu użycia za autentyczny podrobił dokument w postaci „Rachunku zysku i strat – Bilans: aktywa i pasywa – stan na 31 grudnia 2014” podmiotu gospodarczego pod nazwą (...) T. T. z siedzibą w P. (...) gm. G. poprzez złożenie na nim podpisów za T. T. jako prowadzącego wskazany podmiot gospodarczy, który to dokument następnie złożył jako autentyczny w(...) (...). Oddział w G.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

V.  w bliżej nieustalonej dacie do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz w nieustalonym miejscu, działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu użycia za autentyczny podrobił dokument w postaci „Rachunku zysku i strat – Bilans: aktywa i pasywa – stan na 31 grudnia 2015” podmiotu gospodarczego pod nazwą (...) T. T. z siedzibą w P. (...) gm. G. poprzez złożenie na nim podpisów za T. T. jako prowadzącego wskazany podmiot gospodarczy, który to następnie dokument następnie złożył jako autentyczny w (...) (...). Oddział w G.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

VI.  w bliżej nieustalonej dacie do dnia 23 grudnia 2014 roku w P. gm. G. oraz G., działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w związku z realizacją umowy o kredyt obrotowy w rachunku bieżącym nr (...) z dnia 30 września 2014 roku w (...) Banku Spółdzielczym z siedzibą w S. zawartej z T. T. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) T. T. z siedzibą w P. (...) gm. G., w celu użycia za autentyczny podrobił dokument w postaci „Podania o restrukturyzację umowy o przyznanie kredytu w rachunku bieżącym” datowanego jako „P. dnia 23 grudnia 2014 roku” poprzez złożenie na nim podpisu za T. T. jako wnioskodawcy, który to dokument następnie złożył jako autentyczny w (...) (...). Oddział w G.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

VII.  w bliżej nieustalonej dacie do dnia 20 sierpnia 2015 roku w P. gm. G. oraz G., działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w związku z realizacją umowy o kredyt obrotowy w rachunku bieżącym nr (...) z dnia 30 września 2014 roku w (...) Banku Spółdzielczym z siedzibą w S. zawartej z T. T. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) T. T. z siedzibą w P. (...) gm. G., celu użycia za autentyczny podrobił dokument w postaci „Podania o restrukturyzację umowy o przyznanie kredytu w rachunku bieżącym i wycofanie wypowiedzenia umowy” datowanego jako „P. dnia 14 sierpnia 2015 roku” poprzez złożenie na nim podpisu za T. T. jako wnioskodawcy, który to dokument następnie złożył jako autentyczny w (...) Banku Spółdzielczego (...) Finanse S.A. Oddział w G.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

VIII.  w bliżej nieustalonej dacie do dnia 31 maja 2016 roku w P. gm. G. oraz G., działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w związku z realizacją umowy o kredyt obrotowy w rachunku bieżącym nr (...) z dn. 30 września 2014 roku w (...) Banku Spółdzielczym z siedzibą w S. zawartej z T. T. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) T. T. z siedzibą w P. (...) gm. G., celu użycia za autentyczny podrobił dokument w postaci „Odpowiedzi na zawiadomienie wystawcy i awalisty weksla in blanco o wypełnieniu weksla oraz przedstawienie weksla do zapłaty” datowanego jako „P. dnia 24 maja 2016 roku” poprzez złożenie na nim podpisu za B. T. jako poręczyciela kredytu, który to dokument następnie złożył jako autentyczny w (...) Banku Spółdzielczego (...) Finanse S.A. Oddział w G.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Wyrokiem z dnia 28 lutego 2019 roku w sprawie o sygn. akt II K (...) Sąd Okręgowy w Olsztynie:

(…)

V.  oskarżonego A. K. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu przestępstwa opisanego w punkcie I, którym wyczerpał dyspozycję art. 297 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i cytowane przepisy przyjął za podstawę skazania, zaś opierając wymiar kary na treści art. 297 § 1 k.k., w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

VI.  oskarżonego A. K. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu przestępstwa opisanego w punkcie II, którym wyczerpał dyspozycję art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 12 k.k., i cytowane przepisy przyjął za podstawę skazania, zaś opierając wymiar kary na treści art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

VII.  oskarżonego A. K. uznał za winnego popełnienia czynów opisanych w punktach III, IV, V, VI, VII, VIII ustalając, iż stanowią one ciąg przestępstw przewidziany w art. 91 § 1 k.k. i za to przyjmując za podstawę skazania oraz wymiaru kary art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

VIII.  na podstawie art. 85 § 1 k.k. i 86 § 1 k.k. połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności i wymierzył oskarżonemu A. K. karę łączną 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

IX.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązał oskarżonego do naprawienia szkody poprzez zapłacenie solidarnie z T. T. kwoty 500 000 (pięćset tysięcy) złotych na rzecz (...) Banku Spółdzielczego z siedzibą w S.;

X.  na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. nakazał zwrócić (...) Bankowi Spółdzielczemu z siedzibą w S. oryginały dokumentów zawartych w aktach sprawy, wymienione na kartach 1635 do (...), zaś nakazał pozostawić w aktach sprawy pozostałe dowody w postaci dokumentów i materiałów porównawczych służących do wydania ekspertyz;

XI.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. R. kwotę 600 (sześćset) zł plus należny podatek VAT za wykonywanie obrony z urzędu oskarżonego A. K.;

XII.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Prokurator zaskarżył powyższy wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść oskarżonego A. K., zarzucając mu obrazę przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 91 § 2 k.k. poprzez pominięcie zastosowania tego przepisu jako podstawy prawnej orzeczonej wobec oskarżonego A. K. w pkt. VIII zaskarżonego wyroku kary łącznej 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, w sytuacji orzeczenia kary pozbawienia wolności za czyny zarzucane mu w pkt. I i pkt. II oraz za czyny z pkt. III – VIII aktu oskarżenia, jako ciągu przestępstw z art. 270 § 1 k.k.

Wskazując na powyższe prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie pkt. VIII, poprzez uzupełnienie art. 91 § 2 k.k. jako podstawy prawnej orzeczonej wobec oskarżonego A. K. kary łącznej 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. 

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora zasługuje na uwzględnienie.

Należy zgodzić się z podniesionym przez skarżącego zarzutem naruszenia prawa materialnego, tj. art. 91 § 2 k.k. poprzez pominięcie powołanego przepisu w podstawie prawnej kary łącznej orzeczonej wobec oskarżonego A. K..

Zgodnie z powołanym przepisem, jeżeli sprawca w warunkach określonych w art. 85 k.k. popełnia dwa lub więcej ciągów przestępstw określonych w § 1 lub ciąg przestępstw oraz inne przestępstwo, sąd orzeka karę łączną, stosując odpowiednio przepisy tego rozdziału. Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy uznał oskarżonego winnym przestępstwa z art. 297 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 12 k.k., a także ciągu przestępstw z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. Za wyżej wymienione przestępstwa jednostkowe i ciąg przestępstw orzeczono kary pozbawienia wolności, przez co konieczne stało się orzeczenie kary łącznej stosownie do art. 91 § 2 k.k. Powołanie w podstawie wymiaru kary łącznej – jak uczynił to Sąd I instancji – wyłącznie art. 85 § 1 k.k. i 86 § 1 k.k., należy uznać za błędne. Przepisy te stanowią bowiem podstawę orzeczenia kary łącznej jedynie w wypadku zbiegających się przestępstw jednostkowych, zaś w przedmiotowej sprawie w zbiegu pozostają nie tylko dwa takie przestępstwa, ale też ciąg przestępstw z art. 91 § 1 k.k. Art. 91 § 2 k.k. stwarza możliwość orzeczenia kary łącznej w wypadku ciągu przestępstw oraz przestępstwa jednostkowego, a także określa zasady jej wymiaru poprzez odesłanie do odpowiedniego stosowania przepisów Rozdziału IX Kodeksu karnego, a zatem uzasadnione jest powołanie go w podstawie prawnej rozstrzygnięcia o karze łącznej, jak wnioskował o to skarżący.

Należy podkreślić, że powyższe stanowisko znajduje uzasadnienie w orzecznictwie sądowym. W wyroku z dnia 12 lipca 2018 roku w sprawie o sygn. akt II AKa (...) (LEX nr 2601466) Sąd Apelacyjny w Szczecinie wskazał, że w obecnym stanie prawnym w przypadku łączenia kar pozbawienia wolności orzeczonych za dwa lub więcej ciągów przestępstw, albo za ciąg przestępstw oraz inne przestępstwa, podstawą prawną wymiaru kary łącznej powinny być przepisy art. 91 § 2 k.k., art. 86 § 1 k.k., a także art. 85 § 1 i 2 k.k.

Biorąc powyższe pod uwagę na podstawie art. 437 § 2 k.p.k. Sąd Apelacyjny orzekł o zmianie zaskarżonego orzeczenia.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. Sąd Apelacyjny zwolnił oskarżonego A. K. od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, biorąc pod uwagę, że odbywa długoletnią karę pozbawienia wolności i nie posiada żadnego majątku.

LK/mz