Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Białymstoku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2014r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Piotr Prusinowski (spr.)

Sędziowie: SA Maria Jolanta Kazberuk

SA Bohdan Bieniek

Protokolant: Agnieszka Charkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 maja 2014 r. w B.

sprawy z odwołania J. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek apelacji wnioskodawczyni J. B.

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 września 2013 r. sygn. akt IV U 2731/12

oddala apelację.

Sygn akt III AUa 1871/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 września 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił wnioskodawczyni J. B. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, gdyż w odwołaniu przed ZUS nie ustalono u wnioskodawczyni niezdolności do pracy.

Od powyższej decyzji wnioskodawczyni złożyła odwołanie domagając się zmiany zaskarżonej decyzji, gdyż jej zdaniem stan jej zdrowia, a tym samym i zdolność do pracy zostały w postępowaniu przed ZUS błędnie ocenione.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 23 września 2013 r. oddalił odwołanie. Sąd ten ustalił, że J. B. (ur. (...)) w dniu 11 grudnia 2003 r. zgłosiła wniosek o odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy jakiemu uległa w dniu 24 października 2002 r. Decyzją z dnia 20 marca 2004 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił wnioskodawczyni prawa do tego odszkodowania wskazując, iż brak jest uszczerbku na zdrowiu w związku z przedmiotowym wypadkiem. Odwołanie wnioskodawczyni od tej decyzji zostało oddalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 24 listopada 2005 r. w sprawie IV U 559/04 a apelacja wnioskodawczyni od tego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 15 lutego 2006 r. w sprawie IV Ua 7/06.

W dniu 23 stycznia 2004 r. wnioskodawczyni złożyła wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. Decyzją z dnia 20 marca 2004 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu wypadku przy pracy wskazując, iż w postępowaniu przed ZUS została wnioskodawczyni uznana za częściowo niezdolną do pracy z ogólnego stanu zdrowia a zatem jej niezdolność do pracy nie pozostaje w związku z wypadkiem przy pracy. Odwołanie wnioskodawczyni od tej decyzji zostało oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 28 czerwca 2005 r. w sprawie IV U 2122/04, zaś jej apelację od tego wyroku oddalił Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 6 grudnia 2005 r. w sprawie III AUa 1269/05.

W dniu 2 kwietnia 2004 r. wnioskodawczyni złożyła wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia. Decyzją z dnia 22 kwietnia 2004 r. przyznano wnioskodawczyni od 1 kwietnia 2004 r. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres do 31 marca 2005 r. U podstaw ustalenia częściowej niezdolności do pracy wnioskodawczyni było stwierdzenie u niej: raka sutka lewego – stan po mastektomii (4.09.2003 r.), stan po chemioterapii.

Kolejnym orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 26 sierpnia 2005 r. stwierdzono u wnioskodawczyni stan po leczeniu operacyjnym i chth z powodu raka piersi lewej 2003 r.; zespół pomastektomijny oraz podejrzenie przerzutów do kości i uznano wnioskodawczynię za całkowicie niezdolną do pracy na okres do sierpnia 2007 r. W związku z powyższym ZUS decyzją z dnia 28 września 2005 r. przyznał wnioskodawczyni prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres od 1 kwietnia 2005 r. do 31 sierpnia 2007 r.

Kolejnym orzeczeniem z dnia 11 października 2007 r. Lekarz Orzecznik ZUS ustalił u wnioskodawczyni schorzenie w postaci raka sutka lewego po leczeniu operacyjnym i chemioterapii i nie uznał jej za niezdolną do pracy. Po rozpatrzeniu sprzeciwu wnioskodawczyni Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 21 listopada 2007 r. stwierdziła u wnioskodawczyni: rak sutka lewego po leczeniu operacyjnym i chemioterapii (2003 r.) oraz nadużywanie leków w wywiadzie i nie uznała wnioskodawczyni za niezdolną do pracy. Decyzją z dnia 23 listopada 2007 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił wnioskodawczyni prawa do tego świadczenia właśnie z powodu braku niezdolności do pracy. Odwołanie wnioskodawczyni od tej decyzji zostało oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie IV U 8/08, zaś apelację wnioskodawczyni od tego wyroku Sąd Apelacyjny w Białymstoku oddalił wyrokiem z dnia 14 października 2009 r. w sprawie III AUa 652/08.

Kolejny wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy wnioskodawczyni złożyła w dniu 27 października 2009 r. Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 10 lutego 2010 r. oraz Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 23 marca 2010 r. stwierdzono u wnioskodawczyni: przebyte wycięcie piersi lewej z powodu raka i uzupełniające leczenie cytostatykami w 2003 r., zaburzenia nerwicowe, przewlekły ból neuropatyczny, nadużywanie leków w wywiadzie, przebyte potłuczenie ogólne ze złamaniem 5 lewego żebra i nasady dalszej kości promieniowej lewej – 10.2009 r. nie uznając jednocześnie wnioskodawczyni za niezdolną do pracy. W związku z powyższym ZUS decyzją z dnia 26 marca 2010 r. odmówił wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Po rozpatrzeniu odwołania wnioskodawczyni Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 18 października 2011 r. w sprawie IV U 609/10 zmienił zaskarżoną decyzję ZUS o tyle, że przyznał wnioskodawczyni prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 14 października 2009 r. do 5 marca 2010 r. oddalając odwołanie w pozostałym zakresie. Apelacja ZUS od tego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 23 maja 2012 r. w sprawie III AUa 1625/11.

Kolejny wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy wnioskodawczyni złożyła w dniu 1 czerwca 2012 r.. Decyzją z dnia 24 września 2012 r. ZUS odmówił wnioskodawczyni prawa do tego świadczenia, gdyż Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 19 września 2012 r. oraz Lekarz Orzecznik ZUS w orzeczeniu z dnia 8 sierpnia 2012 r. stwierdzając u wnioskodawczyni: chorobę dyskopatyczno-zwyrodnieniową odcinka szyjnego i L-S kręgosłupa, przebyte w 2009 r. złamanie 5 żeber po stronie lewej, nasady dalszej kości promieniowej lewej, rozerwanie połączenia pomiędzy kością krzyżową i guziczną, stan po amputacji piersi lewej z powodu raka – 2003 r., żylaki kończyn dolnych bez zmian troficznych, nadciśnienie tętnicze oraz astmę oskrzelową w wywiadzie nie uznali jej za niezdolną do pracy.

Sąd pierwszej instancji stwierdził, że podstawowe znaczenie dla sprawy miało ustalenie stanu zdrowia wnioskodawczyni i wynikającej z niego zdolności do pracy. W tym celu dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy neurologa, chirurga i onkologa, którzy po zbadaniu wnioskodawczyni i zapoznaniu się ze zgromadzoną dokumentacją lekarską stwierdzili u niej: stan po odjęciu lewej piersi i po chemioterapii w 2003 r. z powodu raka bez objawów nawrotu choroby nowotworowej – klinicznie wyleczona, stan po wycięciu łagodnego guzka piersi prawej, chorobę dyskopatyczno-zwyrodnieniową kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego bez powikłań neurologicznych, bez objawów rdzeniowych (w odcinku szyjnym) bez objawów korzeniowo-ubytkowych, allodynia, żylaki kończyn dolnych z małymi zmianami troficznymi na podudziu lewym, płaskostopie poprzeczne, stan po urazie okolicy krzyżowo-ogonowej z objawami coccydynii, stan po złamaniu dalszej nasady kości promieniowej lewej bez upośledzenia funkcji kończyny oraz stan po złamaniu żebra V-tego po stronie lewej bez następstw. W ocenie biegłych stwierdzone u wnioskodawczyni schorzenia nie powodują niezdolności do pracy.

Ponieważ wnioskodawczyni zakwestionowała powyższą opinię i wniosła o jej uzupełnienie przedstawiając jednocześnie dodatkową dokumentację lekarską, Sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłych w zakresie zgłoszonych przez wnioskodawczynię zastrzeżeń i przedstawionej dokumentacji. Biegli lekarze po zapoznaniu się z zarzutami wnioskodawczyni oraz z przedłożoną dokumentacją odnieśli się do zgłoszonych przez wnioskodawczynię zastrzeżeń i uwag, podtrzymali swoje stanowisko zawarte w opinii wskazując podstawy takiej oceny. Po wydaniu opinii uzupełniającej wnioskodawczyni zgłosiła dalsze zastrzeżenia i przedłożyła jeszcze inną dokumentację lekarską. Powyższa dokumentacja i zastrzeżenia zostały przedstawione biegłym, którzy w opinii uzupełniającej odnieśli się także do tych uwag i tej dokumentacji lekarskiej wskazując, iż nie daje ona podstaw do zmiany opinii i nie uzasadniają stwierdzenia u wnioskodawczyni niezdolności do pracy. Swoje stanowisko prezentują po bardzo wnikliwym i kilkakrotnym przeczytaniu akt sprawy i dogłębnej analizie bardzo dużej ilości dokumentów medycznych.

Oceniając stan faktyczny sprawy Sąd pierwszej instancji konkludował, że opinia biegłych jest wyczerpująca, gdyż została wydana po zbadaniu wnioskodawczyni, zapoznaniu się z przedłożoną przez wnioskodawczynię dokumentację medyczną, jej uwagami i zastrzeżeniami zgłaszanymi do opinii a także z materiałem znajdującym się w aktach ZUS w tym również z dokumentacją lekarską tam zawartą i opiniami biegłych lekarzy orzekających we wcześniejszych sprawach wnioskodawczyni. Stanowisko biegłych zawarte w opinii jest należycie i w sposób przekonujący uzasadnione. Biegli wypowiadają się w kwestiach z zakresu ich specjalizacji i fachowo oraz obszernie prezentują swoje stanowisko. W opinii biegłych nie można dopatrzeć się żadnych oznak stronniczości czy nierzetelności, co pozwala dać jej pełną wiarę.

W rezultacie Sąd Okręgowy w Olsztynie uznał, że zaskarżona decyzja ZUS jest prawidłowa i odpowiada dyspozycji zawartej w art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009 r. nr 153 poz. 1227 ze zm.).

Apelacje wniosła J. B..

Zarzuciła rozstrzygnięciu naruszenie przepisów prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie i błędna wykładnię w stanie faktycznym sprawy art. 12 i art. 57 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Wskazała również na uchybienie przepisu art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie, co skutkowało oddaleniem odwołania w sytuacji istnienia podstaw do jego uwzględnienia. Skarżąca uważała również, że doszło do sprzeczności poczynionych ustaleń z treścią zebranego materiału dowodowego. Kierując się zgłoszonymi zarzutami apelująca domagała się zmiany zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na stałe.

W uzasadnieniu środka zaskarżenia wnioskodawczyni przedstawiła przebieg schorzeń na które cierpi. Opierając się na tym podkreśliła, że organ rentowy według własnych zasad ustala komu ma być przyznana renta z tytułu niezdolności do pracy. W tym kontekście zwróciła uwagę, że orzeczeniem lekarza orzecznika z dnia 8 sierpnia 2012 r. została uznana za osobę częściowo niezdolną do pracy na okres do 28 lutego 2013 r., a dopiero na skutek zgłoszenia wadliwości orzeczenia przez Głównego Lekarza Orzecznika ZUS, Komisja Lekarska ZUS w dniu 19 września 2012 r. uznała ją za zdolną do pracy.

Sąd Apelacyjny zważył:

Apelacja nie jest zasadna.

Sąd Apelacyjny podziela i przyjmuje za własne ustalenia Sądu Okręgowego co do opisanego przezeń stanu faktycznego, jak również podziela ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego. Sąd ten dokonał również trafnej interpretacji przepisów mających zastosowanie w niniejszej sprawie. Powyższe czyni zbytecznym ponowne przytaczanie ustaleń oraz szczegółowych rozważań zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 listopada 1998 r., I PKN 339/98, OSNAPiUS 1999, nr 24, poz. 776, postanowienie SN z dnia 22 kwietnia 1997 r., II UKN 61/97, OSNAPiUS 1998, nr 3, poz. 104).

Apelacja mimo, że zawiera zarzuty naruszenia prawa materialnego i procesowego, w istocie sprowadza się do kwestionowania oceny zdolności do pracy. W tym kontekście warto przypomnieć - bo apelująca pomija ten aspekt w środku zaskarżenia, że w trakcie procedowania Sąd Okręgowy w Olsztynie dopuścił szereg opinii biegłych. Biegły chirurg onkolog podkreślił, że u wnioskodawczyni od 10 lat nie występuje nawrót choroby nowotworowej. Podobnie biegli chirurg i neurolog wskazali, że rozpoznane u wnioskodawczyni liczne jednostki chorobowe wymagają leczenia farmakologicznego. Jedynie żylaki kończyn dolnych i ewentualnie stan po urazie okolicy krzyżowo – ogonowej mogą wymagać interwencji operacyjnej, jednak i one aktualnie nie ograniczają zdolności do pracy. Biegli w kilku opiniach uzupełniających wyczerpująco odnieśli się również do zastrzeżeń zgłoszonych przez wnioskodawczynię. W apelacji ubezpieczona nie podjęła polemiki z ustaleniami i argumentacją biegłych. Sprawia to, że zgłoszony zarzut dotyczący sprzeczności ustaleń faktycznych z treścią zebranego materiału dowodowego nie jest wiarygodny. Sąd pierwszej instancji opierając się na zgodnych opiniach biegłych nie naruszył przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Ocenił wiarygodnie materiał dowodowy kierując się wszechstronnym jego rozważeniem.

Nie odchodząc od tego nurtu rozważań, wypada wskazać, że twierdzenia ubezpieczonej dotyczące dowolności i uznaniowości orzecznictwa lekarskiego ZUS jawią się jako nieusprawiedliwione. Organ rentowy miał prawo złożyć zastrzeżenia do orzeczenia lekarza orzecznika. Przeprowadzone przed Sądem postępowanie dowodowe wykazało, że Główny Lekarz Orzecznik ZUS miał ostatecznie rację kwestionując uznanie, że ubezpieczona jest osobą częściowo niezdolną do pracy.

Odnosząc się do apelacji nie sposób podzielić zapatrywania, że doszło do uchybienia przepisu art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Ma on charakter kompetencyjny, to znaczy wytycza sposób rozstrzygnięcia przez sąd sporu. Oznacza to, że nie narusza go Sąd, który ma podstawy dowodowe i prawne do oddalenia odwołania.

Analogiczne spostrzeżenia dotyczą przepisu art. 12 i art. 57 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Pierwszy z nich w § 1 stwierdza, że niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. W kolejnych jednostkach redakcyjnych (§ 2 i 3) zawarto definicje częściowej i całkowitej niezdolności do pracy. Z kolei art. 57 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wskazał na przesłanki prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Jedną z nich jest istnienie u ubezpieczonego niezdolności do pracy. Apelująca nie wyjaśniła na czym jej zdaniem polegało niewłaściwe zastosowanie i błędna wykładnia wskazanych przepisów. Można się jedynie domyślać, że wnioskodawczyni uważa, że naruszenie przepisów miało miejsce w sytuacji nieuznania jej za osobę niezdolną do pracy. Uwzględniając, że założenie wnioskodawczyni co do jej niezdolności do pracy jest błędne (na co wskazują miarodajne ustalenia Sądu pierwszej instancji), zrozumiałe staje się, że nie doszło do naruszenia przepisu art. 12 i 57 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Sumując dotychczasowe rozważania, nie ma wątpliwości, że apelacja nie zawiera argumentów mogących wpłynąć na ocenę wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie. Dlatego Sąd Apelacyjny zgodnie z przepisem art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.