II AKa 4/20 - wyrok Sąd Apelacyjny w Białymstoku z 2020-06-05

Sygn. akt II AKa 4/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 czerwca 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący

SSA Alina Kamińska

Sędziowie

SSA Janusz Sulima (spr.)

SSA Leszek Kulik

Protokolant

Agnieszka Wądołkowska

przy udziale prokuratora Małgorzaty Gasińskiej - Werpachowskiej

po rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2020 r. sprawy:

J. K. oskarżonego z art. 63 ust. 3 w zw. z art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.), z art. 53 ust. 2 w zw. z art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.), z art. 62 ust. 2 w zw. z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.), z art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.),

T. S. oskarżonego z art. 63 ust. 3 w zw. z art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.), z art. 53 ust. 2 w zw. z art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.), z art. 62 ust. 2 w zw. z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.), z art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.),

z powodu apelacji prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach

z dnia 21 października 2019 r., sygn. akt II K 46/19

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  uchyla wobec obu oskarżonych orzeczenia z punktów V i VIII o karach łącznych pozbawienia wolności;

2.  za podstawę skazania oskarżonego J. K. za czyn przypisany w punkcie I przyjmuje przepisy art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.) w zb. z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.) w zw. z art. 11 §2 k.k.,

3.  czyn przypisany oskarżonemu J. K. w punkcie II kwalifikuje z art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.) w zb. z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.) i za podstawę skazania za ten czyn przyjmuje art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.) w zb. z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.) w zw. z art. 11 §2 k.k.,

4.  podwyższa wymierzoną wobec oskarżonego J. K. w punkcie III karę pozbawienia wolności do lat 2 (dwóch),

5.  na podstawie art. 91 §2 k.k. i art. 86 §1 k.k. orzeka wobec oskarżonego J. K. karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności,

6.  czyn przypisany oskarżonemu T. S. w punkcie VI kwalifikuje z art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.) w zb. z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.), za podstawę skazania przyjmuje przepisy art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.) w zb. z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j. t. Dz.U. z 2019 r. poz. 852 ze zm.) w zw. z art. 11 §2 k.k. i eliminując z podstawy wymiaru kary przepisy art. 60 §2 k.k., art. 60 §6 pkt 2 k.k. podwyższa wymierzoną za ten czyn karę pozbawienia wolności do lat 3 (trzech),

7.  na podstawie art. 85 §1 i 2 k.k., art. 86 §1 k.k. orzeka wobec oskarżonego T. S. karę łączną 3 (trzech) lat pozbawienia wolności,

8.  obciąża oskarżonych J. K. i T. S. w częściach im przypadających wydatkami poniesionymi przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania do jego zakończenia przed Sądem I instancji;

II.  utrzymuje zaskarżony wyrok w pozostałym zakresie;

III.  zasądza tytułem jednej opłaty za obie instancje na rzecz Skarbu Państwa od oskarżonych: J. K. 1.300 złotych, T. S. 1.200 złotych i obciąża ich pozostałymi kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze w częściach im przypadających.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 4/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1. CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 21 października 2019 roku sygn. akt II K 46/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

oskarżyciel posiłkowy

oskarżyciel prywatny

obrońca

oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

na niekorzyść

w całości

w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego

zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2. USTALENIE FAKTÓW W ZWIĄZKU Z DOWODAMI
PRZEPROWADZONYMI PRZEZ SĄD ODWOŁAWCZY

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

     

     

     

     

     

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

     

     

     

     

     

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

     

     

     

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów (dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające

znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

     

     

     

3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH

ZARZUTÓW I WNIOSKÓW

Lp.

Zarzut

I.

II.

III.

IV.

błąd w ustaleniach faktycznych, majacy wpływ na treść orzeczenia, a polegający na stwierdzeniu, że co do oskarżonych zachodzą okoliczności warunkujace zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary, tj. występuje szczególnie uzasadniony wypadek, w którym to nawet najniższa kara przewidziana za przypisaną zbrodnię byłaby niewspółmiernie surowa, podczas gdy w świetle zebranego w toku postępowania dowodowego okoliczności takich nie ujawniono, co doprowadziło do nieprawidłowego wymierzenia oskarżonym przez Sąd Okręgowy kary poniżej przewidzianego ustawą dolnego zagrożenia,

naruszenie prawa materialnego, tj. art. 60 §2 k.k. w zw. z art. 60 §6 pkt 2 k.k. polegające na nadzwyczajnym złagodzeniu orzeczonej kary, przejawiające się błędnym zastosowaniem wskazanych przepisów w niniejszej sprawie , tzn. wymierzeniem kary poniżej przewidzianego w ustawie zagrożenia, pomimo nieistnienia w sprawie okoliczności uzasadniających takie rozstrzygnięcie,

orzeczenie kary rażąco niewspółmiernej (łagodnej) w sytuacji, w której prawidłowo określone okoliczności sprawy, właściwości osobiste sprawców, sposób ich życia przed popełnieniem przestępstwa (zwłaszcza w przypadku T. S.), a także stopień zawinienia, stopień społecznej szkodliwości czynu oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze kary przemawiały za wymierzeniem kary surwszej, w szczególności co najmniej rónoważnej minimalnemu przewidzianemu ustawą zagrożeniu karą,

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia przejawiający się stwierdzeniem okoiczności warunkujących zwolnienie oskarżonego J. K. i oskarżonego T. S. od obowiązku uiszczenia kosztów postępowania, pomimo przypisania im popełnienia zarzuconych zbrodni i występków, a w następstwie tego naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 627 k.p.k., poprzez jego niezastosowanie i nieobciążenie oskarżonych kosztami procesu przynajmniej w części.

zasadny

częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zgodzić się należy z prokuratorem, że orzeczone wobec oskarżonych kary pozbawienia wolności są rażąco łagodne. Są one zupełnie nieadekwatne do stopnia szkodliwości popełnionych przez nich czynów polegających na uprawie konopi indyjskich i wytwarzaniu z nich marihuany. Kary te nie uwzględniają też znacznego stopnia zawinienia oskarżonych.

Podkreślić należy, że oskarżeni prowadzili kilka upraw konopi innych niż włókniste. Wytworzyli bardzo znaczącą ilość środka odurzającego, bo aż 10,47 kilograma. Słusznie prokurator wskazał, że w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, jak i zasad prawidłowego rozumowania zupełnie niewiarygodnie brzmią twierdzenia oskarżonych, że nie wiedzieli, iż z liści konopi można wytworzyć marihuanę. Uprawę prowadzili w sposób niezwykle profesjonalny. Przygotowali do tego niezbędny sprzęt: osuszacz powietrza, filtr powietrza, wiatraki, lampę oświetleniową, namioty ze stelażem, przedłużacze prądu. Przed zasadzeniem roślin w donicach ustawili namioty, podłączyli urządzenia wentylujące i wtłaczające dwutlenek węgla, założyli oddzielną instalację elektryczną. Potem podlewali krzaki, odpowiednio je przycinali i nawozili. Jednocześnie regularnie uwieczniali na zdjęciach za pomocą telefonów wzrost roślin.

Słusznie też prokurator w apelacji podniósł, że za wymierzeniem oskarżonym łagodnych kar nie może przemawiać to, że przyznali się do winy i złożyli wyjaśnienia. Należy bowiem mieć na względzie, że w pomieszczeniach mieszkalnych i gospodarczych oskarżonych policjanci znaleźli znaczne ilości środków odurzających. J. K. został zatrzymany, kiedy wykonywał czynności związane z pielęgnacją roślin. Dlatego też nieprzyznanie się przez nich do winy byłoby z ich strony zupełnie niepragmatyczne i nieracjonalne.

Oskarżeni wytwarzaną przez siebie marihuanę przeznaczali nie tylko na własne potrzeby. Obydwaj udzielali narkotyki innym osobom. Zostali za to skazani przez Sąd pierwszej instancji. Stąd też słusznie oskarżyciel publiczny podniósł w apelacji, że błędne jest ustalenie Sądu Okręgowego, że oskarżeni wytwarzali i wykorzystywali środki odurzające wyłącznie na własne potrzeby.

Znacznego stopnia szkodliwości społecznej popełnionych przez J. K. i T. S. zbrodni nie może zrównoważyć wyrażona przez nich skrucha i żal. Również właściwości i warunki osobiste oskarżonych nie mogą przemawiać za wymierzeniem wobec nich wyjątkowo łagodnych kar. Tymczasem Sąd pierwszej instancji nie tylko zastosował wobec obu oskarżonych dobrodziejstwo nadzwyczajnego złagodzenia kary, ale wymierzył im kary w najniższej, jaka jest możliwa na gruncie obowiązujących przepisów, wysokości. Nic nie uzasadnia orzeczenia wobec oskarżonych aż tak łagodnych kar.

Orzeczone przez Sąd pierwszej instancji kary w możliwie najniższym wymiarze nie spełnią wobec oskarżonych pożądanych funkcji wychowawczych i prewencyjnych. Mogą wręcz ich rozzuchwalić i nie powstrzymają przed popełnianiem podobnych przestępstw w przyszłości. Takie kary godzą też w społeczne poczucie sprawiedliwości. Na pewno nie przyczynią się do prawidłowego kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Zgodzić się też należy z prokuratorem, że Sąd pierwszej instancji niezasadnie zwolnił oskarżonych od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Zarówno J. K., jak i T. S. są w sile wieku oraz pracują zarobkowo. Dochód miesięczny J. K. wynosi 5.000 złotych. T. S. jest włascicielem nieruchomości. Są oni zatem w stanie zapłacić koszty sądowe. Jeżeli nie będą mogli zrobić to jednorazowo, to istnieje możliwość rozłożenia tych należności na raty w zależności od ich sytuacji finansowej.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie: oskarżonemu J. K. za zbrodnie z pkt. I i II wyroku, przy zastosowaniu art. 91 §1 k.k., kary 6 lat pozbawienia wolności, grzywny w wysokości 250 stawek dziennych po 20 zł każda, za czyn z pkt. IV - kat 6 miesięcy pozbawienia wolności, a następnie na podstawie art. 85 §1 i 2 k.k., oraz art. 86 §1 k.k. wymierzenie kary łącznej 6 lat pozbawienia wolnośći, oskarżonemu T. S. za zbrodnię z pkt. VI wyroku kary 5 lat pozbawienia wolności, grzywny w wysokosci 250 stawek dziennych po 20 zł. każda, zaś za czyn wskazany w pkt. VII - kary 6 miesięcy pozbawienia wolności, a następnie na podstawie art. 85 §1 i 2 k.k. oraz art. 86 §1 k.k. wymierzenie kary łącznej 5 lat pozbawienia wolności; zasądzenie stosownie do art. 627 k.p.k. od każdego z oskarżonych kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa, w tym wydatków i opłaty.

zasadny

częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ponieważ wymierzone oskarżonym kary są rażąco łagodne, zasadne jest ich podwyższenie. Brak jest jednakże podstaw do orzeczenia wobec nich kar pozbawienia wolności zaproponowanych przez oskarżyciela publicznego, czyli w wymiarze 6 lat. Kary w takiej wysokości byłyby rażąco surowe. Podkreślić należy, że w niniejszej sprawie nie ustalono, aby oskarżeni wytwarzali marihuanę w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Należy też mieć na względzie, że oskarżeni prowadzą ustabilizowany tryb życia, posiadają rodziny i pracują. Tak długotrwała izolacja nie jest potrzebna, aby zostały wobec nich osiągnięte cele kary.

4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Kwalifikacja prawna czynu przypisanego oskarżonemu J. K. w pkt. II oraz kwalifikacja prawna czynu przypisanego oskarzonemu T. S. w pkt. VI. Podstawa prawna skazania za czyny przypisane w punktach I i II i VI.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Przestępstwa przypisane oskarżonym w punktach II i VI polegały na uprawie konopii innych niż włókniste i wytwarzaniu marihuany. Czas popełnienia tych przestępstw rozciąga się od zapoczątkowania uprawy do zakończenia produkcji środka odurzającego lub do zatrzymania sprawców. To, że tego rodzaju czyny nie kończą się przez jednorazowe zachowanie, nie oznacza, że mamy do czynienia z przestępstwami ciągłymi. Stąd też kwalifikacja prawna tych czynów z art. 12 §1 k.k. jest błędna. Na marginiesie wskazać należy, że w zaskarżonym wyroku w opisie tych czynów nie określono, że oskarżeni działali z góry powziętym zamiarem, w krótkich odstępach czasu.

W podstawie prawnej skazania za czyn wyczerpujący znamiona dwóch lub więcej przepisów ustawy karny powinien być powołany przepis art. 11 §2 k.k.

5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

     

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Podwyższono wymierzone oskarżonym kary pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach zmiany

W przypadku oskarżonego T. S. nie sposób było doszukać się okoliczności, które sprawiałyby, że nawet najniższa kara przewidziana za przypisaną mu zbrodnię byłaby niewspółmiernie surowa. Nie zachodzi zatem szczególnie uzasadniony wypadek warunkujący zastosowanie instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary. Nie mniej jednak okoliczności łagodzące takie jak przyznanie się do winy, wyrażona skrucha i żal oraz brak działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej uzasadniały wymierzenie wobec niego kary w granicach minimum ustawowego. Kara trzech lat pozbawienia wolności będzie dla niego na tyle dolegliwa, że powinna spełnić wobec niego pożądane funkcje wychowawcze i poprawcze.

Wymierzona wobec J. K. kara jednego roku pozbawienia wolności za popełnioną przez niego zbrodnię jest niewątpliwie rażąco łagodna. W przypadku jednak tego oskarżonego wymierzenie kary nawet najniższej przewidzianej za zbrodnię byłoby niewspółmiernie surowe. Należy bowiem mieć na względzie, że tenże oskarżony zajmował się produkcją marihuany głównie dlatego, żeby paląc ją uśmierzać ból związany z boreliozą, na którą choruje od dłuższego czasu, co znajduje odzwierciedlenie w znajdującej się w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej. Dlatego też za karę adekwatną do stopnia szkodliwości społecznej popełnionej przez niego zbrodni oraz do jego stopnia zawinienia uznano karę dwóch lat pozbawienia wolności.

Biorąc pod uwagę, że pomiędzy poszczególnymi przypisanymi oskarżonym przestępstwami istnieje ścisły związek przedmiotowy i czasowy, orzekając o karach łącznych zastosowano zasadę pełnej absorpcji.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

     

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

     

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

     

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

     

4.1.

     

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

     

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

     

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

     

     

6. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

O jednej opłacie za obie instancje orzeczono na podstawie art. 10 ust. 1, art. 2 ust. 1 pkt 5 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karanych (t. j. Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223). O pozostałych kosztach sądowych w części skazującej orzeczono na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k. wzw. z art. 633 k.pk.

7. PODPIS

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Beata Zielińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Białymstoku
Osoba, która wytworzyła informację:  Alina Kamińska,  Leszek Kulik
Data wytworzenia informacji: