Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Białymstoku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lutego 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Barbara Orechwa-Zawadzka (spr.)

Sędziowie: SA Maria Jolanta Kazberuk

SA Alicja Sołowińska

Protokolant: Magda Małgorzata Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 lutego 2015 r. w B.

sprawy z odwołania E. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w O.

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 18 kwietnia 2014 r. sygn. akt IV U 4567/13

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. na rzecz E. W. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

Sygn. akt III AUa 1236/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z dnia 9 września 2013 r., wydaną na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013r. poz.1440) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43 ze zm.), odmówił wnioskodawcy E. W. prawa do emerytury wskazując, iż nie udowodnił on żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył wnioskodawca E. W., domagając się zmiany zaskarżonej decyzji, ponieważ jego okres pracy w warunkach szczególnych wskazany w dokumentach złożonych do ZUS przekracza 15 lat.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych podtrzymał stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu powyższego odwołania, wyrokiem z dnia 18 kwietnia 2014 roku zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy E. W. prawo do emerytury od 1 stycznia 2013 r. zaliczając wnioskodawcy okres zatrudnienia od dnia 20 kwietnia 1974 r. do 28 marca 1980 r. w Spółdzielni Kółek Rolniczych w B. z siedzibą w B. oraz od 2 maja 1980 r. do 31 października 1993 r. w Spółdzielni Budownictwa (...) w B. jako pracę w warunkach szczególnych.

Z ustaleń Sądu I instancji wynikało, że wnioskodawca E. W. (urodz. (...)) złożył w dniu 29 sierpnia 2012 r. wniosek o emeryturę. W postępowaniu przed ZUS wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnił 25 lat 5 miesięcy i 2 dni stażu ubezpieczeniowego oraz wykazał, że nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Organ rentowy nie uznał do stażu pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia wnioskodawcy:

1.od 20.04.1974 r. do 28.04.1980 r. w Spółdzielni Kółek Rolniczych w B. z siedzibą w B. na stanowisku traktorzysty

2.od 2.05.1980 r. do 31.10.1993 r. w Spółdzielni (...) w B. na stanowiskach kierowcy ciągnika, operatora, kierowcy – operatora, mechanika samochodowego oraz kierowcy – operatora (mechanika) gdyż nie przedłożył on świadectwa pracy w warunkach szczególnych.

Wobec powyższego zaskarżoną decyzją ZUS odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury na podstawie przepisów wskazanych w decyzji.

Na podstawie dokumentów osobowych, zeznań świadka B. M. (1) oraz zeznań wnioskodawcy Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca w okresie od 20 kwietnia 1974 r. do 28 marca 1980 r. w czasie zatrudnienia w Spółdzielni Kółek Rolniczych w B. z siedzibą w B. pracował jako traktorzysta w pełnym wymiarze czasu pracy, jeździł ciągnikiem C-360 i była to jego praca stała, wykonywana przez cały rok. Z dalszych ustaleń Sądu wynikało, że od 2 maja 1980 r. wnioskodawca podjął pracę w Spółdzielni (...) w B. i pracował w tym zakładzie do 31 października 1993 r. jako traktorzysta, kierowca – operator spychacza gąsienicowego oraz ładowarko – koparki kołowej i była to jego praca stała wykonywana w pełnym wymiarze czasu pracy przez okrągły rok. Podstawę powyższych ustaleń stanowiły akta osobowe, zeznania świadków J. L., H. R. oraz zeznania wnioskodawcy przesłuchanego w charakterze strony. Wnioskodawca cały czas pozostaje w zatrudnieniu (okoliczności przyznane przez wnioskodawcę – k. 44).

Zdaniem Sądu I instancji zeznania świadków i wnioskodawcy były kategoryczne i jednoznaczne. Świadkowie ci pracowali razem z wnioskodawcą, mówią o faktach i okolicznościach im bezpośrednio znanych, z którymi się stykali w czasie pracy. Ich zeznania wzajemnie się uzupełniają i są zgodne z materiałem dowodowym zebranym w sprawie, dając pełny obraz pracy wnioskodawcy w spornych okresach. W zeznaniach tak świadków jak i wnioskodawcy nie można dopatrzeć się żadnych oznak stronniczości czy nierzetelności, co pozwala dać im wiarę i na ich podstawie dokonywać istotnych ustaleń w sprawie.

Sąd pierwszej instancji uznał odwołanie wnioskodawcy za uzasadnione. W ocenie Sądu wnioskodawca w postępowaniu przed Sądem udowodnił, iż w spornych okresach wykonywał pracę traktorzysty lub operatora spychacza albo operatora ładowarko koparki i była to jego praca wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a więc określone przepisem § 2 ust. 1 rozporządzenia RM z 7 lutego 1983 r. Wskazane wyżej prace mieszczą się w wykazie A (...) poz. 3 i są to prace wykonywane w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1.01.1999r.) osiągnęli:

1.  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn,

2.  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Powyższa emerytura, o której mowa w ust. 1 przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązaniem stosunku pracy. Ten ostatni warunek obowiązywał do 31 grudnia 2012 r.

W myśl z § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. pracownik, który wykonywał prace w warunkach szczególnych wymienione w wykazie A nabywa prawo do emerytury jeżeli spełni łącznie następujące warunki:

1.  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2.  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy podkreślił, iż między stronami nie było sporu, iż wnioskodawca ma ukończone 60 lat, ma wymagany ponad 25 letni staż pracy i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Wnioskodawca pozostaje w stosunku pracy, ale okoliczność ta od 1 stycznia 2013 r. nie stanowi przeszkody prawnej do przyznania prawa do świadczenia. W toku postępowania przed Sądem Okręgowym, wnioskodawca udowodnił ponad 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych co oznacza, że spełnia on przesłanki do przyznania prawa do emerytury na podstawie wyżej wskazanych przepisów. Wobec powyższego nie można podzielić stanowiska ZUS zajętego w zaskarżonej decyzji.

Uwzględniając całość podnoszonych wyżej okoliczności, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w wyroku.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. zaskarżył powyższy wyrok w całości zarzucając mu:

1)  naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wydane rozstrzygnięcie, a to art. 233 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych pozwalających na prawidłowe rozstrzygnięcie sprawy, polegające na nieustaleniu przez Sąd Okręgowy w Olsztynie w jakich okresach zatrudnienia podczas pracy w Spółdzielni Budownictwa (...) w B. wnioskodawca wykonywał pracę na poszczególnych stanowiskach pracy odpowiednio jako kierowca ciągnika, operator, kierowca-operatora, mechanik samochodowy i kierowca-operator /mechanik samochodowy i czy prace te były wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku,

2)  naruszenie przepisów postępowania, a to art. 233 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a to zakresu obowiązków wykonywanych przez wnioskodawcę w poszczególnych okresach zatrudnienia na poszczególnych stanowiskach,

3)  naruszenie przepisów postępowania, a to art. 232 k.p.c. w z art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zebranego materiału dowodowego, polegającą na błędnym przyjęciu, że wnioskodawca w sposób wiarygodny udowodnił, że w okresie od dnia 20.04.1974 r. do dnia 28.03.1980 r. w czasie zatrudnienia w Spółdzielni Kółek Rolniczych w B. z siedzibą w B. wykonywał stale i w pełnym wymiarze prace kierowcy ciągnika umiejscowioną w Wykazie A Dział VIII poz. 3 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm., dalej jako „rozporządzenie Rady Ministrów"),

4)  naruszenie przepisów postępowania, a to art. 232 k.p.c. w z art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zebranego materiału dowodowego, polegającą na błędnym przyjęciu, że wnioskodawca w sposób wiarygodny udowodnił, że w okresie od dnia 2.05.1980 r. do dnia 31.10.1993 r. w Spółdzielni (...) w B. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy należące do kategorii prac kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych (Wykaz A Dział VIII poz. 3 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów) podczas, gdy ze zgromadzonej dokumentacji, w szczególności z kserokopii dokumentów dostarczonych przez samego wnioskodawcę wynika, że był on zatrudniony na innych stanowiskach,

5)  naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 328 § 2 k.p.c. poprzez pominięcie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazania przyczyn, dla których Sąd I instancji uznał, iż sporne świadczenie należy przyznać wnioskodawcy począwszy od dnia 1.01.2013 r.,

6)  naruszenie przepisów prawa materialnego, a to art. 184 ust. 1 i art. 32 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm., dalej jako „ustawa emerytalna) w zw. z § 4 ust. 3 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów poprzez błędne przyjęcie przez Sąd Okręgowy w Olsztynie, że wnioskodawca w okresie od dnia od 20.04.1974 r. do dnia 28.03.1980 r. i od 2.05.1980 r. do 31.10.1993 r. wykonywał stale i w pełnym wymiarze pracę w warunkach szczególnych wymienioną w Wykazie A Dział VIII poz. 3, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów, a w konsekwencji przyznanie wnioskodawcy prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

Wskazując na powyższe zarzuty organ rentowy wniósł o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie w całości odwołania wnioskodawcy w przedmiocie przyznania prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych,

ewentualnie

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Olsztynie celem ponownego rozpoznania,

2)  zasądzenie na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za obie instancje.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego okazała się niezasadna.

Rozpoznając niniejszą sprawę Sąd pierwszej instancji nie naruszył prawa materialnego, tj. art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 1440) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43 ze zm.), ustalając, że E. W. spełnił wszystkie warunki prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Nie uchybił także przepisom prawa procesowego, gdyż mając na względzie zasadę swobodnej oceny dowodów dokonał prawidłowych i zgodnych z treścią materiału dowodowego ustaleń faktycznych. Sąd Apelacyjny w całości podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne oraz wykładnię przepisów.

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że Sąd Okręgowy rozpoznając odwołanie E. W. od decyzji odmawiającej przyznania emerytury prawidłowo zastosował przepis art. 184 z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1440) oraz przepis rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43 ze zm.) jako przepisy, z których wynikają przesłanki prawa do spornego świadczenia. W świetle powołanych przepisów, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40 ( tj. 60 lat), jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, a zatem na dzień 1 stycznia 1999 r. osiągnęli: okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury tj. okres co najmniej 15 lat takiej pracy oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, czyli okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn. Nadto emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS zawiera definicję pracownika zatrudnionego w szczególnych warunkach, stanowiąc, iż jest nim pracownik zatrudniony przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne bądź otoczenia.

W myśl § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy

W sprawie bezsporne jest, iż wnioskodawca ukończył 60 rok życia, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, a na dzień wejścia w życie ustawy emerytalnej posiadał ponad 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Nie kwestionowany był również fakt pozostawania przez odwołującego w stosunku zatrudnienia. Kwestią sporną w niniejszej sprawie było legitymowanie się przez E. W. wymaganym, co najmniej 15–letnim stażem pracy w warunkach szczególnych, co warunkowało przyznanie prawa do emerytury na podstawie art. 184 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W szczególności sporna pomiędzy stronami pozostawała możliwość uwzględnienia okresu zatrudnienia odwołującego od dnia 20 kwietnia 1974 r. do 28 marca 1980 r. w Spółdzielni Kółek Rolniczych w B. z siedzibą w B. oraz od 2 maja 1980 r. do 31 października 1993 r. w Spółdzielni Budownictwa (...) w B. do wymaganego 15- letniego stażu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Podkreślić należy, iż wymogi stawiane przez ustawodawcę, które należy spełnić w celu uzyskania prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, należy interpretować ściśle. W celu skutecznego ubiegania się o to świadczenie należy spełnić m.in. przesłankę wykonywania prac wymienionych w wykazie A, stanowiącym załącznik do w/w rozporządzenia, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku, stosownie do wymogu wynikającego z § 2 ust. 1 w/w rozporządzenia. Sąd Apelacyjny w pełni podziela pogląd Sądu Najwyższego, iż dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 14 września 2007 r., III UK 27/07, OSNP 2008/21-22/325; z dnia 19 września 2007 r., III UK 38/07, OSNP 2008/21-22/329; z dnia 6 grudnia 2007 r., III UK 66/07, LEX nr 483283; z dnia 22 stycznia 2008 r., I UK 210/07, OSNP 2009/5-6/75).

Odnosząc się w pierwszej kolejności do podniesionych w apelacji zarzutów naruszenia przepisu prawa procesowego art. 233 k.p.c. należy uznać je za niezasadne. Przepis art. 233 § 1 k.p.c. uprawnia sąd do oceny wiarygodności mocy dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału. W ocenie Sądu Apelacyjnego, rozpoznając niniejszą sprawę, Sąd I instancji przeprowadził wyczerpujące postępowanie dowodowe na okoliczność ustalenia charakteru pracy wnioskodawcy we wszystkich spornych okresach zatrudnienia, dopuszczając zgłoszone przez wnioskodawcę dowody z zeznań świadków jak też przesłuchał wnioskodawcę w charakterze strony. Sąd Okręgowy dokonał też analizy dokumentacji pracowniczej znajdującej się w aktach osobowych E. W.. Sąd Okręgowy w wyniku przeprowadzonego postepowania dowodowego ustalił wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności, które znajdowały odzwierciedlenie w całokształcie materiału dowodowego. Nadto ocena materiału dowodowego została dokonana przez Sąd pierwszej instancji w sposób bezstronny, zgodnie z zasadami wiedzy i logicznego rozumowania oraz doświadczeniem życiowym.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy prawidłowo ocenił charakter pracy E. W. w okresie od 20 kwietnia 1974 r. do 28 marca 1980 r. na stanowisku traktorzysty w Spółdzielni Kółek Rolniczych w B. z siedzibą w B. uznając, że okres ten podlega uwzględnieniu do stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach jako praca, o której mowa w dziale VIII, poz. 3 wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, tj. prace kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych.

W stosunku do tego okresu pracy pracodawca nie wystawił E. W. świadectwa pracy w warunkach szczególnych, w toku prowadzonego postępowania nie udało się też uzyskać akt osobowych wnioskodawcy. Tym samym ustalenia w sprawie należało poczynić w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, tj. zeznania świadka, zeznania wnioskodawcy, świadectwo pracy. Tak też uczynił Sąd Okręgowy dopuszczając powyższe dowody w niniejszym postępowaniu.

Jak wynika ze świadectwa pracy wystawionego przez pracodawcę Spółdzielnię Kółek Rolniczych w B. z siedzibą w B. z dnia 1 kwietnia 1980 r. (k. 11 akt ZUS) E. W. był zatrudniony w w/w zakładzie pracy od dnia 20 kwietnia 1974 roku do dnia 28 marca 1980 roku na stanowisku traktorzysta. Z zeznań świadka B. M. (1) (k. 43v-44), który pracował wraz z odwołującym w spornym okresie wynikało, że wnioskodawca pracował jako traktorzysta. Zgodnie z twierdzeniami świadka, do jego obowiązków należała jazda ciągnikiem U. C-360. W porze letniej pracował ciągnikiem w rolnictwie, a zimą pracował w transporcie jako przewoźnik. Świadek wskazał jednoznacznie, że taką pracę wykonywał wnioskodawca stale ( codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy. Powyższe zeznania w pełni korespondowały z wyjaśnieniami wnioskodawcy E. W. ( k. 34), który wyjaśnił, iż wykonywał czynności traktorzysty stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, jeżdżąc ciągnikiem C – 360 wykonywał prace na rzecz rolników. W sytuacji jak nie było pracy w polu to przewoził płyty meblowe. Powyższe potwierdził zeznając w charakterze strony ( k. 44v – 45). Wnioskodawca wyjaśnił, iż pracował jako traktorzysta i na spychaczu, między innym wykonywał swoje czynności przy budowie stadionu w I. i B. oraz przy niwelacji pod bank. Odwołujący wskazał, że w porze letniej wykonywał prace na rzecz rolników, a zimą pracował w transporcie przewożąc materiały budowlane, płyty jak też pracował przy utrzymaniu i odśnieżaniu dróg.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, z powyższych zeznań świadka i wnioskodawcy w sposób pewny i jednoznaczny wynika, że E. W. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako traktorzysta. W ocenie Sądu Apelacyjnego, osoby te w sposób wiarygodny opisały charakter wykonywanych przez wnioskodawcę czynności, ich zeznania są spójne i logiczne. Zarówno świadek B. M. (2), jak również wnioskodawca wskazali na ten sam zakres wykonywanych czynności, tj. jazda ciągnikiem U. C-360. Powyższe zeznania korelują też z treścią świadectwa pracy.

Drugi ze spornych okresów dotyczył zatrudnienia wnioskodawcy w od 2 maja 1980 r. do 31 października 1993 r. w Spółdzielni Budownictwa (...) w B.. Za ten okres wnioskodawca również nie posiada świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych wnioskodawcy w szczególności angaży (k. 27 – 31 akt ZUS), świadectwa pracy z dnia 31 października 1993 r. ( k. 12 akt ZUS) roku wynikało, iż w początkowo został on zatrudniony na stanowisku kierowcy ciągnika. Następnie od 20.10.1980 r. wnioskodawca został przeniesiony na stanowisko operatora koparki (...) ( k. 26 akta ZUS). Z kolei w okresie od co najmniej 29.09.1986 r. do 1.07.1990 r. wykonywał prace jako kierowca – operator. Jednakże w okresie od 31.01.1990 r. do 1.07.1990 r. został oddelegowany na stanowisko mechanika samochodowego na okres 3 miesięcy. Następnie od 5.07.1990 r. zostało mu przydzielone stanowisko mechanika samochodowego. Od dnia 3.11.1990 r wnioskodawca został ponownie przeniesiony na stanowisko kierowca – operator. Kolejnym angażem wnioskodawcy u tego pracodawcy było od co najmniej 27.05.1992 r. łączne stanowisko mechanika samochodowego i operatora – kierowcy.

Zeznający w sprawie świadek T. L. (k. 43v) wskazał, że wnioskodawca pracował w tym czasie jako operator ciągnika gąsienicowego DT 75 oraz koparko – spycharki. Praca ta polegała na spychaniu żwiru. Świadek wyjaśnił, iż nie przypomina sobie, aby wnioskodawca pracował jako mechanik samochodowy. Również świadek H. R. ( k. 44) potwierdzał, że w okresie zatrudnienia w Spółdzielni Budownictwa (...) w B. odwołujący jeździł ciągnikiem gąsienicowym i koparko – ładowarką oraz dowoził ciągnikiem beton na betoniarnię. Świadek wskazywał również, że wnioskodawca pomagał naprawiać swój sprzęt, ale nigdy nie wykonywał pracy mechanika. Świadek podkreślił, iż zimą odwołujący świadczył usługi odśnieżania i rozpychania śniegu. Również latem zdarzało się był wynajmowany wraz ze sprzętem do wykonywania określonych usług przy budowaniu wodociągów, melioracji.

Z zeznań wnioskodawcy wynikało natomiast, że w powyższym zakładzie pracy pracował jako traktorzysta, kierowca - operator spychacza gąsienicowego i ładowarko – koparki kołowej. Wnioskodawca przy tym wyjaśnił, iż produkcja trwała przez cały rok, gdyż hala zimą była ogrzewana. Zatem popychanie żwiru było przez niego wykonywane również w okresie zimowym. Zimą wykonywał również odśnieżanie. Podkreślił, iż nigdy nie wykonywał czynności mechanika samochodowego ( k. 44 v). Składając wyjaśnienia odwołujący wskazał, że jedynie w sytuacji awarii koparki pomagał naprawiać swój sprzęt.

Sąd Okręgowy prawidłowo ocenił zeznania powyższych świadków i wnioskodawcy jako spójne i wiarygodne oraz na ich podstawie poczynił trafne wnioski. Należy podkreślić, iż wnioski z nich płynące korelowały z zachowaną dokumentacją z akt osobowych wnioskodawcy.

Z przedstawionych powyżej względów, w ocenie Sądu II instancji, w zakresie spornych okresów zatrudnienia podzielić należało stanowisko Sądu Okręgowego, iż praca wnioskodawcy na stanowisku kierowcy ciągnika, operatora koparki, kierowcy-operatora w Spółdzielni Budownictwa (...) w B. podlega uwzględnieniu do stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach jako praca określona jako praca określona w dziale VIII, poz. 3 wykazu A, stanowiącego załącznik do w/w rozporządzenia, tj. prace kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych. Zdaniem Sądu Apelacyjnego jedynie co do pozostałego samodzielnego stanowiska zajmowanego w tym przedsiębiorstwie - mechanika samochodowego brak jest podstaw do zaliczenia tego okresu jako pracy w warunkach szczególnych. Stąd też należało powyższy okres pracy od 5.07.1990 r do 2.11.1990 r. oraz okres 3 miesięcy z okresu 31.01.1990 r. do 1.07.1990 r. wyłączyć z przyjętego przez Sąd Okręgowy stażu pracy E. W. w warunkach szczególnych.

Mając powyższe na uwadze, uwzględniając do okresu w warunkach szczególnych okres pracy E. W. w Spółdzielni Kółek Rolniczych w B. z siedzibą w B. od 20 kwietnia 1974 r. do 28 marca 1980 r. oraz okres pracy w Spółdzielni Budownictwa (...) w B. od 2 maja 1980 r. do 31 października 1993 r. ( z pominięciem 5.04.1990 r. - 2.11.1990 r. ), należy wskazać, że ogólny staż pracy w warunkach szczególnych wynosi ponad 15 lat i jest wystarczający do przyznania wnioskodawcy wcześniejszej emerytury.

Z powyższych względów nieuzasadnione okazały się zarzuty apelacyjne naruszenia art. art. 232 k.p.c. w z art. 233 § 1 k.p. Przepis art. 232 k.p.c. nakłada na stronę obowiązek wykazania dowodów, dla stwierdzenia swych faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej oceny przedstawionych przez odwołującego dowodów i trafnie przyjął, że wnioskodawca wykazał, aby wykonywał stale i w pełnym wymiarze pracy w szczególnych warunkach zarówno jako traktorzysta w Spółdzielni Kółek Rolniczych w B. z siedzibą w B. jak i na stanowisku kierowcy ciągnika, operatora koparki, kierowcy-operatora w Spółdzielni Budownictwa (...) w B.. Jedynego uchybienia Sądu Okręgowego możemy się dopatrzyć w zakresie zaliczenia do okresu pracy w warunkach szczególnych okresu pracy w Spółdzielni Budownictwa (...) w B., kiedy to przydzielono odwołującemu angaż jako mechanik samochodowy. Jak wskazano powyżej, powyższa okoliczność pozostaje jednak bez wpływu na udowodnienie przez wnioskodawcę 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Sąd Apelacyjny nie podziela zarzutu dotyczącego naruszenia przepisu art. 328 § 2 k.p.c. Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem judykatury obraza cytowanego przepisu może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy uzasadnienie skarżonego wyroku nie posiadając wszystkich koniecznych elementów wskazanych w tym unormowaniu lub zawierając oczywiste braki w tym zakresie, uniemożliwia dokonanie kontroli apelacyjnej (por. wyroki SN z 09.03.2006 r., I CSK 147/05, LEX nr 190753, z dnia 17.03.2006 r., I CSK 63/05, LEX nr 179971, z dnia 22.05.2003 r., II CKN 121/01, LEX nr 137611). W niniejszej sprawie powyżej wskazane okoliczności nie zaistniały, a uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia, jakkolwiek niezbyt obszerne, to jednak poddaje się kontroli instancyjnej dokonywanej w ramach rozpoznania zarzutów apelacji. Zawiera bowiem wszystkie niezbędne elementy określone w przepisie art. 328 § 2 k.p.c.

W konsekwencji zaś Sąd I instancji prawidłowo zastosował przepis prawa materialnego, tj. art. 184 ust. 1 i art. 32 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz § 2 ust. 1 i § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze przyznając wnioskodawcy prawo do emerytury w warunkach szczególnych od dnia 1 stycznia 2013 r.

Odnosząc się do kwestii daty początkowej przyznania tego świadczenia Sąd Apelacyjny wskazuję, że Sąd Okręgowy prawidłowo uznał, że świadczenie należy się od 1.01.2013 r. tj. daty wejścia w życie przepisów zmieniających art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych umożliwiających przyznanie emerytury w warunkach szczególnych osobie będącej pracownikiem, która w momencie składania wniosku o powyższe świadczenie emerytalne nie rozwiązała stosunku pracy.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny na zasadzie art. 385 k.p.c. apelację oddalił – pkt I sentencji wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. oraz § 11 ust. 2 i § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., Nr 490 j.t.). – pkt II sentencji wyroku.